Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tai nạn giao thông (TNGT) liên quan đến rượu, bia ở Việt Nam ước tính chiếm hơn 36% ở nam giới và gần 1% ở nữ giới. Bình quân mỗi năm Việt Nam có hơn 10.000 người chết vì TNGT. Trong đó, 4.800 trường hợp có liên quan rượu, bia... Ngoài ra, 70% số vụ phạm pháp hình sự ở Việt Nam có nguyên nhân xuất phát từ sử dụng rượu, bia ở nhóm tuổi dưới 30. Nhiều vụ lạm dụng tình dục phụ nữ, trẻ em... mà rượu, bia là nguyên nhân trực tiếp.
Những vấn đề khi sử dụng bia rượu
ThS.BS. Võ Ngọc Quốc Minh - Khoa Nội Tiêu hóa BV. Đại học Y Dược (TP.HCM) cho biết: “Số lượng các ca nhập viện cấp cứu liên quan đến ăn uống cũng như sử dụng bia rượu tăng mạnh qua các năm. Các bệnh thường gặp như viêm tụy cấp, viêm gan và viêm dạ dày đều liên quan đến bia rượu”.
Ngoài những bệnh điển hình do bia rượu gây ra như ngộ độc rượu cấp tính khi sử dụng quá nhiều rượu, viêm gan mạn tính, xơ gan, viêm tụy cấp ở những người uống rượu thường xuyên, rượu bia còn gây ra các vấn đề nghiêm trọng khác về sức khỏe như tăng nguy cơ ung thư miệng và thực quản, ung thư gan, ung thư đại tràng, làm giảm sức đề kháng của cơ thể, do đó rất dễ bị nhiễm trùng đặc biệt những người nghiện rượu dễ mắc lao phổi...
Rượu là một chất tác động tâm thần mạnh, do đó sử dụng nhiều rượu bia có thể gây ra một số các rối loạn tâm thần như rối loạn lo âu, trầm cảm, hoang tưởng, làm gia tăng các ý tưởng tự sát hoặc xu hướng tấn công. Người nghiện rượu dễ bị kích động, thần trí không ổn định và trở nên bạo lực. Đã có những trường hợp giết người rất đau lòng chỉ vì sử dụng bia rượu dẫn tới không tự kiểm soát được hành vi.
Triệu chứng ngộ độc rượu và cách xử lý
Bên cạnh những loại bia rượu thông thường chính thống còn xuất hiện rượu lậu hoặc rượu không rõ nguồn gốc xuất xứ, mà thường những loại rượu đó pha cồn công nghiệp. Cồn công nghiệp vốn là một loại cồn không phải dùng để làm thực phẩm, do đó khi uống vào sẽ rất độc hại và gây độc cho cơ thể.
Ảnh minh họa
ThS.BS. Võ Ngọc Quốc Minh phân tích: “Trong trường hợp ngộ độc rượu do nạn nhân uống những loại rượu không rõ nguồn gốc xuất xứ mà có pha cồn công nghiệp, sẽ có một số triệu chứng gợi ý như nạn nhân có những rối loạn về thị giác tức là thấy một vật mà thành hai, nhìn thấy mờ, đốm, nặng hơn nữa là không nhìn thấy gì hết. Còn nếu uống quá nhiều các loại rượu bia thông thường sẽ tùy theo mức độ: nhẹ, nạn nhân có thể bị kích động la hét, nặng hơn sẽ dẫn đến lơ mơ, hôn mê, khó thở, suy hô hấp, có thể tụt huyết áp và dẫn đến tử vong…”.
Do đó, trong những trường hợp có những triệu chứng gợi ý ngộ độc rượu thì nên xử trí sơ bộ như cho nạn nhân nằm nghiêng để tránh tình trạng người bệnh hít sặc gây ra suy hô hấp và viêm phổi về sau, giữ ấm cho nạn nhân vìkhi ngộ độc rượu như vậy sẽ làm hạ thân nhiệt, sau đó đưa đến một cơ sở y tế gần nhất.
Một số quan niệm sai lầm
ThS.BS. Quốc Minh khuyến cáo không nên tự ngâm rượu để uống vì cho rằng sẽ an toàn và tốt cho sức khỏe như quan niệm của một số người. Nếu sử dụng các loại rễ cây hay thảo dược, các loại động vật ngâm vào trong rượu không rõ thành phần cũng như không rõ công dụng có thể dẫn đến những tác dụng có hại cho sức khỏe. Vì vậy, rượu ngâm không đảm bảo sẽ an toàn hơn so với những loại rượu có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Mặc dù làm từ thảo dược nhưng thực ra rượu thuốc cũng là rượu. Vì vậy nếu uống rượu thuốc quá nhiều, có thể dẫn đến những tác hại, như nghiện rượu và ngộ độc rượu giống như rượu bia thông thường.
Lượng rượu bia cho phép nạp vào cơ thể
“Lượng cồn khi chúng ta uống một chai bia tương đương với lượng cồn khi uống một ly rượu vang và cũng tương đương một ly nhỏ rượu mạnh. Để uống rượu bia nhưng không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nam giới mỗi ngày chỉ uống khoảng 2 đơn vị cồn tương đương với 2 chai bia hoặc là 2 ly rượu vang mỗi ngày, đối với nữ giới nên uống khoảng 1 đơn vị mỗi ngày”, ThS.BS. Võ Ngọc Quốc Minh thông tin.
Trong những trường hợp uống không thường xuyên có thể tính tổng trên một tuần, nếu trong một tuần mà uống trên 14 đơn vị tương đương 14 chai bia như vậy được xem là uống nhiều.
Tùy thuộc vào cơ địa của từng người, có những người hoàn toàn không uống rượu bia được cũng có những người uống ít và có người uống hầu như là không say. Khi uống rượu bia, cơ thể có những men ở gan để chuyển hóa rượu bia, vì vậy những người mà có nhiều men chuyển hóa sẽ chuyển hóa rượu bia tốt hơn, khó bị say hơn những người có ít men chuyển hóa.
ThS.BS. Võ Ngọc Quốc Minh khuyến cáo: “Trước khi uống rượu bia chúng ta nên ăn no, vì khi bụng đói, rượu bia dễ hấp thu vào cơ thể dẫn đến dễ say; phải uống nhiều nước vì khi uống nhiều rượu bia sẽ dẫn đến mất nước; không nên lạm dụng các loại thuốc giải độc gan và những thuốc giải rượu vì thực sự những thuốc này không hề có tác dụng”.