Nỗi băn khoăn của người trong cuộc
Sau 5 năm triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, việc rà soát và điều chỉnh là cần thiết. Theo dự thảo, các môn học như Lịch sử, Địa lí, và Giáo dục công dân sẽ có những thay đổi đáng kể sau thay đổi địa giới hành chính, thực hiện chính quyền hai cấp và Hiến pháp sửa đổi. Điều này đồng nghĩa với việc kiến thức trong sách giáo khoa hiện hành không còn hoàn toàn chính xác theo chương trình mới.
Đối với học sinh cuối cấp, đây là một vấn đề nan giải. Em Đào Mỹ Linh, học sinh sẽ lên lớp 9 vào năm học tới bày tỏ: "Năm sau em sẽ thi vào lớp 10. Chúng em lo lắng khi kiến thức trong sách giáo khoa hiện hành về địa lý hành chính không còn chính xác theo chương trình mới. Vậy chúng em phải ôn tập thế nào cho đúng?". Băn khoăn này không chỉ của riêng Mỹ Linh mà còn là nỗi lòng chung của nhiều học sinh và gia đình có con em chuẩn bị bước vào các kỳ thi chuyển cấp quan trọng.
Ảnh minh hoạ.
Tương tự, học sinh lớp 12 cũng có chung nỗi băn khoăn về bài thi tốt nghiệp THPT. Em Trần Thái An, học sinh lớp 12 tại Hà Nội chia sẻ: "Bài thi tốt nghiệp THPT sắp tới có thể xuất hiện câu hỏi liên quan đến kiến thức mới, đặc biệt là các môn xã hội. Trong khi đó, sách giáo khoa chúng em sẽ sử dụng trong năm học này không hề đề cập đến những thay đổi đó. Nếu Bộ GD&ĐT ra đề thi theo chương trình mới mà sách cũ thì chúng em biết ôn tập theo nguồn nào để đảm bảo chính xác, tránh làm sai cả bài thi?". Kiến thức trong các môn xã hội nếu có sự khác biệt giữa sách giáo khoa và chương trình mới sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả bài làm của thí sinh.
Áp lực lên vai phụ huynh và giáo viên
Lộ trình thực hiện của Bộ GD&ĐT đã nêu rõ: trong năm học 2025-2026, các trường vẫn sử dụng sách giáo khoa đã được lựa chọn. Giáo viên sẽ được tập huấn để hướng dẫn học sinh theo chương trình đã chỉnh sửa. Sách giáo khoa chỉnh sửa sẽ được áp dụng từ năm học 2026-2027.
Nhiều phụ huynh cảm thấy lo lắng khi con em họ phải học một đằng, nhưng đối mặt với kiến thức thi cử có thể là một nẻo.
Anh Nguyễn Trần Nhật, một phụ huynh có con lên lớp 12 tại tỉnh Phú Thọ chia sẻ: "Với các môn xã hội, một chút thay đổi về số liệu hay địa danh cũng có thể làm sai cả bài. Con tôi năm tới sẽ ôn thi tốt nghiệp THPT, chúng tôi không biết phải cho con học theo sách hay tìm kiếm thông tin mới từ đâu để đảm bảo chính xác". Áp lực không chỉ đổ dồn lên vai học sinh mà còn cả phụ huynh, những người đồng hành cùng con trong quá trình học tập.
Trong khi đó, giáo viên cũng đứng trước một thách thức lớn. Một giáo viên dạy môn Địa lí cấp THPT cho biết: "Việc giảng dạy dựa trên sách giáo khoa cũ nhưng phải truyền tải nội dung mới đòi hỏi chúng tôi phải chủ động tìm kiếm các nguồn tài liệu cập nhật, đồng thời phải đảm bảo học sinh không bị bỡ ngỡ. Điều này đặc biệt khó khăn với những vùng nông thôn, nơi nguồn tài liệu bổ sung còn hạn chế. Chúng tôi cần có một văn bản hướng dẫn cụ thể và kịp thời từ Bộ GD&ĐT để thống nhất cách dạy và ra đề".
Cần có hướng dẫn cụ thể từ Bộ GD&ĐT
Để giải tỏa những lo lắng này, nhiều ý kiến bày tỏ mong muốn Bộ GD&ĐT sớm có văn bản hướng dẫn chi tiết về việc ra đề thi tuyển sinh lớp 10 và thi tốt nghiệp THPT. Cần làm rõ phạm vi kiến thức sẽ được sử dụng để ra đề, và bài làm của thí sinh sẽ được tính điểm dựa trên kiến thức nào. Bộ GD&ĐT cũng nên công bố danh sách các tài liệu, nguồn thông tin chính thức để giáo viên và học sinh có thể tham khảo, cập nhật kiến thức một cách đồng bộ và chính xác.
Việc sửa đổi, bổ sung Chương trình giáo dục phổ thông là một bước đi quan trọng và cần thiết. Tuy nhiên, để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra suôn sẻ, Bộ GD&ĐT cần có những giải đáp và hướng dẫn kịp thời, rõ ràng. Điều này không chỉ giúp phụ huynh và học sinh yên tâm mà còn đảm bảo chất lượng dạy và học được duy trì, từ đó nâng cao hiệu quả của công cuộc đổi mới giáo dục.
