Tác dụng và cách dùng nghệ vàng

Củ nghệ vàng là thân rễ phơi khô hay đồ chín rồi phơi hoặc sấy khô của cây Nghệ vàng [Curcuma longa L.], họ Gừng (Zingiberaceae).

Theo y học cổ truyền, củ nghệ vàng có vị cay, đắng, tính ấm vào kinh can, tỳ.

Rễ củ nghệ vàng được rửa sạch, phơi khô có thể đồ hoặc hấp trong 6-12h, rồi đem phơi hoặc sấy khô.

1. Tác dụng, cách dùng và liều dùng

Tác dụng - chỉ định: Rễ củ nghệ vàng có tác dụng hành khí, phá huyết, chỉ thống, sinh cơ. Điều trị kinh nguyệt không đều, bế kinh, đau tức sườn ngực, khó thở. 

Phụ nữ đau bụng sau đẻ do máu xấu không sạch, kết hòn cục hoặc ứ huyết do sang chấn, viêm loét dạ dày, vết thương lâu liền miệng.

Cách dùng - liều dùng:

Củ nghệ ngày dùng từ 6-12g dưới dạng thuốc sắc hoặc bột. Dùng ngoài dưới dạng dịch tươi bôi vào vết thương để chóng lên da non.

Kiêng kỵ: Cơ thể suy nhược, không có ứ trệ không dùng. Phụ nữ sau đẻ không phải nhiệt kết ứ và phụ nữ có thai không dùng.

2. Một số đơn thuốc có nghệ vàng

- Chữa thổ huyết, chảy máu cam: Nghệ vàng tán nhỏ, ngày uống 4 -6g với nước chín. Hoặc dùng nghệ vàng phối hợp với mộc hương, hoàng bá, chích cam thảo để thanh nhiệt, lương huyết, giúp cầm máu.

- Ngực sườn đau trướng: Thường dùng nghệ vàng phối hợp với hương phụ, mộc hương, nga truật có tác dụng lý khí chỉ thống, hay gặp trong trường hợp khí uất trệ, gây ra đau vùng mạng sườn và dạ dày.

- Đi tiểu ra máu: Dùng nghệ vàng phối hợp với cù mạch, sinh địa, hoạt thạch để thanh nhiệt, chỉ huyết, lợi tiểu.

- Vàng da: Dùng nghệ vàng, nghệ đen, củ gấu, quả quất non trộn với mật ong làm viên uống.

Cao dán nhọt (kinh nghiệm của Ngô Tất Tố): Củ ráy 80g, nghệ vàng 60g, nhựa thông 40g, sáp ong 40g, dầu vừng 80g. Củ ráy gọt sạch vỏ, giã với nghệ vàng cho thật nhỏ và cho vào nấu nhừ với nhựa thông, dầu vừng và sáp ong. Lọc để nguội phết lên giấy bản dán vào mụn nhọt.

Thuốc rửa âm đạo: Dùng bột nghệ vàng 30g, phèn chua phi 20g, hàn the 20g, nước 500ml. Nấu sôi 15 phút rồi lọc sạch, để nguội dùng thụt rửa âm đạo.

Xem thêm video không được quan tâm: