Một trong những nguy cơ có thể xảy ra khi dùng thuốc là gây rối loạn tâm thần (RLTT) với các biểu hiện rất phong phú và đa dạng, có thể từ nhẹ như trầm cảm, lo âu thoáng qua... đến nặng như gây loạn thần, lú lẫn, có ý nghĩ tự tử. Tác dụng phụ này có thể xuất hiện khi dùng thuốc kéo dài, liều cao (quá liều) nhưng cũng có khi xảy ra ở ngay liều điều trị...
Người cao tuổi dùng nhiều thuốc có thể gặp các rối loạn dẫn đến mất ngủ.
Các yếu tố nguy cơ gây tác dụng phụ về tâm thần do thuốc như: uống nhiều loại thuốc, uống liều cao (vì nhiều tác dụng phụ về tâm thần phụ thuộc vào liều lượng, vì thế nguy cơ sẽ tăng lên khi có những yếu tố làm tăng nồng độ thuốc trong máu), đường vào của thuốc, chỉ số điều trị hẹp, bệnh nhân có tiền sử hoặc đang bị bệnh về tâm thần, bệnh nhân suy gan, chuyển hóa chậm và các rối loạn chuyển hóa khác, bệnh nhân quá nhỏ hay quá già...
Việc chẩn đoán các RLTT này rất khó khăn vì biểu hiện lâm sàng của trầm cảm, lo âu hay loạn thần do thuốc rất giống với các rối loạn tâm thần nguyên phát. Đối với các trường hợp không có tiền sử tâm thần trước đó và cũng không có bằng chứng hiện nay đang bị tâm thần, khi bắt đầu điều trị liên tục (hay gián đoạn) nội khoa gần đây, những triệu chứng tâm thần bất thường xuất hiện thì RLTT do thuốc rất dễ chẩn đoán. Còn với những trường hợp bị bệnh tâm thần và hiện nay đang tái phát thì tác dụng phụ về tâm thần do thuốc rất khó chẩn đoán, thường bị bỏ sót, do khó xác định được đây có phải là biểu hiện tác dụng phụ của thuốc đang điều trị hay không.
Mời độc giả đón đọc phần 2:" 5 loại thuốc có thể gây rối loạn tâm thần" vào lúc 8h ngày 25/6/2015
BS. Đinh Ngọc San
