Chất tạo ngọt Sorbitol là gì?
Ngày 20/3, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết đã nhận được kết quả kiểm nghiệm của sản phẩm kẹo rau củ Kera. Theo đó, các chỉ tiêu về hàm lượng đạm, đường, chất béo, năng lượng tổng cơ bản phù hợp với bản tự công bố của sản phẩm.
Theo kết quả kiểm nghiệm của Viện kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia báo cáo Cục An toàn thực phẩm, các chỉ tiêu về hàm lượng đạm, đường, chất béo, năng lượng tổng cơ bản phù hợp với bản tự công bố của sản phẩm. Các chỉ tiêu an toàn về vi sinh vật, nấm, kim loại nặng..., đều không phát hiện hoặc nằm trong giới hạn an toàn.
Kẹo rau củ Kera có chứa chất tạo ngọt nhưng không ghi trên nhãn sản phẩm.
Tuy nhiên, Viện kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia cũng đã phát hiện sản phẩm có chứa Sorbitol là một chất tạo ngọt với hàm lượng 33,4 g/100g nhưng không có ghi trên nhãn sản phẩm theo qui định.
Cục An toàn thực phẩm đã có công văn gửi Sở An toàn thực phẩm TP.HCM và Sở Y tế Đắk Lắk đề nghị xử lý các vi phạm theo đúng qui định của pháp luật.
Theo PGS.TS Phạm Văn Nho, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, sorbito là chất tạo ngọt được phép dùng trong thực phẩm, dược phẩm, nó được gọi là đường hóa học. Trong một số sản phẩm bánh kẹo người ta vẫn dùng. Loại đường này không tạo ra năng lượng mà chỉ tạo vị ngọt đánh lừa vị giác nên được sử dụng trong các sản phẩm cho bệnh nhân tiểu đường.
"Mọi hóa chất đưa vào con người đều không tốt, nhưng ở mức độ vừa phải thì người ta chấp nhận. Tốt nhất vẫn là các sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên", PGS.TS Phạm Văn Nho nhận định.
Sorbitol cung cấp năng lượng bằng 2/3 so với đường thông thường và có vị ngọt nhẹ hơn. Chính vì thế, chất này thường có mặt trong các sản phẩm dành cho người ăn kiêng hoặc muốn kiểm soát lượng đường.
Sorbitol xuất hiện trong kẹo cao su không đường, bánh kẹo ít calo và nước giải khát dành cho người ăn kiêng. Chúng được dùng trong siro ho, thuốc nhuận tràng và viên nén nhai. Với tính chất giữ ẩm hiệu quả, sorbitol thường có mặt trong kem đánh răng, kem dưỡng da và các sản phẩm chăm sóc cá nhân.
"Dù Sorbitol được coi là an toàn, nhưng khi tiêu thụ quá mức, nó có thể gây ra một số tác dụng phụ. Sorbitol có tác dụng nhuận tràng tự nhiên, khi tiêu thụ trên 50g/ngày có thể gây tiêu chảy, đầy hơi và chướng bụng. Vì nó một dạng chất hóa học nên cần phải hạn chế sử dụng", chuyên gia khuyến cáo.
Chất tạo ngọt sorbitol không có lợi cho sức khỏe
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, Sorbitol là một loại chất tạo ngọt phổ biến, thường được sử dụng trong dược phẩm để giúp thuốc có vị ngọt dễ uống.
Ngoài ra, Sorbitol còn được dùng trong y học như một loại thuốc nhuận tràng để điều trị triệu chứng táo bón, do thuộc nhóm thuốc nhuận tràng thẩm thấu. Bên cạnh đó, hợp chất này cũng có công dụng giữ độ ẩm, tạo kết cấu cho thực phẩm, hỗ trợ sức khỏe răng miệng và tiêu hóa.
Tuy nhiên, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh nhấn mạnh: "Sorbitol là một chất tạo vị ngọt không năng lượng, không gây béo nhưng cũng không có lợi cho sức khỏe. Đối với thực phẩm, người tiêu dùng nên ưu tiên các chất có lợi. Do đó, Sorbitol không được khuyến khích sử dụng trong thực phẩm hàng ngày".
Theo WHO, chất làm ngọt nhân tạo có thể không giúp mọi người giảm cân như ý muốn. Việc sử dụng chất làm ngọt nhân tạo lâu dài có khả năng gây ra những tác động không mong muốn như việc gia tăng nguy cơ mắc tiểu đường type 2, các bệnh tim mạch...
WHO cho biết khuyến nghị mới này áp dụng cho tất cả mọi người, trừ những người đã mắc bệnh tiểu đường. WHO trước đây đã khuyên người lớn và trẻ em nên hạn chế lượng đường ăn vào ở mức 10% tổng năng lượng tiêu thụ.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh khuyên, có rất nhiều cách để bổ sung chất xơ cho cơ thể một cách tự nhiên và hiệu quả. Nguồn chất xơ tốt nhất đến từ rau xanh, củ, quả tươi, theo khuyến nghị dinh dưỡng, mỗi người cần tiêu thụ trung bình 300g rau xanh và 100g trái cây mỗi ngày để đảm bảo lượng chất xơ cần thiết cho cơ thể.
Đối với những người không ăn được rau, vẫn có thể bổ sung chất xơ bằng trái cây, hoặc đơn giản nhất là từ thực phẩm quen thuộc như cơm.
"Cơ thể có nhiều cách hấp thụ chất xơ tự nhiên mà không cần phụ thuộc vào thực phẩm chức năng. Việc lạm dụng thực phẩm bổ sung không cần thiết có thể khiến người tiêu dùng tốn kém mà không mang lại lợi ích vượt trội", ông Thịnh nói.
Kẹo rau củ Kera do Công ty cổ phần Asia Life (Đắk Lắk) sản xuất theo đơn đặt hàng của Công ty cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt (CER Group) - trụ sở tại TP.HCM.
Đầu tháng 3, một người tiêu dùng đã gửi mẫu kẹo Kera đi kiểm định hàm lượng chất xơ. Kết quả kiểm định ngày 3/3 cho thấy trong 100g sản phẩm chỉ có 0,51g chất xơ tổng, tương đương lượng chất xơ trong 1/6 quả chuối. Với hộp kẹo 96g gồm 32 viên, mỗi viên kẹo chỉ chứa 16mg chất xơ.
