Nhồi máu cơ tim cấp là một trong những chẩn đoán thường gặp nhất ở các bệnh viện các nước phương tây. Ở Mỹ, có khoảng một triệu rưỡi bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim cấp mỗi năm và trong đó có tới 30% số bệnh nhân chết tại nhà và trước khi vào đến bệnh viện. Mặc dù nhờ sự phát triển vượt bậc của kỹ thuật điều trị và chẩn đoán trong Y khoa, làm cho số bệnh nhân sống sót và ra khỏi bệnh viện được tăng lên thêm trong hai thập niên gần đây, nhưng trong số những bệnh nhân này vẫn có tới 5 - 10% bị tử vong vì nhồi máu cơ tim tái phát ngay trong năm đầu tiên. Ngày nay, tỉ lệ người bị mắc bệnh nhồi máu cơ tim cấp ở Mỹ vẫn chưa giảm.
Nhồi máu cơ tim cấp thường xảy ra khi có một sự suy giảm đột ngột dòng máu chảy trong động mạch vành, là động mạch chính nuôi và cung cấp năng lượng cho hoạt động của cơ tim. Sự suy giảm này gây ra bởi hiện tượng tắc nghẽn lòng của động mạch vành do mảng xơ vữa động mạch hoặc do cục máu đông hình thành tại chỗ hoặc từ nơi khác di chuyển đến. Mảng xơ vữa và cục máu đông được hình thành bởi sự thúc đầy bởi một số yếu tố thuận lợi như: hút thuốc lá, tăng huyết áp, rối loạn đông máu, rối loạn chuyển hóa chất béo…
Trong một số ít trường hợp, nhồi máu cơ tim cấp có thể xảy ra ở những bệnh nhân bị bệnh tim bẩm sinh, co thắt mạch vành, các bệnh về hệ thống, các bệnh tự miễn…
Tùy thuộc vào vị trí động mạch bị tắc và vùng cơ tim được động mạch đó nuôi dưỡng mà bệnh nhân có những triệu chứng nặng nhẹ khác nhau. Với những tổn thương nặng và lan tỏa, bệnh nhân có thể bị vỡ cơ tim do hoại tử vùng thiếu máu nuôi dưỡng. Với biến chứng này, rất khó có thể cứu sống được bệnh nhân.
Ở Việt Nam, chưa có số liệu thống kê về tỉ lệ người mắc bệnh nhồi máu cơ tim cấp trong cộng đồng dân cư. Tuy nhiên, trong công tác thực hành bệnh viện hàng ngày, chúng tôi gặp rất nhiều bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim cấp. Một kinh nghiệm rút ra được cho các bác sĩ là bất kỳ một bệnh nhân nào bị tử vong đột ngột, ngay cả đang nằm bệnh viện thì nguyên nhân đầu tiên phải nghĩ đến nhồi máu cơ tim cấp.
PGS.TS. NGUYỄN HOÀI NAM
