Bệnh tăng nhãn áp là một tình trạng trong đó các dây thần kinh thị giác, giúp truyền tải hình ảnh hình thành trên võng mạc đến não, bắt đầu bị hư hỏng. Sau khi nó hoàn toàn suy yếu, não ngừng nhận các hình ảnh. Kết quả là những người bị ảnh hưởng mất khả năng nhìn. Bệnh chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù trên thế giới. Đây là căn bệnh có thể làm hỏng thị lực dần dần, người bệnh có thể không nhận thấy bất kỳ dấu hiệu mất thị giác cho đến khi bệnh trở nặng.
Tăng áp suất bên trong mắt (nhãn áp) thường được kết hợp với các tổn thương thần kinh thị giác đặc trưng cho bệnh tăng nhãn áp. Áp lực này xuất phát từ sự tích tụ của thủy dịch, một chất lỏng tự nhiên và liên tục được sản xuất ở mặt trước của mắt.
Nước bình thường ra khỏi mắt thông qua một hệ thống thoát nước ở góc nơi giác mạc mống mắt. Khi hệ thống thoát nước không hoạt động, thủy dịch không thể ra bình thường, và áp lực tăng trong mắt.
Bệnh tăng nhãn áp góc mở tiên phát: Trong bệnh tăng nhãn áp góc mở tiên phát, góc thoát nước được hình thành bởi các giác mạc và mống mắt vẫn mở, nhưng các kênh thoát nước nhỏ ở góc (gọi là meshwork trabecular) bị chặn một phần, làm cho thủy dịch thoát ra khỏi mắt quá chậm. Điều này dẫn đến dịch và áp suất tăng dần bên trong mắt. Thiệt hại cho thần kinh thị giác không gây đau và rất chậm, có thể bị mất phần lớn tầm nhìn ngay cả trước khi nhận thức vấn đề.
Bệnh tăng nhãn áp góc đóng: Bệnh tăng nhãn áp góc đóng, xảy ra khi mống mắt lồi ra phía trước thu hẹp hoặc chặn góc thoát nước được hình thành bởi các giác mạc và mống mắt. Kết quả là, dung dịch chất lỏng không còn có thể thoát ở góc này, vì thế làm tăng áp suất đột ngột mắt. Tăng nhãn áp góc đóng thường xảy ra đột ngột (cấp tính), nhưng nó cũng có thể xảy ra từ từ (mạn tính).
Nếu có góc thoát nước hẹp, giãn nở bất ngờ có thể kích hoạt tăng nhãn áp góc đóng cấp tính. Giãn nở mắt để đáp ứng với bóng tối, ánh sáng mờ, căng thẳng, kích thích và thuốc nhất định. Những thuốc này bao gồm thuốc kháng histamin, thuốc chống trầm cảm ba vòng và thuốc nhỏ mắt được sử dụng để làm giãn cho kiểm tra mắt toàn diện.
Bệnh tăng nhãn áp áp suất thấp: Một số chuyên gia tin rằng, những người có bệnh tăng nhãn áp áp suất thấp có thể có dây thần kinh nhạy cảm bất thường hoặc một nguồn cung cấp máu đến thần kinh thị giác giảm do xơ vữa động mạch - tích tụ mỡ trong động mạch hay hạn chế lưu thông. Trong những trường hợp này, ảnh hưởng không tốt tới dây thần kinh thị giác có thể xảy ra ngay cả với áp suất bình thường.
Bệnh tăng nhãn áp sắc tố: Bệnh tăng nhãn áp sắc tố, một loại bệnh tăng nhãn áp có thể phát triển ở trẻ đến tuổi trung niên, được kết hợp với sự phân tán của các hạt sắc tố bên trong mắt. Các hạt sắc tố xuất hiện phát sinh từ phía sau của mống mắt. Khi các hạt tích lũy, có thể cản trở dòng chảy của dịch nước và gây ra sự gia tăng áp lực. Hoạt động thể chất, chẳng hạn như chạy bộ, đôi khi khuấy động các hạt sắc tố, làm cho chúng gây ra áp lực liên tục. Đây là loại bệnh tăng nhãn áp thường có thể dễ dàng chẩn đoán.
Với gần 70 triệu ca trên toàn thế giới, bệnh tăng nhãn áp là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến mù lòa không thể đảo ngược trên thế giới. Chẩn đoán và điều trị sớm có thể giúp giảm thiểu hoặc ngăn chặn tổn thương đến thần kinh thị giác và ảnh hưởng đến thị lực. Nếu không điều trị, bệnh tăng nhãn áp có thể dẫn đến mù lòa. Tuổi càng cao, càng có nhiều nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp. Ðây là lý do chính tại sao những người trên 60 tuổi và ngay cả những người trẻ khỏe mạnh được khuyến cáo nên gặp bác sĩ mắt ít nhất hai năm một lần.
Mời bạn đọc đón đọc phần 2 :"Điều trị sớm tăng nhãn áp" vào lúc 14h ngày 8/7/2015
BS. Nguyễn Minh Châu
