Cơ thể con người có thể đảm đương nhiều tư thế khác nhau, nhưng trong đó chỉ có 3 tư thế căn bản là đứng, ngồi và nằm. Trong mỗi một tư thế, cột sống đóng vai trò quan trọng trong việc giữ thăng bằng cho cơ thể.
Về vật lý học, để giữ được sự thăng bằng cho cơ thể, trục của trọng lực phải rơi giữa hai chân khi đứng dang ra. Nếu một người giữ được tư thế thăng bằng tự nhiên của cơ thể, sự căng thẳng của các cơ xương sống ở mức tối thiểu và toàn bộ sức nặng của cơ thể sẽ phân tán rất điều hòa trên 32 đốt xương của cột sống. Nhưng nếu chúng ta cong xương sống, trọng tâm không còn nằm ở giữa đầu của bàn chân nữa, nó sẽ chuyển về phía trước. Kết quả là sự ổn định thăng bằng của cơ thể bị phá vỡ, dẫn đến cơ thể phải điều chỉnh. Sự điều chỉnh được thực hiện do các cơ dọc hai bên cột xương sống. Các cơ đó bị kéo giãn đến nỗi làm vùng đó đau gọi là đau lưng. Đây là sự “trả giá” cho việc không giữ tư thế đứng thẳng đúng đắn như người mẹ thiên nhiên mong muốn.
Tư thế đúng của cột sống trong các vị thế đứng, nằm, ngồi chẳng những giữ được sự thăng bằng cho cơ thể và làm cho các bắp thịt ở lưng được nghỉ ngơi, mà nó còn là yếu tố cần thiết cho sự hô hấp. Lồng ngực được giãn nở tự do và hệ thần kinh được làm việc một cách nhịp nhàng, cơ thể mạnh khỏe hơn.
Tác dụng của các tư thế yoga (asana) với cột sống
Mỗi một tư thế yoga tập cho cột sống kéo giãn ra, căng lên và uốn lại theo nhiều mức độ khác nhau, tất cả việc này ngăn ngừa và sửa chữa những tư thế sai của cột sống trong các vị thế đứng, ngồi và nằm. Nếu bạn quan sát một người tập yoga lâu năm thì bạn sẽ nhận ra phương cách đúng đắn linh hoạt và thanh lịch khi họ ngồi, đứng hay đi.
Từ lâu khoa học đã nhận ra tầm quan trọng sức khỏe hoàn hảo của cột sống đối với con người. Họ đã đề ra những tư thế asana, đặc biệt là để giữ độ cong đúng cho cột sống. Tư thế đầu chạm gối làm cho cột sống giãn ra hết sức, 20% trên chiều dài bình thường của cột sống so với khi ngồi. Những tư thế đó cũng làm giãn dây chằng và dây gân bao quanh cột sống và do đó làm mất đi cảm giác đau đớn do sức ép trên các dây thần kinh. Và do làm mạnh các bắp cơ cột sống, những tư thế đó giữ cho độ cong của cột sống được tốt hơn. Bằng cách này, các asana phục hồi cho cột sống được mềm dẻo như lúc còn trẻ thơ và ngăn ngừa những đau đớn do co cơ thể ngày càng cứng lúc tuổi già.
Các động tác tập yoga tốt cho cột sống
Tư thế rắn hổ mang (biến thể): Người nằm úp trên sàn, hai bàn tay đặt gần ngực, đầu lưng và chân thẳng. Thực hiện hít sâu và gập khủy tay lại, dùng lực hai cánh tay chống xuống sàn để nâng đầu và phần lưng lên một góc rộng nhất có thể. Giữ tư thế khoảng 5 giây và thở ra, trở lại vị trí ban đầu. Lặp lại động tác khoảng 10 lần mỗi ngày.
Tư thế con lạc đà: Quỳ gối thẳng, chống tay lên và nắm lấy gót chân. Hít vào tối đa, giữ hơi và dao động từ 2 - 6 cái theo hướng trước sau, thở ra triệt để. Thực hiện 2 - 5 lần.
Thế mèo và bò: Đây là bài tập nhẹ nhàng cho cột sống, giúp tăng độ dẻo của xương sống, kích thích tuần hoàn máu ở toàn bộ cột sống và thư giãn tinh thần. Thực hiện bài tập này một cách êm nhẹ, mềm mại và uyển chuyển cùng với hơi thở, cảm thấy xương sống được kéo giãn ra.
Lưu ý: Dùng xương sống để thực hiện các động tác, giữ cho phần sau cổ và lưng dưới không bị ép. Bạn có thể lót khăn dưới đầu gối nếu cảm thấy đau. Nếu bạn bị đau cổ tay, có thể thực hiện bài tập này trong tư thế ngồi thoải mái với hai tay ôm gối, chỉ vận động vùng sống lưng.