Suýt nguy vì nhờ người không có chuyên môn đo huyết áp

30-07-2019 07:05 | Y tế
google news

SKĐS - Hôm ấy, tôi trực cấp cứu. Buổi trưa, vào cấp cứu là một bà cụ đã 80 tuổi với tình trạng ngất xỉu. Gọi hỏi không trả lời.

Mạch nhanh, nhỏ, đặc biệt huyết áp rất thấp (so với tuổi của cụ): 90/60mmHg. Tuy nhiên, nhiệt độ vẫn bình thường. Cụ nằm thiêm thiếp như ngủ, vẻ mặt rất mệt mỏi. Tôi hỏi người nhà (con trai bà cụ), được biết lúc anh đi làm về, thấy mẹ nằm gục ngay trước sân, mê man bất tỉnh. Hoảng hốt, anh vội la lên, hàng xóm kéo tới và lập tức đưa bà cụ vào viện. Hiện anh cũng chưa hiểu tại sao mẹ mình lại bị như vậy. Buổi sáng khi anh đi làm thấy mẹ vẫn khỏe mạnh bình thường như mọi ngày.

Ngay lập tức, tôi cho cụ nằm đầu thấp, uống nước đường (rất may là cụ vẫn uống được). Chẩn đoán sơ bộ: Theo dõi thiếu máu não do huyết áp thấp. Tôi ghi vào bệnh án: Theo dõi mạch, nhiệt, huyết áp chặt chẽ và dặn người nhà cho cụ uống nước lọc thường xuyên, cứ khoảng 30 phút lại cho cụ uống.

Đo huyết áp phải được thực hiện bởi người có chuyên môn.

Đo huyết áp phải được thực hiện bởi người có chuyên môn.

Buổi chiều, thăm bệnh lại cho bà, không thấy thay đổi mấy. Tuy nhiên, số đo huyết áp có khuynh hướng tăng 100/60mmHg. Đây là dấu hiệu khiến tôi suy nghĩ. Mặc dù chưa hiểu tại sao nhưng với bà cụ, tôi cho rằng đây là dấu hiệu tốt.

Tôi mời người con trai cụ vào phòng hỏi chuyện:

- Trước tới nay bà nhà anh có mắc bệnh gì không?

- Thưa bác sĩ, không, mẹ tôi vẫn khỏe, vẫn làm việc nhà được, làm cỏ vườn, rồi đi chùa, đi chơi bên hàng xóm bình thường.

- Anh có biết huyết áp của cụ bao nhiêu không?

- Tôi không biết, hình như chưa bao giờ mẹ được đo huyết áp.

Sáng hôm sau, thăm bệnh bà cụ, thấy cụ tươi tỉnh hơn nhiều, đã nói chuyện bình thường được. Ngó bệnh án, tôi ngạc nhiên, chỉ số huyết áp 120/80mmHg.

Sau khi công việc tạm ổn, tôi quyết định hỏi chuyện bà cụ:

- Thưa cụ, cụ có nhớ tại sao cụ phải vào viện không?

Bà cụ kể: Sáng hôm qua, tôi tới nhà hàng xóm chơi, thấy ông hàng xóm đo huyết áp cho vài người. Đợi ông ta xong việc tôi nói: Tôi chưa được đo huyết áp bao giờ, ông đo cho tôi một tí được không?

Nào, ông ta bảo tôi xắn tay áo lên để đo. Đo xong, ông ta bảo: Bà bị tăng huyết áp rồi, những 170 cơ.

Tôi giật mình, lo sợ, vội vàng về nhà. Đến nhà, thấy một bà hàng xóm tới chơi, tôi liền than thở: Thế nào mà tôi bị tăng huyết áp bà ạ, những 170 cơ. Bà hàng xóm tốt bụng nhanh nhảu: Thế à, nhà tôi có thuốc huyết áp, để tôi về lấy cho bà uống. Tôi đem lọ thuốc bà hàng xóm cho, đến hỏi ông đo huyết áp: Tôi uống thuốc này được không?

- Được, ông ta bảo, bà phải uống 2 viên. Tôi uống ngay 2 viên tại nhà ông ta rồi về. Đi được hơn nửa đường, bỗng tôi thấy chóng mặt, nhà cửa cứ lộn ngược. Tôi cố về được đến nhà, rồi ngã ra, không biết gì nữa.

Tôi hỏi tiếp:

- Thế ông đo huyết áp có phải cán bộ y tế không?

- Không, ông ta không phải y tá, cũng không phải bác sĩ. Ông ta chỉ biết đo huyết áp thôi. (Ấy là bà cụ nói vậy, còn tôi không tin ông ta biết đo huyết áp).

Đo huyết áp cho bà cụ một lần nữa, vẫn 120/80mmHg, tôi chuyển bà cụ vào khoa nội. Hôm sau, đo lại huyết áp bà cụ 125/80mmHg. Tôi cho cụ nằm viện thêm 02 ngày, theo dõi huyết áp thấy ổn định 125/80mmHg.

Tôi bảo với bà cụ và cả con trai của cụ nữa: Huyết áp của cụ rất tốt, không cần phải uống thuốc. Chính 2 viên thuốc hạ huyết áp đã làm cho huyết áp của cụ hạ xuống quá thấp, làm cho cụ thiếu máu não dẫn đến cụ thấy chóng mặt, nhà cửa lộn ngược, đi đứng loạng choạng, ngất xỉu. May là cụ vào viện kịp thời, nếu không hậu quả chưa biết sẽ xấu đến mức nào. Từ nay về sau, khi uống thuốc, cụ cần phải đi khám bác sĩ mới được. Nhất thiết không được tự uống thuốc.

Hôm cụ xuất viện, tôi hỏi:

- Cụ có thích ăn mặn không?

- Không, từ xưa tôi vẫn không thích ăn mặn. Với lại tôi chỉ thích những món luộc: rau luộc, thịt luộc, có khi cá cũng luộc. Tôi không thích ăn mặn.

Tôi nghĩ cộng với việc bà cụ vẫn làm việc nhà, làm cỏ vườn, đi chùa, đi chơi và chắc là ăn uống cũng đạm bạc, nhiều rau củ quả ở vùng nông thôn nên huyết áp của bà cụ mới tốt như thế.


BSCKI. Nguyễn Tất Ứng
Ý kiến của bạn