Sốt mò ở trẻ em là bệnh nhiễm trùng cấp tính, truyền nhiễm sang người từ ổ nhiễm là ấu trùng mò. Bệnh có nhiều biến chứng nguy hiểm, vì vậy cần biết được triệu chứng bệnh sốt mò để có cách điều trị phù hợp. Triệu chứng của bệnh rất dễ nhầm lẫn, gây chẩn đoán nhầm thành nhiều bệnh khác. Nếu không được điều trị đúng cách sớm thì tỷ lệ tử vong của bệnh là rất cao.
Biểu hiện của sốt mò ở trẻ và vị trí thường gặp
Sốt mò hay còn gọi là sốt do ấu trùng mò hay sốt bờ bụi, là bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi Orientia Tsutsugamushi (một loại vi khuẩn thuộc họ Rickettsia và lây sang người thông qua ấu trùng mò thuộc họ Trombicula (tên Leptotrombidium). Các ấu trùng mò này thường có ký chủ trung gian là những loài động vật gặm nhấm, chủ yếu là chuột, chim hoặc gia súc, gia cầm.
Bệnh sốt mò biểu hiện với sốt cao kéo dài, có vết loét da do ấu trùng mò đốt, phát ban dạng sẩn. Đặc điểm của vết loét thường là 1 vết hình tròn hoặc bầu dục, đường kính khoảng 5 - 10 mm, không đau, không ngứa, viền đỏ và nổi gờ trên mặt da. Lúc đầu màu vàng xám, sau đó đóng vảy màu nâu hoặc đen.
Vị trí thường gặp là ở các nếp gấp của cơ thể như tay, cổ, gáy, thân mình, đùi, bẹn, rốn... khoảng tuần thứ 2 kể từ khi mò đốt sang thương sẽ bong vảy để lại vết loét đáy sạch khô, màu đỏ tươi có viền cứng.
Sốt mò ở trẻ em là bệnh nhiễm trùng cấp tính.
Sốt mò ở trẻ có thể gây biến chứng và tử vong
Sốt mò diễn tiến từ nhẹ đến nặng, có thể gây biến chứng và tử vong. Từ vết loét Orientia Tsutsugamushi xâm nhập vào hệ bạch huyết gây viêm hạch tại chỗ rồi sưng, viêm và đau hạch toàn thân, đồng thời chúng xâm nhập vào máu, gây viêm nội mạc vi mạch máu toàn thân tổn thương viêm nhiễm các cơ quan.
Một số biến chứng của bệnh sốt mò có thể gặp như:
- Thần kinh: Rối loạn tri giác, viêm màng não, viêm não, tổn thương thần kinh sọ não, viêm thần kinh ngoại biên.
- Tim mạch: Viêm tắc mạch máu, viêm cơ tim, trụy tim mạch, suy thận, viêm phổi, suy hô hấp.
- Ngoài ra, có thể gây gan, lách, hạch to, hiếm hơn là đông máu nội mạch lan tỏa và hội chứng thực bào máu.
- Bệnh diễn tiến nặng nhẹ tùy vào các yếu tố như: Chủng gây bệnh, tuổi bệnh nhân. Nguyên nhân tử vong thường do trụy tim mạch, viêm cơ tim, xuất huyết, viêm phổi, biến chứng viêm não - màng não. Ở Ấn Độ 1/3 bệnh nhân nhập viện bị sốt mò nặng, suy đa cơ quan, với tỷ lệ tử vong trung bình 24%.
Phòng bệnh sốt mò ở trẻ
Để phòng tránh bệnh sốt mò thì trẻ em nên hạn chế chơi đùa, đi vào vùng bụi rậm, cỏ thấp, vùng đất ẩm, vách núi, hang động. Khi đi vào những khu vực nghi có nhiều ấu trùng mò thì nên mặc quần áo dài, buộc kín gấu quần, mang tất, ủng. Y văn ghi nhận ở miền Nam Việt Nam có khoảng 50% bệnh nhân bị sốt mò do ấu trùng đốt khi làm việc ở ruộng lúa.
Nếu bị các nốt đốt lạ và sốt cao không rõ nguyên nhân, cần kiểm tra kỹ tất cả bề mặt da trên cơ thể tìm các vết đốt, sau đó cần sớm đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế để được các bác sĩ khám bệnh, chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Sốt cao liên tục 3 ngày nhập viện được chẩn đoán sốt mò
Bệnh nhi Đ.Q.T., (8 tuổi, trú tại phường Tân An, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh) nhập viện trong tình trạng sốt cao liên tục ở nhà 3 ngày, sốt rét từng cơn liên tục, sốt nóng, không co giật, không nôn, không ho, đại tiểu tiện bình thường, ở nhà dùng thuốc hạ sốt nhưng không đỡ.
Qua thăm khám và làm các xét nghiệm cận lâm sàng, bác sĩ nhận thấy bệnh nhi có ít ban đỏ vùng mặt, bụng, hạch bẹn phải với kích thước nhỏ như hạt ngô, chắc, không nóng đỏ, không đau khi khám, vùng mu bộ phận sinh dục có nốt loét, kích thước gần bằng 1cm, đang đóng vảy, xung quanh có gờ đỏ. Kết quả xét nghiệm sinh hóa phát hiện giảm tiểu cầu, tăng men gan.
Dựa vào các triệu chứng như trên, các bác sĩ ở Trung tâm Y tế thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh đã xác định bệnh nhi bị sốt mò, hay còn gọi là bệnh Rickettsia. Ngay sau đó bệnh nhi được các bác sĩ điều trị tích cực truyền dịch, hạ sốt, kháng sinh, theo dõi toàn trạng.
Sau 3 ngày điều trị tích cực, bệnh nhi đã hết sốt, không còn nổi ban, bình phục. 7 ngày sau bệnh nhi khỏe mạnh và được xuất viện.
