Thảo luận về dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi, ngày 23/10, tại hội trường, các đại biểu Quốc hội đã đưa ra quan điểm của mình về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo luật này.
Nhiều ý kiến tán thành mở rộng đối tượng tham gia BHXH
Liên quan đến phương án mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc với người làm việc từ 1 đến dưới 3 tháng, nhiều ý kiến ĐB đã tán thành đối với nội dung này. Các ĐB Đinh Thị Phương Lan (Quảng Ngãi), Hồ Thị Thủy (Vĩnh Phúc), Trần Thanh Hải (TP.HCM)… đều đồng tình về sự cần thiết của việc mở rộng này. Theo ĐB Đinh Thị Phương Lan, quy định như vậy sẽ chống được tình trạng doanh nghiệp, người chủ sử dụng lao động lách, trốn đóng BHXH bằng cách ký hợp đồng với người lao động liên tục dưới 3 tháng. ĐB Hồ Thị Thủy cho rằng, để đảm bảo tính khả thi đối với chính sách này, cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức công đoàn, BHXH Việt Nam và chính quyền địa phương phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, tăng cường công tác quản lý, thực hiện khai trình lao động, xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý đối tượng và có biện pháp cụ thể hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động thực hiện quy định này.
Đại biểu Đinh Thị Phương Lan (tỉnh Quảng Ngãi) phát biểu ý kiến.
Dù đồng tình với việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH nhưng ĐB Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) cho rằng, với hợp đồng lao động dưới 3 tháng, nên đóng BHXH theo hình thức tự nguyện và sau khi hết hợp đồng, nếu ký tiếp thì mới phải đóng BHXH theo hình thức bắt buộc bởi với những hợp đồng lao động 1 đến dưới 3 tháng, nếu tham gia BHXH bắt buộc sẽ khó khả thi vì các thủ tục, thời gian liên quan sẽ có thể lúc đó người lao động đã hết hạn hợp đồng. Liên quan đến vấn đề này, ĐB Trần Thị Hiền (Hà Nam) cũng cho rằng, cần cân nhắc kỹ điều khoản này bởi vì thu nhập người lao động giai đoạn ký hợp đồng 1 đến dưới 3 tháng thường không cao nên nếu tham gia BHXH bắt buộc cũng sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của họ.
Cũng từ góc độ đảm bảo quyền lợi cho người lao động, ĐB Trần Thanh Hải (TP.HCM) đề nghị xem xét tính đặc thù của nhóm đối tượng người lao động là công nhân. Theo phân tích của đại biểu Hải, trong tổng số 11 triệu người đang tham gia BHXH, công nhân là đối tượng chủ yếu và ngày càng gia tăng về số lượng, có vai trò quan trọng trong sự phát triển của xã hội, đòi hỏi chính sách BHXH cho nhóm này phải đảm bảo khi nghỉ hưu, họ có mức lương hưu bằng mức sống tối thiểu của người dân. Do đó, dự luật nên cân nhắc mức lương làm cơ sở đóng BHXH căn cứ trên mức lương thực tế của người lao động chứ không phải là mức lương ghi trên hợp đồng bởi hiện nay, các doanh nghiệp thường lách luật bằng cách chỉ ghi mức lương tối thiểu trên hợp đồng thấp hơn nhiều so với thực tế.
Quyết liệt hơn với tình trạng nợ đọng BHXH
Trước đó, trong ngày làm việc ở tổ, vấn đề nợ đọng BHXH cũng đã được nhiều đại biểu đề cập. Theo đó, các đại biểu nhận định đây là vấn đề đang có xu hướng gia tăng và việc này không thể đổ lỗi cho những khó khăn trong phát triển sản xuất kinh doanh dẫn đến nợ, chây ỳ BHXH. Trách nhiệm trước hết thuộc về chủ sử dụng lao động, khi cân đối hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp phải tuyển dụng lao động, đã có phát sinh lao động là phải đóng BHXH.
Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, tính đến tháng 8 vừa qua, khoản nợ BHXH của các doanh nghiệp đã lên đến trên 12.000 tỷ đồng và có đến trên 38.900 doanh nghiệp nợ BHXH từ 3 tháng trở lên, ảnh hưởng đến trên 600.000 lao động. Nhiều đại biểu đã đề nghị Chính phủ nên ban hành Chỉ thị để thể hiện sự kiên quyết hơn, quyết liệt hơn đối với tình trạng nợ, chây ỳ đóng BHXH, đôn đốc các doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ của mình theo đúng quy định của pháp luật. Cũng theo đại biểu, Chính phủ cần có những giải pháp tức thời để buộc các doanh nghiệp phải đóng bảo hiểm cho người lao động, những trường hợp chậm nộp, nợ, cần có mức phạt thích đáng, đủ sức răn đe, không chờ đến khi Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực mới thực hiện bởi từ nay đến 1/7/2015 là khoảng thời gian rất dài, càng chậm thực hiện, người lao động sẽ càng chịu thiệt.
Cũng trong ngày 23/10, Quốc hội đã nghe Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và các ủy ban chức năng của Quốc hội trình bày Tờ trình và báo cáo thẩm tra về việc phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về quyền của người khuyết tật; Công ước của Liên hợp quốc về chống tra tấn và các hình thức đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ nhục con người.
Anh Tuấn
