Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, từ ngày 24/4, trên mạng xã hội Facebook xuất hiện tin đồn trong khí thải Lò luyện cốc của Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS) có chứa chất Dioxin/Furan. Tin đồn này đã nhanh chóng lan truyền trên không gian mạng, thu hút nhiều người quan tâm, chia sẽ và bình luận.
Ngay khi tiếp nhận thông tin, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức cuộc họp với sự tham gia của các cơ quan quản lý nhà nước, các nhà khoa học, chuyên gia về môi trường và luyện thép trao đổi, thảo luận trên cơ sở khoa học và thực tiễn về khả năng phát thải Dioxin của ngành công nghiệp luyện gang thép nói chung và của FHS nói riêng. Đồng thời tham khảo Hướng dẫn Môi trường – Sức khỏe - An toàn ngành sản xuất tổng hợp của Chương trình Tư vấn IFC tại Đông Nam Á – Thái Bình Dương của Ngân hàng Thế giới.
Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, tổ hợp gang thép của FHS sử dụng công nghệ sản xuất thép theo chu trình kín; công nghệ sử dụng đã được các tổ chức có uy tín trên thế giới (Veolia của Pháp và Atkins của Anh) đánh giá là công nghệ mới, tiên tiến của EU và Nhật Bản, được đầu tư bài bản, quy mô lớn, sử dụng các thiết bị, công nghệ hiện đại, tiên tiến trên thế giới.
Các công đoạn như luyện cốc, luyện gang, cán thép (cán dây, cán nóng, cán nguội) và các hạng mục công trình phụ trợ khác không phát thải Dioxin/Furan cũng như các Nhà máy luyện gang thép tương tự trên thế giới.
Đối với công đoạn thiêu kết quặng sắt, FHS đã lắp đặt và đang vận hành thử nghiệm là công mới, tiên tiến (nguyên liệu đầu vào gồm: quặng sắt nhập khẩu từ Úc, Braxin; chất trợ dung là dolomit, đá bạch vân và đá xà vân, đá vôi; cốc vụn và than gầy; vảy cán thép), thời gian từ khi nhập liệu đến khi ra quặng thiêu kết khoảng 25-76 phút (tùy thuộc vào lớp lớp liệu dày hay mỏn, độ thông khí của lớp liệu). Nhiên liệu sử dụng cho thiêu kết quặng là khí COG sạch (thành phần gồm: CO, H2, CH4) đốt trên bề mặt và dùng quạt hút để hút dòng khí nóng xuống phía dưới (nhiệt độ đốt trên bề mặt là 1.100 – 1.150oC và dòng khí ra khỏi công đoạn thiêu kết có nhiệt độ từ 120-140oC) được xử lý bằng hệ thống lọc bụi tĩnh điện, có lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải tự động liên tục và truyền dữ liệu trực tiếp về Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh để kiểm tra, giám sát.
“Kết quả quả đo đạc và phân tích mẫu khí thải ống khói Xưởng Thiêu kết của FHS trong hai ngày 17-18/2/2017 (đo 03 lần) do Viện Công nghệ môi trường thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam thực hiện cho thấy, nồng độ Tổng Dioxi/Furan là 0,361-0,388 TEQ ng/Nm3, nhỏ hơn nhiều Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp sản xuất thép (QCVN 51:2013/BTNMT cho phép Tổng Dioxin/Furan tính theo TEQ nhỏ hơn 0,6 ng/Nm3)”-thông báo của Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu rõ.
Lò chuyển thổi oxy (BOF) của FHS đã lắp đặt là công nghệ mới của Nhật Bản (thổi đỉnh bằng Ôxy và khuấy đáy bằng Nitơ) sử dụng 90% gang lỏng của Lò cao với nhiệt độ từ 1.400-1.500oC và sử dụng khoảng 10-12% thép phế sạch để làm nguội. Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, cũng như các Lò BOF tiên tiến khác trên thế giới, khả năng phát thải Dioxin/Furan từ lò BOF của FHS sử dụng thép phế liệu sách là rất thấp thấp và thấp hơn nhiều QCVN 51:2013/BTNMT cho phép.
“Với các thông tin khoa học nêu trên, hoàn toàn có đủ cơ sở khoa học để khẳng định tin đồn trên các trang mạng như nêu ở trên là không chính xác. Trong quá trình luyện thép của FHS có thể phát sinh ngoài chủ ý một lượng không đáng kể Dioxin/Firan từ công đoạn thiêu kết quặng sắt, tuy nhiên hoàn toàn có thể kiểm soát được quá trình phát thải này”- thông báo nêu rõ.
Cụ thể, để kiểm soát chặt chẽ việc phát thải Dioxin/Furan trong quá trình vận hành của FHS, Bộ Tài Tài nguyên và Môi trường đã và đang phối hợp chặt chẽ với Viện Công nghệ môi trường – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Trung tâm Quan trắc môi trường – Tổng cục Môi trường, Trung tâm Nhiệt đới Việt Nga – Bộ Quốc phòng, Tổ giám sát của Bộ Tài nguyên và Môi trường và tỉnh Hà Tĩnh, một số cơ quan khoa học và tổ chức quốc tế liên quan giám sát chặt chẽ, đo đạc và phân tích khí thải hàng ngày, bao gồm cả Dioxin/Furan của FHS theo Quyết định số 2604/QĐ-BTNMT ngày 09/11/2016 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Đồng thời kiểm soát chặt chẽ và yêu cầu FHS sử dụng quặng sắt chất lượng tốt, thép phế liệu sạch để làm nguội trong Lò BOF; sử dụng quặng chất lượng tốt và các vật liệu đầu vào sạch trong công đoạn thiêu kết, kết hợp với hệ thống xử lý khí thải đã lắp đặt để xử lý Dioxin/Furan đạt QCVN 51:2013/BTNMT theo quy định.
Ông Hoàng Văn Thức - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường khẳng định khí thải phát sinh như Dioxin và Furan trong quá trình luyện cốc là hoàn toàn không có. Công nghệ củaFormosalà công nghệ luyện gang thép trải qua 4 công đoạn. Đầu tiên là luyện cốc, thứ 2 là công đoạn thiêu kết, thứ 3 là luyện gang và thứ 4 là luyện thép. Cả 4 tổ hợp công đoạn này thì Formosa Hà Tĩnh đều đầu tư công nghệ rất hiện đại của Châu Âu và Nhật Bản.
“Cuối tháng 2/2017, Formosa Hà Tĩnh đã cho chạy thử lò thiêu kết. Tổng cục Môi trường cũng đã phối hợp với Viện Công nghệ và Môi trường Việt Namvào tiến hành đo mẫu. Kết quả: 11 thông số theo Quy chuẩn 51 đều đạt quy chuẩn cho phép trong đó có cả tổng Dioxin vàFusan. Nước thải trước khi ra biển thì Bộ Tài nguyên và Môi trường có trạm kiểm định hàng ngày lấy để quan trắc 3 lần. Từ tháng 7/2016 cho đến nay thì hoàn toàn đạt quy chuẩn cho phép của Việt Nam với 17 thông số. Tới đây khi Formosa Hà Tĩnh vận hành thử nghiệm lò cao và lò luyện thép, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng sẽ yêu cầu kiểm soát nghiêm ngặt”- ông Thức nói.
Thế Kha
