Bệnh nhân Nguyễn Văn Sáu, 64 tuổi, huyện Phong Điền – Cần Thơ, nhập viện ngày 7/10/2019 do đau bụng quanh rốn phải. CT Scanner bụng có cản quang vùng đầu tụy có khối choáng chỗ kích thước 3.6 x 4cm. Bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật.
Ê kip phẫu thuật gồm BSCK2 Nguyễn Khắc Nam, ThS.BS Lê Quang Huy, BSCK2 Thái Đắc Vinh – Phó Khoa Gây mê hồi sức đã tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân.
Quá trình phẫu thuật, ê kíp nhận thấy ổ bụng không dịch, thân đuôi tụy không to, ống tụy to căng phồng, đầu móc tụy to cứng có một khối cứng 5 x 6 cm. Làm thủ thuật Kocher, hạ đại tràng góc gan bộc lộ toàn bộ đầu móc tụy và khung tá tràng.
Lần đầu tiên tại ĐBSCL, bác sĩ BVĐK TW Cần Thơ phẫu thuật thành công u đầu tụy xâm lấn mạch máu.
Khối u móc dính chặt bó mạch mạc treo tràng trên. Mở dọc ống tụy chính từ đuôi đến đầu và móc tụy lấy được nhiều sỏi dạng san hô từ 3-30 mm. Cắt lạnh làm giải phẫu bệnh lý tức thì thành ống tụy vùng móc. Kết quả giải phẫu bệnh ung thư tuyến tụy ngoại tiết. Ê kíp thực hiện phẫu thuật Whipple: cắt khối tá tràng đầu tụy và nạo hạch.
Ê kip phẫu thuật mạch máu do ThS.BS Trần Thanh Bình đã được mời sang hỗ trợ để cắt đoạn động tĩnh mạch mạc treo tràng trên, sau đó tái tạo động mạch mạc treo tràng trên khoảng 3 cm bằng tĩnh mạch hiển lớn trái, sau khâu nối mạch máu thông tốt.
Đến sáng nay, 29/10/2019, sau phẫu thuật 15 ngày bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt, sinh tồn ổn định, hết đau bụng. Bệnh nhân dự kiến ra viện trong 1-2 ngày tới.
Theo các bác sĩ, phẫu thuật cắt khối tá tràng đầu tụy (phẫu thuật Whipple) là một phẫu thuật lớn và phức tạp trong chuyên ngành tiêu hóa. Phức tạp bởi giải phẫu định khu tại chỗ và kết hợp với sự thâm nhiễm của tổ chức ung thư tới các tạng lân cận nhất là các bó mạch trong đó có bó mạch mạc treo tràng trên.
Hơn nữa các miệng nối tụy - ruột, mật - ruột sau mổ có tỷ lệ tai biến và biến chứng cao (20-30 % ) và tử vong sau mổ cao (5 - 7 %). Đặc biệt các bệnh lý ung thư vùng đầu tụy sau phẫu thuật tỷ lệ sống sau 5 năm thấp (10-15 %) nên khiến cho các phẫu thuật viên e ngại khi thực hiện loại phẫu thuật này.
Do vậy, khi kết hợp thêm cắt đoạn và tái tạo lại động tĩnh mạch mạc treo tràng trên từ tĩnh mạch hiển lớn để điều trị ung thư đầu tụy xâm lấn mạch máu này sẽ làm cho phẫu thuật này càng khó khăn hơn.
Được biết, điểm qua y văn, số trường hợp bệnh nhân được thực hiện phẫu thuật cắt bỏ khối ung thư đầu tụy kết hợp cắt và tái tạo động mạch mạc treo tràng trên chỉ chiếm từ 0,03% đến 0,9% trường hợp phẫu thuật ung thư tụy.
