Ngày 07/7/2022, tại khoa Hồi sức cấp cứu, BV Trung ương 74 đã tiếp nhận bệnh nhân nam N.H.H.A, sinh năm 1982, trú tại Hương Canh, Bình Xuyên - Vĩnh Phúc. Bệnh nhân vào viện trong tình trạng sốt cao liên tục 39-400C, rét run, đau ngực, khó thở. Trước đó, bệnh nhân đã có biểu hiện sốt kéo dài 01 tuần, ho, có đờm đục. Bệnh nhân đã đi khám và điều trị tại một số nơi nhưng bệnh đỡ chậm nên chuyển sang điều trị tại Bệnh viện 74 Trung ương.
Theo TS.BS Nguyễn Văn Tình, Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện 74 Trung ương cho biết: "Bệnh nhân A nhập viện với biểu hiện sốt cao liên tục 39-400C, ho đờm đục, khó thở khi gắng sức nhẹ, ăn uống kém, đau ngực trái nhiều, đau tăng khi ho.
Qua khai thác tiền sử được biết, bệnh nhân bị đái tháo đường typ II 10 năm, phải tiêm insulin hàng ngày. Thông qua thăm khám ban đầu, bệnh nhân được chẩn đoán: Theo dõi viêm phổi – nNhiễm khuẩn huyết /Đái tháo đường typ II".
Sau khi bệnh nhân được làm các xét nghiệm như công thức máu, cấy đờm, cấy máu, chụp X quang tim phổi và chụp cắt lớp vi tính lồng ngực cho kết quả: Bạch cầu máu tăng cao, biểu hiện tình trạng nhiễm trùng nặng: 35 G/L, N 82,4%, CRP 215, siêu âm kết quả theo dõi ổ áp xe sát thành ngực trái kích thước 5 x 6cm. Bệnh nhân đã được hội chẩn điều trị kháng sinh liều caođiều trị kháng sinh liều cao phối hợp theo hướng viêm phổi áp-xe hóa (Meropenem 3 g/24h, Levofloxacin 750 mg, Amikacin 750 mg/24h).
Hình ảnh phim chụp cắt lớp vi tính lồng ngực của bệnh nhân
Sau 02 ngày, kết quả cấy máu cho biết, bệnh nhân bị nhiễm khuẩn máu do vi khuẩn Whitmore gây viêm phổi. "Dựa vào kết quả kháng sinh đồ có nhạy cảm với Meropenem, Doxyclin, ceftazidim, bệnh nhân được điều trị theo hướng kháng sinh đồ với vi khuẩn Whitmore", Trưởng khoa Cấp cứu BV Trung ương 74 cho biết.
Hiện tại, sau 06 ngày điều trị, tình trạng của bệnh nhân đã được cải thiện đáng kể, bệnh nhân đỡ sốt, đau ngực giảm, ho giảm, ăn uống tốt. Xét nghiệm bạch cầu máu giảm 20,2 G/L, CRP 25. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn phải tiếp tục phải điều trị theo phác đồ.
Bệnh Whitmore hay gặp vào mùa mưa
TS.BS Nguyễn Văn Tình cho biết, tại Bệnh viện 74 Trung ương, từ năm 2015 đến nay đã tiếp nhận và điều trị thành công hàng chục ca bệnh Whitmore.
"Bệnh này hay gặp vào mùa mưa, liên quan đến nghề nghiệp hay tiếp xúc với đất như: làm ruộng…. trên nền cơ thể có một số bệnh mạn tính như: Đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)… Vi khuẩn Whitmore có thể sống nhiều năm trong đất và nước. Người và động vật tiếp xúc trực tiếp với nguồn đất/nước này sẽ có nguy cơ mắc bệnh".
Theo Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu, BV Trung ương 74, biểu hiện lâm sàng của bệnh whitmore rất đa dạng, gây tổn thương nhiều cơ quan khác nhau trong đó có viêm phổi, áp xe phổi, tràn dịch màng phổi, mủ màng phổi. Bệnh dễ nhầm với một số bệnh phổi khác như viêm phổi do vi khuẩn, áp-xe phổi, lao phổi… Vì vậy, bác sĩ chẩn đoán có thể bỏ qua và muộn, người bệnh không được điều trị kịp thời bệnh sẽ tiến triển nặng, nhiều biến chứng nguy cơ tử vong cao.
Vi khuẩn gây bệnh Whitmore
Bệnh Whitmore có diễn biến lâm sàng đa dạng, rầm rộ, đặc biệt ở phổi gây tình trạng viêm phổi, áp xe phổi, tràn dịch, tràn mủ màng phổi, suy hô hấp nhanh nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể dẫn tới nhiễm khuẩn máu và tử vong.
Bệnh kháng với nhiều loại kháng sinh thông thường, điều trị tốt nhất dựa vào kháng sinh đồ qua các kết quả nuôi cấy vi khuẩn như: máu, đờm, dịch phế quản, dịch màng phổi, dịch tiết tại ổ áp xe da, cơ…
Một số biện pháp phòng ngừa bệnh Whitmore:
Ở những nơi có bệnh lan truyền, việc tiếp xúc với đất hoặc nước bị ô nhiễm có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Whitmore. Tuy nhiên, ở những khu vực này, để giúp giảm thiểu rủi ro phơi nhiễm, người dân có thể thực hiện như sau:
- Người có vết thương ngoài da và những người mắc bệnh tiểu đường hoặc bệnh thận mãn tính có nguy cơ mắc bệnh nên tránh tiếp xúc với đất và vũng nước đọng.
- Nông dân nên mang ủng khi đi xuống ruộng, có thể ngăn ngừa nhiễm trùng qua chân.
- Đối với nhân viên y tế nên sử dụng các biện pháp phòng ngừa qua đường tiếp xúc (mặt nạ, găng tay và áo choàng) để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Các trường hợp viêm phổi trên nền đái tháo đường, COPD, suy thận mạn, suy giảm miễn dịch… cần cảnh giác với nguyên nhân gây bệnh là trực khuẩn Whitmore.