Vụ việc xảy ra vào ngày 18/3, tại tỉnh Adrar, cách thủ đô Algiers khoảng 1.600 km về phía tây nam. Nguyên nhân dẫn đến vụ tai nạn vẫn chưa được làm rõ, chính quyền Algeria chưa đưa ra tuyên bố chính thức.
Đây là vụ rơi Su-30 thứ hai tại Algeria, sau vụ việc ngày 27/1/2020 tại Oum El Bouaghi.
Tuy nhiên, ngay sau khi cất cánh, sự cố có thể do lỗi kỹ thuật hoặc lỗi vận hành. Một cuộc điều tra đang được tiến hành để xác định chính xác nguyên nhân.
Các nhân chứng tại hiện trường cho biết họ nhìn thấy một vụ nổ lớn trước khi cột khói đen bốc lên từ sa mạc.
Algeria là một trong những nước vận hành đội bay Su-30 lớn nhất châu Phi, với khoảng 70 chiếc đang hoạt động, theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI). Máy bay Su-30 là trụ cột trong chiến lược phòng thủ của Algeria, đặc biệt trong việc bảo vệ biên giới rộng lớn và chống lại các mối đe dọa an ninh khu vực.
Vụ tai nạn lần này không phải là sự cố hàng không quân sự đầu tiên của Algeria. Trong thập kỷ qua, nước này đã chứng kiến nhiều vụ tai nạn liên quan đến máy bay quân sự, bao gồm cả máy bay cánh cố định và trực thăng.
Theo Mark Schwartz, cựu sĩ quan Không quân Mỹ và chuyên gia cố vấn quân sự, Su-30 là một nền tảng chiến đấu tinh vi nhưng đòi hỏi bảo dưỡng chặt chẽ và kỹ năng vận hành cao. "Giống như bất kỳ hệ thống máy móc phức tạp nào, Su-30 có thể gặp sự cố kỹ thuật nếu không được bảo trì đúng cách. Tuy nhiên, còn quá sớm để kết luận nguyên nhân vụ tai nạn này", ông nói.
Các cuộc điều tra thường mất nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng để xác định nguyên nhân thực sự, từ hỏng động cơ, lỗi điều hướng đến yếu tố môi trường. Địa hình sa mạc ở Adrar, với những cơn bão cát và nhiệt độ cao, có thể tạo ra những rủi ro đáng kể cho hoạt động hàng không.
Chính phủ Algeria vẫn chưa công bố danh tính phi công thiệt mạng và chưa xác nhận liệu có ai khác sống sót hay không. Một số nguồn tin quân sự địa phương, như MenaDefense, cho biết phi công điều khiển đã bị thương nhưng còn sống.
Su-30 và vai trò của Nga trong quân đội Algeria
Su-30, được thiết kế từ thời Liên Xô và đi vào hoạt động từ những năm 1990, là một trong những chiến đấu cơ đa nhiệm hàng đầu thế giới. Với tầm bay hơn 2.900 km và khả năng mang theo nhiều loại vũ khí, nó trở thành một lựa chọn hàng đầu cho Không quân Algeria.
Algeria đã bắt đầu mua Su-30 từ Nga vào giữa những năm 2000 nhằm hiện đại hóa lực lượng sau cuộc nội chiến kéo dài vào thập niên 1990. Đến năm 2019, SIPRI ước tính nước này đã chi hàng tỷ USD để mua vũ khí từ Nga, trở thành một trong những khách hàng lớn nhất của Moscow ở châu Phi.
Vụ tai nạn Su-30 của Algeria có thể được so sánh với các sự cố tương tự trên thế giới. Năm 2021, một chiếc Su-30 của Nga đã bị rơi trong chuyến bay huấn luyện gần Siberia, nhưng cả hai phi công đều kịp thoát ra an toàn. Nguyên nhân sau đó được xác định là do va chạm với chim.
Trong bối cảnh của Algeria, điều kiện sa mạc khắc nghiệt cũng có thể là một yếu tố. Cát bụi có thể làm hỏng động cơ phản lực, gây ra các vấn đề kỹ thuật nghiêm trọng nếu không được kiểm soát tốt.
