Tôi 31 tuổi, 2 tháng gần đây, tôi sử dụng viên thuốc tránh thai uống hàng ngày, trong thành phần có hai hoạt chất là estrogen và progesteron. Từ khi dùng thuốc, tôi thường có cảm giác căng tức vú và cân nặng tăng 2kg. Xin quý báo giải thích giùm đó có phải là tác dụng phụ của thuốc tránh thai không? Khi dùng thuốc tránh thai, tôi còn phải lưu ý điều gì nữa?
Hồ Thị Lưu (Nghệ An)
Viên thuốc tránh thai (TTT) hàng ngày phối hợp estrogen - progesteron hiện đang được sử dụng rộng rãi do hiệu quả tránh thai cao. Khi dùng thuốc, lượng hormon trong cơ thể có thay đổi. Các hormon trong TTT có thể gây các tác dụng phụ như: rong huyết (trong 1 - 2 chu kỳ kinh đầu), giảm khẩu vị, buồn nôn (thường hết sau 3 tháng), nhức đầu, thay đổi mức độ ham muốn và đáp ứng tình dục, viêm âm đạo, ra máu ở âm đạo, viêm đường tiết niệu, thay đổi về lượng kinh, căng ngực, tăng cân, trầm cảm, tăng nguy cơ huyết khối, đột qụy...
Tuy nhiên, có một điều mà chị em còn băn khoăn là hầu hết khi dùng TTT do tác dụng nhẹ của hormon nam trong quá trình chuyển hóa của viên thuốc nên chị em đều bị tăng cân. Kích thước các vùng hông, đùi to ra nhiều. Những hormon trong viên thuốc là estrogen và progesteron thường làm tăng kích thước vú, nhưng vú sẽ lại nhỏ đi sau vài chu kỳ kinh hoặc sau khi ngừng thuốc. Viên TTT có hàm lượng hormon càng cao thì càng dễ làm tăng kích thước vú.
Về việc tăng cân, bạn nên kiểm chứng lại tăng cân có đúng do TTT không hay do chế độ sinh hoạt hoặc ăn uống tác động làm tăng cân. Bạn nên tiếp tục dùng thuốc và theo dõi thêm. Có nhiều trường hợp chỉ tăng cân trong 1 - 2 tháng đầu dùng thuốc rồi đứng cân thì không đáng ngại. Nhưng nếu cân nặng vẫn gia tăng với quá trình dùng thuốc thì bạn nên đi khám bác sĩ ngay để được tư vấn cụ thể hoặc chuyển sang dùng biện pháp tránh thai khác.
Một lưu ý là nếu dùng TTT thường xuyên thì bạn nên được thầy thuốc định kỳ kiểm tra huyết áp vì nguy cơ tăng huyết áp tăng lên theo tuổi và thời gian dùng thuốc. Vì thế, nếu phụ nữ mắc bệnh tăng huyết áp không nên sử dụng phương pháp tránh thai này.
Bạn nên tham khảo ý kiến của thầy thuốc trước khi phải dùng các loại thuốc kháng sinh hoặc vitamin C trong thời gian uống TTT vì một số kháng sinh như rifampicin, amoxillin, metronidazol, tetracyclin, isoniazid... có thể sẽ làm giảm hiệu quả của TTT. Còn vitamin C có thể làm ra ít máu, rải rác giữa kỳ kinh. Nếu dùng thuốc tránh thai thường xuyên nên định kỳ kiểm tra huyết áp để tránh nguy cơ xấu có thể xảy ra.