Su hào là loại củ rất quen thuộc đối với người Việt. Su hào chế biến được nhiều món: củ và cả lá luộc ăn, xào mỡ, xào thịt, hầm xương, làm canh. Củ non thái nhỏ làm nộm hoặc phơi tái làm dưa món, muối dưa, làm ca la thầu... Ít người biết su hào còn có nhiều công dụng quý với sức khỏe.
Theo sách Trung dược đại từ điển, củ su hào (phiết lam) có vị cam tân (cay ngọt), tính lương (mát). Chữa tiểu tiện lâm trọc (tiểu nhỏ giọt, nước tiểu đục), đại tiện xuất huyết, thũng độc, não lậu (viêm xoang mũi)... Lá su hào có tác dụng trị thực tích, đàm tích, ác sang.
Cách dùng su hào làm thuốc:
Chữa tỳ hư hỏa thịnh đờm tích ở vùng ngực (trong bụng lạnh đau), tiểu tiện nhỏ giọt, tiểu đục, chữa lở loét ngoài da. Ăn sống có tác dụng giải khát, hóa đờm. Nấu chín chữa đại tiện xuất huyết; đốt tồn tính nghiền mịn trị viêm xoang mũi, thổi vào mũi chữa trúng phong cấm khẩu.
Chữa viêm loét dạ dày, hành tá tràng: Dùng củ su hào 30g, lá cây thuốc bỏng (sống đời) 30g, giã nhỏ, chế thêm nước, vắt lấy nước cốt uống. Hoặc thường xuyên ăn su hào, dùng su hào chế biến các món ăn khác nhau cũng có tác dụng hỗ trợ trị liệu tốt đối với chứng viêm loét dạ dày, tá tràng.
Chữa âm nang (tinh hoàn sưng to): Dùng su hào, thương lục, thái lát, giã nhuyễn đắp ngoài.
Chữa đờm tích: Dùng lá su hào nấu với dầu vừng, ăn và uống cả nước.
Béo phì, muốn giảm cân: Su hào có tới 91% là nước và chứa nhiều chất xơ, ít chất béo. Đây là thực phẩm lý tưởng của người bị béo phì hoặc người muốn giảm cân. Vì hàm lượng chất béo hòa tan ít, không có cholesterol nên tốt cho phòng chống bệnh tim mạch và đột quỵ. Tuy nhiên, đối với những người này nên ăn su hào luộc, nộm, hạn chế ăn su hào xào.
Giúp thai nhi phát triển tốt hơn: Các vitamin và khoáng chất có trong su hào như selen, axit folic, kali, magiê... giúp bổ sung dưỡng chất cho quá trình mang thai tốt hơn, hoạt động não bộ, hệ thần kinh của trẻ khỏe hơn.
Tăng cường hệ miễn dịch: Su hào là một trong những thực phẩm giàu vitamin C nhất. Thời tiết giao mùa, cơ thể có khả năng nhiễm một số bệnh như sốt, cảm cúm, ho, viêm họng... nên bổ sung lượng su hào trong bữa ăn giúp phần tăng cường hệ miễn dịch, tăng khả năng phòng tránh bệnh tốt hơn.
BS. Phó Thuần Hương
