Rạng sáng 17-2-1979, 60 vạn quân Trung Quốc đồng loạt vượt biên giới kéo dài 1.400 km tiến vào 6 tỉnh của Việt Nam. Đây là cuộc chiến tranh xâm lược có quy mô lớn của nhà cầm quyền Trung Quốc lúc đó, được sự ngầm ủng hộ của một số nước lớn có thành kiến với Việt Nam. Trước cuộc đấu tranh chính nghĩa của nhân dân ta, nhiều nước trên thế giới đã nhiệt tình ủng hộ, chia sẻ…
Ngày 17-2-1979, ngay sau khi Trung Quốc đưa quân vượt qua biên giới xâm lược nước ta, Chính phủ Việt Nam đã ra tuyên bố khẳng định quyết tâm bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước, sẵn sàng giáng trả quân xâm lược những đòn đích đáng, đồng thời kêu gọi chính phủ và nhân dân tiến bộ các nước đoàn kết, ủng hộ và bảo vệ Việt Nam, đòi những người cầm quyền Bắc Kinh phải lập tức chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, rút hết quân đội ra khỏi Việt Nam. Tuyên bố nêu rõ: “Nhân dân và Chính phủ Việt Nam kêu gọi LHQ và các tổ chức dân chủ, vì hòa bình và công lý, cực lực lên án cuộc chiến tranh xâm lược của những người cầm quyền Bắc Kinh”.
Từng đoàn người dân ở phía Bắc Lạng Sơn đi sơ tán sau khi Trung Quốc vượt biên giới tấn công Việt Nam (ảnh AFP)
Đáp lại lời tuyên bố của Việt Nam, ngày 18-2-1979, Chính phủ Liên Xô đã ra tuyên bố lên án hành vi xâm lược Việt Nam của nhà cầm quyền Trung Quốc. Tuyên bố nêu rõ: “Những hành động xâm lược đó trái ngược với những nguyên tắc của LHQ, chà đạp thô bạo pháp luật quốc tế, càng vạch trần trước toàn thế giới thực chất chính sách bá quyền của Bắc Kinh ở Đông Nam châu Á”. Chính phủ Liên Xô khẳng định: “Liên Xô kiên quyết đòi chấm dứt cuộc xâm lược và rút ngay quân đội Trung Quốc ra khỏi lãnh thổ CHXHCN Việt Nam.”
Cùng ngày, Hội đồng Nhân dân cách mạng Campuchia, Chính phủ CHDCND Lào, Đảng và Chính phủ Đức, Chính phủ Tiệp Khắc, Bulgaria, Mông Cổ, Ba Lan, Thường vụ Đoàn Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Nhật Bản, các chính đảng ở Ấn Độ đã ra tuyên bố lên án hành động xâm lược của nhà cầm quyền Bắc Kinh, khẳng định ủng hộ và đoàn kết với nhân dân Việt Nam trong cuộc chiến chống Trung Quốc xâm lược. Những ngày sau đó, Đoàn Chủ tịch Xô viết tối cao Liên Xô, Chính phủ Hungary, Afghanistan, Mozambique, Hội đồng Quân chính lâm thời Ethiopia, Albania, các Đảng cộng sản Pháp, Brazil, Ý, Đức, Hà Lan, Canada, Sri Lanka, Nam Phi, Iraq, Ủy ban Đoàn kết với nhân dân Việt Nam Venezuela… cũng có những tuyên bố phản đối hành vi xâm lược Việt Nam của chính quyền Trung Quốc và thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với nhân dân Việt Nam.
Các hãng thông tấn quốc tế trên tinh thần tôn trọng hòa bình, tôn trọng sự thật đã đưa tin rộng rãi về tuyên bố của chính phủ ta. Thông tấn xã và Đài Truyền hình Trung ương Liên Xô đã đưa toàn văn tuyên bố này, đồng thời đưa tin về cuộc họp báo của Bộ Ngoại giao Việt Nam thông báo về việc Trung Quốc phát động cuộc xâm lược trên quy mô toàn tuyến biên giới phía Bắc nước ta và những thất bại đầu tiên của chúng. Truyền thông hầu như tất cả các nước đều đưa tin về cuộc xâm lược của Trung Quốc. Các hãng thông tấn phương Tây như AFP, AP, UPI, VOA, Reuters, BBC… đều đưa tin rộng rãi về tuyên bố của Chính phủ nước ta.
Nhiều vị lãnh đạo các nước cũng tuyên bố ủng hộ Việt Nam, lên án hành động sai trái của phía Trung Quốc. Ngày 18-2-1979, tại cuộc mít tinh ở thủ đô Phnom Penh, Chủ tịch Mặt trận Đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia Heng Samrin đã kêu gọi người dân Campuchia cùng với nhân dân Việt Nam “làm thất bại những mưu đồ đen tối đầy tội ác của Trung Quốc với hai nước chúng ta”. Bộ trưởng Ngoại giao Liên Xô Andrei Gromyko đã lên án cuộc xâm lược của Trung Quốc chống nước Việt Nam, yêu cầu rút hết quân đội xâm lược Trung Quốc ra khỏi lãnh thổ Việt Nam, đồng thời khẳng định Liên Xô sẽ thực hiện những cam kết của mình theo Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác giữa hai nước. Thủ tướng Ấn Độ Moraji Desai cũng ra tuyên bố cho biết bản thân ông “hết sức xúc động và đau buồn” trước cuộc xâm lược Việt Nam của Trung Quốc; ông nhấn mạnh, hành động thù địch chống Việt Nam của Trung Quốc đang tạo ra một tình hình nguy hiểm đe dọa hòa bình và an ninh quốc tế; đồng thời khẩn thiết đòi Trung Quốc “phải rút hết các lực lượng của họ ra khỏi Việt Nam”.
Đặc biệt, tại cuộc mít tinh toàn quốc ủng hộ Việt Nam ngày 21-2-1979, Chủ tịch Cuba Fidel Castro đã nêu rõ tính chất nghiêm trọng do cuộc xâm lược của Trung Quốc gây nên đối với hòa bình thế giới và kêu gọi thế giới đoàn kết với Việt Nam. Chủ tịch Fidel nhấn mạnh Cuba dành tình đoàn kết lớn nhất, quyết tâm lớn nhất ủng hộ nhân dân Việt Nam anh hùng.
Trong suốt thời gian quân dân ta đánh trả quân xâm lược Trung Quốc, nhân dân tiến bộ nhiều nước trên thế giới đã đồng hành, ủng hộ Việt Nam bằng nhiều hành động thiết thực. Trường Đại học Tổng hợp Quốc gia Liên Xô (Đại học Lomonosov) tổ chức mít tinh và thông qua nghị quyết hoàn toàn ủng hộ Chính phủ và nhân dân Việt Nam. Đông đảo người dân Thụy Điển tuần hành trước Đại sứ quán Trung Quốc ở thủ đô Stockholm, hô vang các khẩu hiệu: “Đoàn kết với Việt Nam!”, “Bọn xâm lược Trung Quốc hãy cút khỏi Việt Nam!”, “Việt Nam nhất định thắng!”… Liên đoàn Thanh niên Dân chủ Phần Lan cũng tổ chức biểu tình trước Đại sứ quán Trung Quốc tại thủ đô Helsinki giương cao các khẩu hiệu: “Phải cút khỏi Việt Nam!”, “Nhân dân Việt Nam anh hùng muôn năm!”… Người dân thủ đô New Dehli (Ấn Độ) tổ chức biểu tình trước Đại sứ quán Trung Quốc với nhiều băng rôn, biểu ngữ phản đối hành động Trung Quốc xâm lược Việt Nam… Hàng nghìn thanh niên Tiệp Khắc thậm chí còn bao vây Đại sứ quán Trung Quốc ở Prague đưa nhiều quyết nghị đòi Trung Quốc phải lập tức rút quân khỏi Việt Nam. Đông đảo người dân Oslo (Na Uy) tuần hành trong giá lạnh nhiều ngày liền để phản đối hành động xâm lược Việt Nam của Trung Quốc. Tại New York, bất chấp thời tiết âm 100C, hàng trăm người dân tiến bộ Mỹ tuần hành trước cơ quan thường trực của Trung Quốc tại LHQ mang theo nhiều khẩu hiệu như “Không được đụng đến Việt Nam!”, “Trung Quốc cút khỏi Việt Nam!”, “Chấm dứt xâm lược Việt Nam!”…
Qua dòng sông trên một cây cầu tạm bởi cây cầu chính đã bị Trung Quốc phá hủy trong cuộc chiến tranh biên giới xâm lược Việt Nam
Ngoài ra, nhiều hoạt động của chính phủ và nhân dân các nước ủng hộ nhân dân Việt Nam chiến đấu bảo vệ Tổ quốc đã được tổ chức như Tổ chức toàn quốc của Đảng Quốc đại ở thủ đô New Delhi kêu gọi nhân dân Ấn Độ hiến máu cho Việt Nam và quyên góp thuốc men để giúp nhân dân Việt Nam, Hội Chữ thập đỏ Thụy Điển thăm Việt Nam và tặng 55.000 cái chăn, người Việt Nam ở Nongkhai (Thái Lan) ủng hộ 500.000 bath (150.000 USD) để góp phần bảo vệ Tổ quốc…
Đặc biệt, Liên Xô có nhiều ủng hộ toàn diện đối với Việt Nam. Từ ngày 12 đến 26-3-1979, nhằm tạo áp lực quân sự lên Trung Quốc, các Quân khu biên giới phía Đông (các vùng đất tiếp giáp với Trung Quốc), tại lãnh thổ Mông Cổ và Hạm đội Thái Bình Dương đã tiến hành tập trận với sự tham gia của hơn 200.000 quân. Không quân Xô Viết còn cử các đơn vị của mình sang công tác tại Việt Nam để trinh sát đường không chống quân xâm lược trên lãnh thổ Việt Nam. Các đơn vị thuộc không quân vận tải Liên Xô đảm nhận nhiệm vụ vận chuyển đường không trong lãnh thổ Việt Nam. Từ giữa tháng 2 đến cuối tháng 3-1979, bằng đường thủy, Liên Xô đã đưa sang Việt Nam hơn 400 xe tăng và xe bọc thép, xe chở quân, 400 cỗ pháo và súng phóng lựu, 50 dàn phóng đạn phản lực 40 nòng, hơn 100 cỗ pháo cao xạ, 400 đồng bộ cao xạ di động cùng hàng ngàn tên lửa đi theo, 800 súng chống tăng của bộ binh, 20 máy bay tiêm kích... Đây là sự giúp đỡ rất quan trọng trong điều kiện nước ta đang rất khó khăn, lại phải đối phó với nhiều kẻ thù cùng lúc.
Những sự ủng hộ đó đã có ý nghĩa rất lớn đến thắng lợi sau cùng của nhân dân ta, góp phần hình thành dư luận chính trị trên toàn thế giới cũng như các thắng lợi về mặt quân sự, buộc nhà cầm quyền Trung Quốc phải rút quân về nước sau một tháng tiến hành xâm lược nước ta với những thất bại nặng nề!