Mặc dù rất bận cho công tác chuẩn bị Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN 12, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến vẫn dành thời gian chia sẻ với bạn đọc báo SK&ÐS một số nét chính của hội nghị lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam.
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến tại Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN lần thứ 11 ở Thái Lan. Ảnh: Quang Mai
PV: Xin Bộ trưởng cho biết về công tác chuẩn bị cho hội nghị Bộ trưởng Y tế Asean lần thứ 12?
Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN được tổ chức định kỳ 2 năm một lần với mục đích thông qua các chiến lược, chính sách về y tế của khu vực. Đây là lần đầu tiên Hội nghị được đăng cai tổ chức tại Việt Nam, trong 5 ngày từ ngày 15 - 19/9/2014. Hội nghị lần này sẽ tập trung thảo luận, giải quyết các vấn đề y tế nổi bật của khu vực, nghe báo cáo thực hiện hoạt động của các nhóm công tác chuyên ngành trong khuôn khổ Kế hoạch Tổng thể Cộng đồng Văn hóa ASEAN, tăng cường hợp tác với các đối tác ngoại khối như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản với mục tiêu chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân trong khu vực.
Đến nay, công tác chuẩn bị của Việt Nam đã cơ bản hoàn thành. Ban chỉ đạo Hội nghị gồm các thành viên là lãnh đạo Văn phòng Chính phủ, lãnh đạo Bộ Tài chính, Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Lãnh đạo UBND TP. Hà Nội và tỉnh Ninh Bình. Ban Tổ chức Hội nghị bao gồm: Tiểu ban Nội dung, Tiểu ban Tài chính - Hậu cần, Tiểu ban Lễ tân ngoại giao, Tiểu ban An ninh, Tiểu ban Y tế và Tiểu ban Truyền thông. Trong thời gian qua, các tiểu ban đã xây dựng kế hoạch hoạt động cụ thể của từng tiểu ban để góp phần vào thành công chung của Hội nghị.
Các Bộ trưởng Y tế chụp ảnh lưu niệm tại Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN lần thứ 11. Ảnh: Quang Mai
PV: Thưa Bộ trưởng, nội dung chính của hội nghị là gì, Việt Nam có điểm nhấn nào trong hội nghị lần này?
Chủ đề của hội nghị năm nay là “Sức khỏe tốt hơn cho cộng đồng ASEAN sau năm 2015 - Better Health for ASEAN Community beyond 2015”. Bên cạnh đó, cuộc họp kín giữa các Bộ trưởng Y tế ASEAN sẽ thảo luận về chủ đề “Tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu theo hướng Bao phủ y tế toàn dân”. Các phiên họp toàn thể trong khuôn khổ ASEAN 3 và ASEAN Trung Quốc tập trung vào các nội dung như: tăng cường sức khỏe ban đầu trong phòng chống các bệnh không lây nhiễm, hợp tác đa ngành trong phòng chống các bệnh truyền nhiễm mới nổi.
Ngoài ra, hội nghị dự kiến sẽ tổ chức 4 cuộc họp bên lề với các đối tác phát triển nhằm tranh thủ sự hợp tác của các đối tác cho các hoạt động chung của khu vực và của Việt Nam. Chủ đề của các cuộc họp bên lề là những nội dung ưu tiên do các nhóm công tác chuyên môn của ASEAN đề xuất, gồm: tài chính bền vững cho phòng chống HIV/AIDS ở các nước ASEAN; phòng, chống các bệnh truyền nhiễm mới nổi, mở rộng tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế cho nhóm đối tượng không chính thức; già hóa dân số và các biện pháp ứng phó.
Tại hội nghị, Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm đạt thành tựu là một trong 10 quốc gia trên thế giới đang trong đúng lộ trình thực hiện thành công Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ số 4 (Giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ em dưới 1 tuổi và dưới 5 tuổi) và Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ số 5 (Giảm tỷ lệ tử vong bà mẹ). Ngoài ra, Việt Nam cũng sẽ chia sẻ kinh nghiệm và bài học trong việc bao phủ và mở rộng bảo hiểm y tế toàn dân.
PV: Hội nghị sẽ đem đến những cơ hội và thách thức gì cho y tế Việt Nam, thưa Bộ trưởng?
Việc đăng cai tổ chức diễn đàn lớn về y tế trong khu vực ASEAN là cơ hội để nước chủ nhà Việt Nam nâng cao được vị thế, uy tín trong khu vực và khẳng định được vai trò trong ASEAN, đặc biệt trong lĩnh vực y tế.
Sự kiện này cũng giúp tăng cường hơn nữa mối quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa các quốc gia ASEAN, cùng nỗ lực xây dựng một cộng đồng ASEAN lấy con người làm trung tâm và có trách nhiệm với xã hội nhằm xây dựng tình đoàn kết, thống nhất bền lâu giữa các quốc gia và dân tộc ASEAN, xây dựng một xã hội chia sẻ, đùm bọc và rộng mở với mức sống và phúc lợi của người dân được nâng cao và ngày càng khỏe mạnh hơn.
Hội nghị này cũng là dịp để Việt Nam quảng bá những thành tựu y tế nổi bật của Việt Nam đã được cộng đồng quốc tế công nhận như là một trong mười quốc gia trên thế giới đang trong đúng lộ trình thực hiện được các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ, bao phủ y tế toàn dân... Bên cạnh đó, đây cũng là dịp để tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực y tế.
Thông qua hội nghị, Việt Nam cũng có cơ hội tranh thủ được sự hỗ trợ của các đối tác quốc tế cho sự phát triển của y tế Việt Nam.
Bên cạnh những cơ hội trên, chúng ta cũng phải đối mặt với việc đảm bảo an ninh, an toàn cho các khách mời. Bộ Y tế đã phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành, đặc biệt là Bộ Công an đưa ra các biện pháp đảm bảo an toàn ở mức cao nhất cho khách trong nước và quốc tế.
PV: Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!
* Năm 2014, Việt Nam đăng cai tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN lần thứ 12. Ðây là lần đầu tiên hội nghị được tổ chức tại Việt Nam. Hội nghị có sự tham gia của gần 200 đại biểu quốc tế đến từ 10 quốc gia thành viên ASEAN và Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ban Thư ký ASEAN, Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới khu vực WPRO và SEARO. Ðiều đặc biệt là hội nghị năm nay diễn ra vào thời điểm khi các nước đang bước vào giai đoạn cuối của quá trình thực hiện các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDG) 2015. Ðây là một dịp rất thuận lợi để các nước có cơ hội cùng đánh giá kết quả thực hiện các mục tiêu đã đặt ra và thảo luận, đề xuất về các mục tiêu sẽ đề ra sau giai đoạn 2015 (Post MDG 2015).
* Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN lần này sẽ ra 3 Tuyên bố chung quan trọng gồm: Tuyên bố chung Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN lần thứ 12, Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN 3 lần thứ 6 và Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN Trung Quốc lần thứ 5. Các Tuyên bố chung đều cam kết tăng cường hợp tác toàn diện trong lĩnh vực y tế ở khu vực nhằm hướng tới một nền tảng sức khỏe tốt hơn cho cộng đồng ASEAN sau năm 2015; tăng cường hợp tác với các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc trong các lĩnh vực mà các bên cùng quan tâm như phòng chống và kiểm soát bệnh truyền nhiễm, các bệnh không lây nhiễm, y học cổ truyền, phòng chống HIV/AIDS, bao phủ y tế toàn dân.
ASEAN đang gấp rút triển khai, hoàn tất các chương trình, công việc tiến tới xây dựng cộng đồng ASEAN vào năm 2015. Trong đó, lĩnh vực y tế và chăm sóc sức khỏe nhân dân được xác định là một trong những ưu tiên nhằm đảm bảo cộng đồng ASEAN vì người dân và lấy người dân làm trung tâm.
ASEAN và các nước trong khu vực tiếp tục đứng trước những khó khăn, thách thức to lớn về phòng chống các thiên tai, dịch bệnh, nhất là các bệnh nan y, đại dịch và mô hình bệnh tật thay đổi. Do đó, yêu cầu cấp thiết trong thời gian tới là phải có hình thức, cơ chế hợp tác hữu hiệu hơn giữa Bộ Y tế các nước trong khu vực, các nhà quản lý, đội ngũ cán bộ y tế nhằm giải quyết hiệu quả hơn các khó khăn, thách thức đó.
Yến Châu
(thực hiện)