Sự bế tắc của một đề tài

Đã có một thời, những tác phẩm viết về đề tài mại dâm, gái điếm là một cơn sốt trong cộng đồng độc giả trẻ. Nhưng rồi theo thời gian, những tác giả “thương hiệu” chóng tàn và đề tài cũng rơi vào bế tắc.

Những “thương hiệu” chóng tàn

Sex trong văn chương là vấn đề gây bàn cãi từ rất lâu. Viết về sex như thế nào để vừa mang tính thương mại vừa giữ được nghệ thuật cũng là trăn trở của nhiều cây bút viết văn. Tất nhiên, đó cũng là một vấn đề đáng phải bàn vì văn chương tình dục, tính dục vốn còn nhiều nhạy cảm, không những là ở Việt Nam mà còn cả trên thế giới. Đặc biệt, nhắm tới đề tài mại dâm, để viết cho thật hay, thật đặc tả và có giá trị những phân đoạn về tình dục là cả một thử thách. Mà quy cho cùng, phải nêu bật được giá trị, ý nghĩa của tác phẩm chứ không đơn thuần là câu khách bằng những câu chuyện hợp thời.

Điều đáng nói là chớp ngay thời cơ, nhiều cây bút trẻ đã sớm xây dựng được những “thương hiệu” văn chương gắn với đề tài chỉ mới nghe tên thôi đã thấy “hot” - Mại dâm, gái điếm. Và dường như tìm thấy được một lượng độc giả hiếu kỳ theo dõi tác phẩm của mình, họ viết theo một dây chuyền hàng loạt, để rồi chỉ mới nhắc tên tác giả, người đọc đã có thể hình dung ngay về con đường viết lách của họ. Suy cho cùng, đây cũng là một cách để xây dựng cái tên của mình trong lòng bạn đọc. Chỉ có điều, cách mà những tác giả này làm quá ngắn, nhanh gọn nhưng lại khó bền, một điều mà không một tác giả văn chương đích thực nào mong muốn.

Nổi bật trong dòng này phải kể đến những cái tên đang khá hot hiện nay như NNT, NVH, CVK... Là những cây bút trẻ khá sung sức về chữ nghĩa lại am hiểu xã hội hiện đại, cách họ viết về đề tài mại dâm, gái điếm khá thẳng thừng. Bên cạnh câu chuyện của thời cuộc, số phận, văn chương của các tác giả không ngần ngại đi sâu vào vấn đề tính dục, sex, vốn được xem là nét đặc trưng của chủ đề này. Những trang viết miêu tả tràn lan mở ra thế giới vốn được để ý, ban đầu rất được độc giả tò mò theo dõi nhưng rồi qua một thời gian, sự phát triển của phim ảnh, văn chương phương Tây đã gần như gạt bay chúng ra khỏi sự quan tâm của họ. Một điều rất dễ hiểu là bởi đã đến lúc độc giả nhận ra hơi hướng câu khách từ những câu chuyện nhạy cảm, trong khi điều họ cần là cách tiếp cận văn chương sex từ hai cực điểm - một là văn hóa, hai là thô tục đặc trưng. Cả hai điều này, những tác giả trên đều chưa đáp ứng được. Bởi vậy, thương hiệu mà họ gây dựng không thể đứng vững mãi được.

Sự bế tắc của một đề tài

Không ai có thể ăn mãi được một món, dù là đặc sản lạ miệng, văn chương đề tài mại dâm, gái điếm lại càng không. Trong một xã hội mà sự tương tác đã gần đạt đến ngưỡng, dĩ nhiên, người đọc sẽ không muốn kiếm tìm trong vô vọng ở những cuốn sách mà họ đã biết trước diễn biến, kết cục. Dù có cao tay thế nào, những tác giả trẻ viết về đề tài mại dâm, gái điếm cũng không thể giữ chân độc giả lại được lâu, bởi điều thực sự mà họ cần là những trang viết có màu sắc chứ không phải là sự phát triển một đề tài đã trở nên quá phổ biến đến mức nhàm chán và đi theo lối mòn.

Rất dễ hiểu khi những sêri sách cùng một chủ đề với những cái tên rất kêu của những tác giả trẻ một thời đã được xưng tụng như những hiện tượng nay không thể bán được và xuất hiện đồng loạt ở các chương trình giảm giá. Và kể cả những cuốn sách nổi tiếng ở các đề tài khác, từng được PR rầm rộ cũng cùng chung số phận. Đó là một sự thật không mấy vui vẻ mà chúng ta phải chấp nhận. Văn chương đang đứng trước một ngưỡng cửa mà không thể lợi dụng về mặt đề tài để thu hút độc giả lâu dài. Điều này lại càng tối kỵ với các tác phẩm viết về đề tài vốn hấp dẫn nhưng lại dễ nhàm chán, đi theo lối mòn và dễ trở thành một trào lưu như sex.

Sự bế tắc đã thể hiện rõ trong hành trình của những cây bút từng say sưa với đề tài mại dâm, gái điếm. Một bộ sách không thể để đời như đã từng hy vọng, con đường sáng tác bị chúng phong tỏa với những danh xưng không mấy hay ho, một thương hiệu chưa vội bước tới đỉnh cao đã kịp để lại một thói quen viết lách khó dứt, các cây bút trẻ vội vã khai thác những tiểu đề tài như đồng tính, trai gọi... nhưng vẫn không thể có được sự bền vững trong sáng tạo.

Rõ ràng không cứ viết về tình dục là đã dễ dàng thu lợi, khi điều mà những người viết trẻ “chung tình” với đề tài mại dâm, gái điếm đang phải đối mặt với sự bế tắc của một đề tài.

Ngữ Nam