Sữa đậu nành là món đồ uống được ưa thích của nhiều người, vì mát, lành, tốt cho sức khỏe, giá cả lại phải chăng, phù hợp với người lao động. Tuy nhiên vì lợi nhuận, nhiều cơ sở còn chế biến sữa đậu nành từ nguyên liệu là bột béo, hương liệu, phụ gia… Nhiều nguy hại tiềm ẩn cho sức khỏe người tiêu dùng từ sữa đậu nành không nhãn mác.
Sữa đậu nành làm từ… bột béo
Nắm bắt được tâm lý người tiêu dùng, để tăng thêm lợi nhuận nhiều cơ sở sản xuất đã sử dụng loại bột béo để pha sữa đậu nành, thay cho nguyên liệu truyền thống là đậu tương. Tại một cửa hàng kinh doanh hóa chất ở chợ Kim Biên anh nhân viên bán hàng cho biết: Loại sữa này có hai loại, bột và nước. Bột béo có giá 100 nghìn đồng/kg, còn sữa nước pha sẵn từng bịch loại 5 lít có giá 250 nghìn/bịch.
Sữa đậu nành không nhãn mác tiềm ẩn nhiều nguy cơ với sức khỏe người tiêu dùng. Ảnh: T. Dương |
Nó vừa tạo màu đục như sữa vừa tạo thêm mùi thơm cho sữa vì có bột đậu nành và khẳng định, đây là hàng trong nước làm chứ không phải hàng Trung Quốc. Cứ 50 lít sữa đậu nành thì phải bỏ thêm 1kg bột béo và vài muỗng hương liệu đậu nành và tạo ngọt. Hầu hết người làm sữa đậu nành bán vỉa hè đều đến các cửa hàng hóa chất, phụ gia thực phẩm ở chợ này.
Theo quan sát, hầu hết các nguyên liệu để pha chế sữa đậu nành đều được chiết ra ở các bao, bịch không có nhãn mác. Ngoài bán cho người chế biến ở TP.HCM thì cửa hàng này nhập về cho các tỉnh miền Tây mỗi tháng vài tấn. Ngoài bột béo để làm sữa đậu nành, còn có hương liệu đậu xanh để pha với sữa đậu nành giúp sữa thơm mùi đậu xanh.
90% mẫu sữa nhiễm khuẩn
Tại TP. HCM, gần 90% mẫu sữa đậu nành không nhãn mác nhiễm nhiều loại vi khuẩn gây bệnh tiêu chảy. Sữa đậu nành hiện diện khắp các tuyến phố, cửa hàng ăn uống tại TP. Hồ Chí Minh, tuy nhiên, không ai kiểm soát được chất lượng. Theo một khảo sát mới đây của Trung tâm Dinh dưỡng TP. HCM về chất lượng sữa đậu nành vỉa hè cho thấy, gần 90% mẫu sữa đậu nành không nhãn hiệu chứa vi khuẩn gây tiêu chảy như E. Coli, Coliform. Các mẫu sữa đậu nành lấy từ hàng bán rong, quán cơm bình dân, nhà trẻ… có tỷ lệ nhiễm vi khuẩn gây bệnh đường ruột E.coli cao gấp 250 lần cho phép. Đây là những loại vi khuẩn rất dễ xâm nhập và luôn có tỷ lệ nhiễm khuẩn cao, khiến nguy cơ gây ngộ độc rất lớn
Bất chấp khuyến cáo, nhu cầu tiêu thụ loại sữa đậu nành vỉa hè vẫn tăng. Các cơ sở chế biến sữa đậu nành thủ công, nhỏ lẻ đua nhau nâng cấp công nghệ chế biến. Nếu người uống không rành, rất khó phát hiện được đâu là sữa đậu nành chế biến tự nhiên, đâu là sữa hóa chất.
Bác sĩ Nguyễn Ngọc Diệp
