Mặc dù những tuyên bố rằng thuốc lá điện tử an toàn hơn thuốc lá “thật”, song các nghiên cứu đã cho thấy người sử dụng thuốc lá điện tử thường bị giảm chức năng phổi, cản trở đường thở và thay đổi tế bào, cho dù họ có đang (hay đã) hút thuốc lá hay không.
Độc hại với dung dịch nicotin lỏng
Thuốc lá điện tử không có khói và không có lá thuốc lá, nhưng chúng có nicotin. Chất lỏng chứa trong “điếu” thuốc lá điện tử thường là hỗn hợp của nicotin, các chất tạo mùi (như mùi kẹo cao su thổi bóng hoặc mùi dưa hấu), propylene glycol (dung môi) và những phụ gia khác. Lượng nicotin tùy thuộc vào hỗn hợp của từng ống nicotin lỏng cụ thể lắp trong “điếu” thuốc. Một số sản phẩm chứa lượng nicotin tương đương với thuốc lá điếu thông thường, trong khi một số khác chứa hàm lượng gần giống với thuốc lá điếu “nhẹ” hoặc “cực nhẹ”.
Khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có 69 chất được biết là tác nhân gây ung thư. Nhưng không chỉ thuốc lá thông thường mới độc cho cơ thể; thuốc lá điện tử cũng vậy. Vấn đề chính là nicotin lỏng.
Thuốc lá điện tử không có khói và không có lá thuốc lá mà tạo ra luồng hơi, nhưng chứa nicotin lỏng - chất gây độc cho cơ thể khi hít vào, khi ăn hoặc khi hấp thu qua da.
Nicotin lỏng được chiết xuất từ lá cây thuốc lá, nhưng không giống như lá cây thuốc lá, nicotin lỏng chỉ một liều nhỏ cũng nguy hiểm. Chất này gây hại khi hít vào, khi ăn hoặc khi hấp thu qua da. Số cuộc gọi đến các trung tâm chống độc về nicotin lỏng trong thuốc lá điện tử đã tăng vọt ở Mỹ từ tháng 9/2010 - 2/2014. 51,1% số vụ có liên quan đến tai nạn ngộ độc ở trẻ em dưới 5 tuổi (gần 42% số vụ là người lớn từ 20 tuổi trở lên).
Một số nghiên cứu cho thấy không chỉ nicotin mới gây nguy hiểm. Nhiều loại thuốc lá điện tử cũng giải phóng ra kim loại trong khi sử dụng - ví dụ như thiếc, cũng như những chất không tinh khiết khác gây độc và gây ung thư.
Tạo ra khói thuốc thụ động
Không chỉ người hút mới phải chịu ảnh hưởng của thuốc lá. Từ năm 1964-2014, đã có khoảng 2,5 triệu người chết do tác động của khói thuốc lá thụ động (khói thuốc lá do người khác thở ra khi hút). Bất chấp những tuyên bố rằng chúng là cách thay thế an toàn cho thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử có lẽ không giải quyết được hoàn toàn vấn đề của phơi nhiễm thụ động với nicotin.
Ngoài ra, theo nghiên cứu của ĐH Oxford, Anh thì nồng độ nicotin của thuốc lá truyền thống cao gấp 10 lần thuốc điện tử nhưng ở thuốc lá điện tử lại lưu giữ nhiều vi lượng độc tố khác không cháy hết, gây nghiện rất tiềm ẩn, nhất là nhóm người nhạy cảm với các chất kích thích.
Mắc các bệnh hô hấp
Thuốc lá điện tử dù ít hóa chất hơn nhưng các loại hóa chất như: propylene glycol, vegetable glycerin, chất tạo hương vị lại rất nguy hại cho cơ thể con người. Mặc dù những tuyên bố rằng thuốc lá điện tử an toàn hơn thuốc lá “thật”, song các nghiên cứu đã cho thấy người sử dụng thuốc lá điện tử thường bị giảm chức năng phổi, cản trở đường thở và thay đổi tế bào, cho dù họ có đang (hay đã) hút thuốc lá hay không. Và trong phòng thí nghiệm, tế bào tiếp xúc với hơi từ thuốc lá điện tử cũng biểu hiện những thay đổi bệnh lý như tế bào tiếp xúc với khói thuốc lá truyền thống. Những người sử dụng thuốc lá điện tử không nicotin cũng không thoát khỏi tác động này; họ cũng bị cản trở đường hô hấp và những dấu hiệu viêm khác do tác dụng phụ của thuốc lá điện tử.
Không kiểm soát được chất lượng
Mặc dù đã có mặt trên thị trường từ nhiều năm nay, song nhiều cơ quan quản lý và chuyên gia y tế vẫn chưa biết chắc về mức độ an toàn thực sự của thuốc lá điện tử. Năm 2009, FDA Mỹ đã phát hiện một số ống nicotin lỏng chứa khoảng 1% diethylene glycol (DEG), một chất độc cũng có trong dung dịch chống đông. Vấn đề còn tệ hơn ở chỗ lượng nicotin được ghi trên nhãn của ống đựng có thể không đúng với lượng thực sự có trong ống. Thí nghiệm của FDA đã cho thấy ống đựng của cùng một nhãn hiệu sản xuất có thể giải phóng ra lượng nicotin chênh nhau đáng kể, từ 26,8 - 43,2mcg nicotin/100ml. Còn những loại ống không nicotin thì sao? Thí nghiệm cho thấy người sử dụng vẫn nhận được liều thấp, bất chấp các tuyên bố.
Không hiệu quả trong việc giúp người nghiện thuốc bỏ hút thuốc
Việc sử dụng thuốc lá sẽ giúp một số người hút thuốc chuyển hoàn toàn từ việc hút thuốc truyền thống sang dùng thuốc lá điện tử. Tuy nhiên, với một số lượng lớn người hút thuốc, việc sử dụng thuốc lá điện tử sẽ chỉ làm giảm việc hút thuốc chứ không khiến họ bỏ thuốc hẳn. Điều này sẽ dẫn tới việc người hút sử dụng đồng thời cả thuốc lá thường và thuốc lá điện tử.