Tôi 46 tuổi, gần đây tôi hay bị mất ngủ. Đi khám bác sĩ chẩn đoán tôi bị trầm cảm và cho dùng thuốc chống trầm cảm amitriptylin. Mong bác sĩ tư vấn cho tôi khi dùng thuốc này cần lưu ý gì?
Nguyễn Lê Hùng (Kiên Giang)
Rối loạn trầm cảm là một nhóm bệnh bao gồm: trầm cảm chủ yếu, loạn khí sắc, trầm cảm do một chất và trầm cảm do một bệnh thực tổn. Các nghiên cứu về rối loạn trầm cảm đã cho thấy nguy cơ bị bệnh này trong toàn bộ cuộc đời là 15-25% cho nữ và 5-12% cho nam.
Điều trị trầm cảm bao gồm điều trị tấn công và điều trị củng cố. Điều trị tấn công nhằm khống chế gần như hoàn toàn các triệu chứng của cơn trầm cảm, thường kéo dài 4-8 tuần. Ngày nay, thuốc chống trầm cảm 3 vòng và 4 vòng vẫn là thuốc hay được sử dụng nhất trong điều trị trầm cảm. Trong nhóm thuốc chống trầm cảm 3 vòng, amitriptylin là thuốc hay được dùng nhất do có hiệu quả điều trị trầm cảm tốt và rẻ tiền.
Mất ngủ là một biểu hiện của bệnh trầm cảm.
Amitriptylin có tác dụng an dịu mạnh, thích hợp với trầm cảm có lo âu và kích động tâm thần vận động. Khi dùng thuốc người bệnh cần lưu ý về những nguy cơ bất lợi có thể xảy ra để phản ánh kịp thời cho bác sĩ biết để được xử trí kịp thời. Các nguy cơ khi uống thuốc đó là: buồn ngủ, thuốc thích hợp với các trường hợp trầm cảm có mất ngủ nghiêm trọng. Nếu điều trị ngoại trú, nên bắt đầu đợt điều trị vào thời gian cuối tuần để hạn chế ảnh hưởng của thuốc đến công việc hoặc trong thời gian dùng thuốc không nên làm những công việc đòi hỏi có sự tỉnh táo như lái xe, làm việc trên cao... Ngoài ra, thuốc còn gây ra các hiện tượng như ra mồ hôi, tăng thèm ăn, chóng mặt, đau đầu, đánh trống ngực, nhịp nhanh... Người bệnh cũng có thể thấy triệu chứng buồn nôn, táo bón, khô miệng, thay đổi vị giác trong quá trình dùng thuốc... Cần tuân thủ tuyệt đối chỉ định của bác sĩ. Không được tự ý tăng, giảm liều dùng hoặc tự ý ngừng thuốc. Trường hợp ngừng thuốc phải giảm liều từ từ, nhưng ở giai đoạn ngừng thuốc này cũng có thể xảy ra các triệu chứng thoáng qua như kích thích rối loạn giấc ngủ... Các triệu chứng này sẽ hết trong vòng 2 tuần, vì vậy người bệnh không nên lo lắng nếu gặp phải. Không uống rượu trong thời gian dùng thuốc, vì rượu sẽ làm tăng nguy cơ độc tính của thuốc.
PGS.TS. Bùi Quang Huy