Chỉ ít giờ trước liveshow Khánh Ly nhạc sĩ Phó Đức Phương cho biết sẽ đến tận nơi tổ chức show để đòi tiền tác quyền.
Chia sẻ với VietNamNet, nhạc sĩ Phó Đức Phương cho biết ngay khi có thông tin về liveshow của Khánh Ly tại Hà Nội, Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc (VCPMC) đã nhiều lần gửi văn bản, điện thoại đến BTC để yêu cầu thực thi quyền tác giả nhưng không nhận được phản hồi.
"Ngày hôm qua dưới sự giúp đỡ của thanh tra Bộ VHTTDL, thanh tra Sở VH-TT-DL, BTC liveshow Khánh Ly mới chịu làm việc với chúng tôi. Trong buổi làm việc họ cho biết chương trình không bán được vé và chỉ đồng ý mức giá 1,5 triệu/ca khúc mà không đồng ý với cách tính của VCPMC đã công khai trên website bấy lâu nay.
- Nhạc sĩ Phó Đức Phương.
Cách tính của VCPMC dựa vào các quy định hiện hành. Thông tư của Bộ Văn hóa quy định rằng những người tổ chức biểu diễn âm nhạc phải trích từ 15-21% doanh thu trả cho tác giả trong chương trình. Vì có nhiều tác giả trong một chương trình: tác giả bài hát, tác giả dàn dựng, phối khí, kịch bản, biên đạo múa... nên chúng tôi chỉ nhận khiêm tốn là 5% doanh thu cho tác giả ca khúc. Thêm nữa, như ở TP.HCM, chúng tôi chỉ tính doanh thu ở mức bán được 75% số ghế, Hà Nội còn thấp hơn là 65%. Riêng chương trình Khánh Ly, vì ban tổ chức than thở là vé ế nhiều nên chúng tôi thông cảm chỉ thu tiền tác quyền 5% của doanh thu của 50% số ghế trong rạp. Đây là cách tính dựa vào giá vé và số ghế bán được cho khán giả, gọi là "trả nhuận bút cho tác giả theo doanh thu".
Thậm chí chúng tôi có đề xuất là sau khi chương trình diễn ra sẽ cùng họ kiểm tra số vé bán được bao nhiêu, rồi từ đó tính toán số tiền phải trả bản quyền nhưng họ không đồng ý. Tôi cho rằng đây là việc làm cố tình trốn tránh luật pháp. Không có chuyện người mua tự áp giá cho người bán được", ông Phương nói.
Cũng theo nhạc sĩ Phó Đức Phương, gia đình nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã ủy quyền cho VCPMC thu bản quyền các tác phẩm âm nhạc. Theo đó, ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh - em gái Trịnh Công Sơn đồng ý để VCPMC tính theo biểu giá thu cho mỗi tác phẩm âm nhạc giống như từ trước đến nay.
Nếu họ (hai bên đồng tổ chức show Khánh Ly là Nhà hát Nghệ thuật đương đại VN và công ty Đồng Dao) vẫn chây ì thì tôi sẽ làm cho ra lẽ. 19 giờ tối nay tôi sẽ có mặt tại sảnh Trung tâm Hội nghị Quốc gia để hỏi lại họ có chịu trả tiền tác quyền hay không?
Chúng tôi muốn họ cùng thỏa thuận về việc trả tiền bản quyền tác giả âm nhạc trên văn bản chính thức giấy trắng mực đen. Còn nếu họ cố tình lờ sự việc này đi thì chúng tôi sẽ đứng đó bày tỏ thái độ phản đối đến cùng để các khán giả đi xem chương trình biết được sự việc. " - nhạc sĩ Phó Đức Phương bày tỏ.
- Ca sĩ Khánh Ly.
Là một trong 2 đơn vị đồng tổ chức liveshow Khánh Ly tối 2/8 tại Hà Nội, NSND Trần Bình, Giám đốc nhà hát Nghệ thuật đương đại cho biết nhà hát của ông không phụ trách bản quyền mà chịu trách nhiệm nội dung chương trình. Tuy nhiên, vì là người cùng đồng hành nên ông cũng có những bức xúc muốn bày tỏ xung quanh việc VCPMC đòi tiền tác quyền quá vô lý.
"Bây giờ các chương trình ca nhạc khó khăn kinh khủng. Khánh Ly mới về nước biểu diễn tháng 5 giờ là tháng 8 quá gần nhau, mọi người đều biết thành phố Hà Nội có quy định là từ nay cho đến hết năm không cho treo băng rôn quảng cáo nên vé ế nhiều.
Xưa nay khi Nhà hát của tôi biểu diễn, với bài hát của Phạm Duy chúng tôi trả trực tiếp 1 triệu/bài cho gia đình nhạc sĩ. Hay các bài hát của Trịnh Công Sơn chúng tôi trả trực tiếp 1,5 triệu/bài cho đại diện gia đình là ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh.
Việc VCPMC của ông Phó Đức Phương đòi quyền tác giả tính tính theo kiểu phần trăm là quá vô lý. Ví như show Khánh Ly tối nay, họ đòi 268 triệu tiền tác quyền cho 20 bài, suy ra mười mấy triệu một bài. Tôi thấy như vậy là quá cao và vô lý" - NSND Trần Bình bức xúc.
Cũng theo nguồn tin từ NSND Trần Bình, Chính Phủ quy định là luật dân sự phải thỏa thuận chứ không phải là áp đặt, thu tùy tiện. Tất cả các hồ sơ giấy phép về luật pháp, luật bản quyền là thỏa thuận. Còn đơn vị không nộp là đưa nhau ra tòa. Về phía cơ quan cấp phép cứ đủ hồ sơ thì vẫn cấp phép biểu diễn.
"Theo tôi được biết thì Công ty Đồng Dao - đơn vị lo khâu giấy phép tổ chức biểu diễn liveshow Khánh Ly tối nay đã lên Sở VH-TT-DL viết cam kết về việc sẽ trả tiền tác quyền cho tác giả sau khi show diễn ra. Và giá họ đưa ra là 1,5 triệu /bài như mọi lần" - NSND Trần Bình tiết lộ.
Nếu như cuộc trở về đầu tiên của Khánh Ly cách đây 3 tháng suôn sẻ và thành công bao nhiêu thì lần trở lại thứ 2 này cũng tại Thủ đô Hà Nội ê kíp thực hiện lại gặp khúc mắc ở khâu đóng tiền tác quyền và khó khăn ở việc bán vé vì ế quá nhiều.
Trước giờ diễn ra show, trời Hà Nội nổi giông và cơn mưa lớn ập tới. Tuy vậy rất nhiều phóng viên đã có mặt từ sớm để theo dõi sự việc "đòi" tiền bản quyền cho các nhạc sĩ sáng tác của nhạc sĩ Phó Đức Phương với ban tổ chức (BTC).
Từ rất sớm, nhạc sĩ Phó Đức Phương cùng trợ lý - nhà văn Trần Thị Trường đã đến Trung tâm Hội nghị quốc gia và thực tế không có to tiếng hay "ẩu đả" như dự đoán của nhiều người. Đại diện BTC và nhạc sĩ Phó Đức Phương đã cùng nhau vào một phòng riêng họp nhanh.
- Hình ảnh đẹp Khánh Ly tặng hoa khán giả.
"Qua trao đổi hai bên đã có những thỏa thuận thống nhất về việc trả tác quyền âm nhạc. Số tiền cụ thể mà họ phải đóng bao nhiêu chúng tôi không được phép công bố" - nhà văn Trần Thị Trường chia sẻ riêng với VietNamNet.
Có lẽ bởi mưa địa điểm diễn xa trung tâm thành phố nên đêm nhạc diễn ra hơi muộn so với giờ ghi trên vé. Khán giả đến xem cũng thưa thớt, không lấp đầy TT Hội nghị quốc gia như lần đầu Khánh Ly trở về nước biểu diễn. Song giọng hát của Khánh Ly vẫn khiến nhiều khán giả thổn thức.
Chất giọng khàn đặc trưng và một chút vị ngà ngà của một người vô định trong tình yêu, Khánh Ly là riêng mình với đầy khắc khoải, nỗi niềm khi cất tiếng hát về thân phận, kiếp người những tình khúc nhạc Trịnh. Có đôi lúc trong giọng hát của bà, người nghe lại cảm thấy sự ma mị huyền ảo khiến họ rùng mình.
Khánh Ly - Lệ Thu.
Khánh Ly và Nguyễn Ánh 9 vốn là 2 người bạn thân của nhau. Nguyễn Ánh 9 từng là người đệm đàn rất nhiều buổi biểu diễn của Khánh Ly trước đây nên có thể coi ông là người hiểu Khánh Ly. Phần kết hợp của hai "nghệ sĩ già" trong nhạc phẩm Diễm xưa (Trịnh Công Sơn) và Tình khúc chiều mưa (Nguyễn Ánh 9) khiến nhiều khán giả xúc động và thích thú.
Dù sức khỏe đã yếu dần nhưng bên những phím đàn Nguyễn Ánh 9 - người nhạc sĩ bé nhỏ lại đắm say và mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Ông dìu khán giả vào không gian âm nhạc tuyệt vời nâng giọng hát Khánh Ly thăng hoa hơn bởi tiếng đàn du dương lúc nhẹ nhàng thánh thót lúc mãnh liệt, dồn dập.
- Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 và Khánh Ly/.
Khác với lần trở về đầu tiên, Khánh Ly ngoài giọng hát trầm đục, hoang hoải, liêu trai, đắm say trong những tình khúc nhạc Trịnh, Phạm Duy, Thanh Bình,... cũng giành nhiều thời gian giao lưu, trò chuyện với khán giả. Khánh Ly bảo nhạc sĩ Trịnh Công Sơn rất thích hoa Quỳnh còn bà thì không.
"Loài hoa Quỳnh chỉ nở về đêm và trong thời gian rất ngắn. Tôi vốn là người rất sợ ngắm hoa khi đã tàn. Cũng giống như người đàn bà rất sợ ngắm mình khi không còn nhan sắc. Bởi vậy tôi rất ít khi soi gương" - danh ca Khánh Ly tếu táo.
- Khánh Ly và Lệ Thu.
Với người bạn thân, danh ca Lệ Thu, Khánh Ly cũng không ngại ngần "kể tội" thủa trẻ khi mới 12, 13 tuổi chưa biết yêu là gì hay tập văn nghệ với nhau Lệ Thu hay làm biếng. Khánh Ly kể: "Nhóm chúng tôi thường hay tự nấu nướng với nhau nhà một người bạn trong khi mỗi người một tay hỗ trợ thì Lệ Thu chỉ ngồi đọc sách. Chị ấy lý lẽ với chúng tôi là nhà con một nên không phải làm gì nhưng tôi không chịu bắt Lệ Thu phải sắp mâm cùng".
So với đêm nhạc lần trước, liveshow thứ hai của Khánh Ly tại Hà Nội phần biên tập âm nhạc có nội dung mới, tập trung hơn khi danh ca không bị sự lấn át của các khách mời như Lệ Thu, Khánh Hà, Quang Dũng. 3 khách mời đều xuất hiện vừa phải, tiết chế với một hoặc hai bài hát, giúp nhân vật chính trở nên thú vị và giảm sự đơn điệu của chương trình.
- Khánh Ly và Quang Dũng.
"Vẫn biết âm nhạc Việt Nam có không ít danh ca, nhưng với tiếng hát đã thành một biểu tượng, Khánh Ly đã trở thành thần tượng của ít nhất là hai thế hệ trong một gia đình Việt Nam. Điều này hiếm ai làm được.
Không ai bắt một người đàn bà 70 phải hát như một ca sĩ đang độ sung sức. Điều đó là bất khả. Cái quan trọng nhất là sự tinh tế trong cảm xúc, nhiệt huyết để dụ dẫn khán giả thì gừng càng già càng cay" - MC Nguyễn Hữu Chiến Thắng bày tỏ sau đêm nhạc.
- Khánh Ly và các ca sĩ khách mời.
