Sử dụng thuốc Nam không rõ nguồn gốc: Chuốc thêm bệnh

Trong thời gian gần đây, tại Khoa Thận nhân tạo, Thận Tiết niệu, Trung tâm Chống độc, Khoa Dị ứng miễn dịch lâm sàng, thậm chí cả Khoa Hồi sức tích cực của BV Bạch Mai đã tiếp nhận nhiều người bị suy thận do uống thuốc Nam không rõ nguồn gốc. Thực trạng này tiếp tục gióng lên những cảnh báo về hệ lụy khôn lường đối với sức khỏe khi người dân vô tư sử dụng thuốc Nam không rõ nguồn gốc để chữa bệnh. Bệnh chưa khỏi đã nguy kịch tính mạng...

Điều trị cho bệnh nhân ngộ độc thuốc Nam tại Trung tâm Dị ứng và Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai.     Ảnh: TM

Muôn nẻo nhập viện vì thuốc Nam

Được chẩn đoán là sỏi thận, chưa cần can thiệp, tuy nhiên lo lắng sỏi thận tiến triển nên ông L.V.Đ, 63 tuổi ở Lạng Sơn quyết định mua thuốc Nam từ một vị “lang vườn” ở gần nhà với ý nghĩ uống thuốc Nam nếu không hết bệnh sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe. Nhưng mới uống được 1 thang, ông Đ. bị nôn nhiều, đau bụng và bí tiểu. Đến ngày thứ tư, thấy ông Đ. quá nặng, gia đình đưa ông vào bệnh viện tỉnh. Qua thăm khám và kết quả xét nghiệm, ông Đ. được xác định là suy thận cấp.  Sau hai ngày điều trị tại bệnh viện tỉnh, ông Đ. được chuyển lên BV Bạch Mai.

BS. Nghiêm Trung Dũng, Khoa Thận - Tiết niệu (BV Bạch Mai) người trực tiếp điều trị cho ông Đ. cho biết, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng suy thận cấp với các biểu hiện: vô niệu, phù toàn thân, dịch cổ trướng, nôn do hội chứng ure máu cao... Sau hai ngày điều trị tại BV Bạch Mai, tình trạng của ông Đ. vẫn chưa hồi phục: bụng trướng to, chân tay phù nề, vô niệu, kết quả thăm khám cũng cho thấy bệnh nhân ở trong tình trạng thừa dịch, các chất độc do hậu quả của suy thận cấp vẫn tăng khi bệnh nhân dừng lọc máu.

Tại Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai, ThS.BS. Nguyễn Trung Nguyên, Phụ trách Trung tâm cho biết, mới đây, Trung tâm đã tiếp nhận một trường hợp nữ bệnh nhân 30 tuổi (ở Chương Mỹ, Hà Nội) với bệnh cảnh thiếu máu, hạn chế vận động, thậm chí không thể ngồi dậy, cũng không thể tự nghiêng mình được. Người nhà bệnh nhân cho biết, vào khoảng 8 tháng trước đây (tháng 9/2016), bệnh nhân bị đau hai bên đầu gối nên đã mua thuốc Nam về uống. Sau hai tháng uống thuốc liên tục, bệnh nhân bắt đầu xuất hiện hiện tượng yếu chân tay, xanh xao, thiếu máu, sụt cân nên đã dừng sử dụng thuốc. Rất may gia đình bệnh nhân còn giữ lại mẫu thuốc mang đến bệnh viện và kết quả kiểm nghiệm cho thấy hàm lượng chì trong mẫu thuốc Nam là 2,95%, cao gấp nhiều lần cho phép.

Kết quả xét nghiệm cho thấy, bệnh nhân bị ngộ độc chì nặng do dùng thuốc Nam không rõ nguồn gốc trong một thời gian dài. Ngoài ra, kết quả xét nghiệm điện cơ và kiểm tra khác cũng cho thấy bệnh nhân bị tổn thương thần kinh nặng nề, không thể vận động, tự chăm sóc bản thân, teo cơ và giảm sút cân nghiêm trọng. Tại Trung tâm Chống độc, bệnh nhân được điều trị thải độc chì cùng những chế độ chăm sóc đặc biệt. Đến nay, sau gần 3 tuần điều trị, bệnh nhân đã có những tiến triển đáng kể, có thể đứng lên và tự đi lại được. Tuy nhiên, bệnh nhân cần tiếp tục trải qua quá trình thải độc chì lâu dài kết hợp với tập luyện phục hồi chức năng.

Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng, BV Bạch Mai cũng đã tiếp nhận liên tiếp các ca dị ứng thuốc Nam chỉ vì tin lời mách bảo là thuốc của các ông, bà lang có thể chữa được bách bệnh. Đó là trường hợp của bệnh nhân nữ 53 tuổi (ở Hưng Yên) phải nhập viện trong trình trạng bề mặt da toàn thân phỏng rộp, bong tróc. Theo thông tin của người nhà bệnh nhân, bệnh nhân này bị đau nhức xương, có người quen mách đi mua thuốc Nam của ông lang gần nhà. Uống mấy thang đầu thì bình thường nhưng uống đến thang thứ 5-6 thì nổi ngứa. Cũng theo người nhà bệnh nhân, thuốc Nam mà bệnh nhân uống là các loại cây, lá sắc lấy nước uống, mua của một ông lang trong vùng, không phải là cơ sở chính thống. Lúc đầu, nổi ban đỏ nhưng sau đó thì bề mặt da phỏng rộp từng mảng lớn phải nhập viện.

Không tùy tiện dùng thuốc, kể cả thuốc Nam

Theo thông tin của BS. Nghiêm Trung Dũng, trung bình mỗi tháng, Khoa Thận - Tiết niệu tiếp nhận từ 3-4 người bệnh bị suy thận cấp do sử dụng thuốc Đông y  không rõ nguồn gốc. Thường những bệnh  nhân này tiên lượng rất khó khăn do không  biết chính xác độc chất trong các thảo dược không rõ nguồn gốc này hoặc do hóa chất xao tẩm và bảo quản thuốc.. Việc điều  trị phụ thuộc vào tình trạng suy thận của người bệnh. Những bệnh nhân bị nhiễm độc nhẹ, được thải độc hoàn toàn, hết suy thận và không ảnh hưởng đến sức khỏe về sau nhưng có những bệnh nhân nhiễm độc  nặng bị suy đa tạng, việc điều trị rất khó khăn và tốn kém, nếu cứu được cũng bị di chứng rất nặng nề, có thể là suy thận mạn tính... nhất là những bệnh nhân đã có bệnh lý thận từ trước đó.

Bệnh nhân suy thận vì dùng thuốc Nam đang điều trị tại Khoa Thận - Tiết niệu, BV Bạch Mai. Ảnh: Đỗ Hoàng

“Tình trạng sửdụng thuốc Nam tùy tiện đang diễn ra rất phổ biến vì quan điểm những loại này là “lành tính”, nếu không chữa được bệnh thì cũng không có tác dụng phụ, không ảnh hưởng đến sức khỏe. Người dân thường tự ý  sử dụng thuốc Đông y, lá cây, con vật có trong tự nhiên... dẫn đến bị ngộ độc, suy thận, suy đa tạng...” - BS. Dũng cảnh báo.

Các bác sĩ cũng khuyến cáo, bệnh nhân khi dùng bất cứ thuốc gì cũng cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu dùng thuốc y học cổ truyền (thuốc Nam, thuốc Bắc), cần đến các phòng mạch của các lương y đã được cấp phép để tránh tiền mất, tật mang và chuốc thêm bệnh cho mình...

Sử dụng thuốc Nam không rõ nguồn gốc:  Chuốc thêm bệnh