Suýt mù mắt do tự điều trị zona thần kinh
Mới đây nhất, BSCKII Nguyễn Tiến Thành -Thành viên hội Da liễu Việt Nam cho biết vừa tiếp nhận bệnh nhân 45 tuổi đến thăm khám với tình trạng đám mụn nước một bên trán sưng đỏ, lan rộng xuống hố mắt, sống mũi, mắt phải bỗng dưng mờ hơn trước, qua thăm khám hướng đến chẩn đoán bệnh zona thần kinh.
Theo BS Thành, thời gian gần đây, số lượng bệnh nhân tự điều trị zona gây biến chứng đến khám nhiều hơn. "Gần 1 tháng chúng tôi đã tiếp nhận 5-10 trường hợp điều trị zona có biến chứng: sẹo, đau kéo dài nhiều tháng…. Đặc biệt là những trường hợp mắc bệnh zona vùng mặt, vùng ngực (dân gian thường gọi giời leo) tự ý điều trị tại nhà bằng cách đắp lá, đậu xanh, thuốc tím, tự bôi đắp thuốc không đúng làm bệnh nặng thêm và để lại nhiều biến chứng"- BS Thành nói.
Đơn cử như trường hợp bệnh nhân Nguyễn Văn T. (45 tuổi) đến thăm khám với tình trạng: đám mụn nước 1 bên trán sưng đỏ, lan rộng xuống hố mắt, sống mũi, mắt phải bỗng dưng mờ hơn trước, qua thăm khám hướng đến chẩn đoán bệnh zona thần kinh.
Theo lời kể của bệnh nhân T, anh đã mắc bệnh được 5 ngày, nơi tổn thương là vùng trán nhưng nghĩ rằng bệnh đơn giản nên anh T đã lấy đậu xanh giã nát và đắp lên các nốt mụn nước.
Tuy nhiên càng đắp, các vết lở nặng hơn, đau nhức nhiều, anh T đã tiếp tục được một người quen mách dùng gói bột vệ sinh phụ nữ để đắp lên vùng tổn thương. Sau 2 ngày điều trị thấy sưng nề đau nhức không chịu được, không mở được mắt… anh T mới đi khám.
Sau khi trực tiếp thăm khám cho bệnh nhân, BSCKII Nguyễn Tiến Thành nhận định: bệnh nhân bị zona thần kinh nhưng không điều trị đúng cách dẫn đến nhiễm khuẩn, vùng da trán sưng nề, giác mạc bị tổn thương nguy cơ bị sẹo giác mạc, giảm thị lực nếu để lâu. Bệnh nhân cần được dùng kháng sinh, thuốc ức chế virus, thuốc giảm đau, chăm sóc tại chỗ, chiếu laser để giảm nề, giảm đỏ.
Không tự ý điều trị zona thần kinh
Chia sẻ về vấn đề này, BS Tiến Thành cho biết: Zona thần kinh là một bệnh phổ biến, người dân thường nhầm lẫn viêm da tiếp xúc do côn trùng…, rất ít bệnh nhân tìm đến các sơ sở y tế để điều trị khi tổn thương ở giai đoạn đầu. Thời gian đầu của tổn thương bệnh zona thần kinh từ 24 đến 72 giờ sau khi bệnh xuất hiện tổn thương. Hầu hết đều đến muộn, từ đó gây những biến chứng rất nặng nề, phải điều trị và phục hồi rất lâu.
Bệnh zona là do sự tái hoạt của virus VZV, khi hệ thống miễn dịch qua trung gian tế bào bị suy giảm: người già yếu, người được ghép thận, ghép tủy xương, nhiễm HIV, ung thư, dùng thuốc ức chế miễn dịch lâu ngày (thuốc trị hen suyễn, viêm khớp).
BS Tiến Thành chia sẻ các dấu hiệu nhận biết bệnh zona thần kinh gồm: Trước khi tổn thương mọc 2-3 ngày thường sẽ có cảm giác báo hiệu như: rát dấm dứt, đau vùng sắp mọc tổn thương kèm theo triệu chứng toàn thân ít hoặc nhiều như mệt mỏi, đau đầu… Hạch ngoại vi lân cận có thể sưng và đau.
Vị trí: thường khu trú tập trung ở những vị trí đặc biệt và chỉ có một bên của cơ thể dọc theo các đường dây thần kinh, nhưng cá biệt có thể bị cả hai bên hay lan toả. Tổn thương cơ bản: thường bắt đầu là các mảng đỏ, nề nhẹ, gờ cao hơn mặt da, hình tròn, bầu dục lần lượt nổi dọc dây thần kinh, rải rác hoặc cụm lại thành dải, thành vệt.
Sau 1-2 giờ trên mảng đỏ xuất hiện những mụn nước chứa dịch trong, căng, khó vỡ, các mụn nước tập trung thành cụm (như chùm nho), về sau đục, vỡ, xẹp để lại sẹo (nếu nhiễm khuẩn). Trước hoặc cùng với mọc tổn thương ở da thường nổi hạch sưng và đau ở vùng tương ứng và là dấu hiệu quan trọng để chẩn đoán.
Cũng theo BS Tiến Thành, thời gian điều trị bệnh tốt nhất trong vòng 72 giờ sau khi có tổn thương da. Sau thời gian này, virus đã xâm nhập và gây tổn thương vào các rễ và dây thần kinh liên quan.
Nếu kéo dài bệnh sẽ gây nhiều biến chứng, thường gặp nhất là đau dây thần kinh nhiều tháng, có khi kéo dài nhiều năm.
Nếu bệnh khu trú tại vùng trán, hốc mắt, mũi có thể làm giảm thị lực hoặc mất thị lực hoàn toàn; hoặc ở má có thể gây tổn thương làm liệt mặt, méo miệng…
Trước tình trạng nhiều bệnh nhân mắc bệnh zona tự điều trị tại nhà, BS Tiến Thành cảnh báo: "Khi tổn thương bị vỡ dễ tạo mủ dẫn tới biến chứng viêm loét vùng da. Áp dụng bài thuốc dân gian chữa không đúng cách, không đúng thời điểm sẽ gây viêm nhiễm, bội nhiễm và nhiễm trùng vết thương để lại sẹo vĩnh viễn, đau sau zona sẽ kéo dài nhiều tháng".
Bác sĩ Tiến Thành khuyến cáo người dân: Khi phát hiện triệu chứng zona thần kinh, cần thăm khám bởi bác sĩ chuyên khoa da liễu để được hướng dẫn điều trị càng sớm càng tốt.