SOS: Trẻ bị chấn thương mắt nặng do trò chơi bắn đạn nhựa

Trao đổi với chúng tôi, BSCKII. Nguyễn Thị Nguyệt Anh cho hay dù nhìn ngoài, mắt không có vết thương, chỉ bị tụ máu quanh hốc mắt nhưng đây là một trong số bệnh nhân chấn thương mắt khá nặng nề do vô tình bị người khác bắn vào mắt chứ không trực tiếp tham gia trò chơi.

"Khi đến Bệnh viện Mắt kỹ thuật cao Hà Nội thăm khám, "lòng đen" (phần giác mạc trong suốt) mắt trái của A. bị bong trợt trên diện rộng khiến cho mắt bị kích thích, chói, chảy nước mắt dữ dội; bên trong mắt (tiền phòng) rất nhiều máu, khiến cho thị lực của cháu chỉ còn 3-4/10; Rất may trên siêu âm, hiện tại màng thần kinh phía sau và nhân mắt chưa thấy có tổn thương"- BS. Nguyệt Anh kể lại.

Sau 2 tuần điều trị tích cực, mắt của cháu A. đã khá hơn nhiều, nhìn được 7-8/10, trong tiền phòng đã tiêu bớt, chưa thấy các dấu hiệu biến chứng. "Tuy nhiên, bên cạnh việc điều trị những triệu chứng tại mắt cháu còn cần phải theo dõi, quản lý lâu dài, đề phòng những biến chứng có thể xảy ra như: tăng nhãn áp, đục nhân mắt thứ phát…" -  ThS.BS. Nguyễn Văn Sanh – Giám đốc hệ thống bệnh viện mắt Hitec Hà Nộitrong lần khám lại cho cháu A. chia sẻ.

Chấn thương mắt và những biến chứng nguy hiểm

Các chuyên gia nhãn khoa cho hay, chấn thương mắt là một tai nạn thường gặp, là nguyên nhân thứ 3 gây mù loà (sau đục thể thủy tinh và glôcôm). 

Tổn thương mắt do chấn thương thường rất phức tạp, đòi hỏi một thái độ xử trí đúng đắn và kịp thời: có thể chỉ là bụi bay vào mắt hoặc bong chợt biểu mô nhẹ rồi hồi phục hoàn toàn nhưng đôi khi là những tổn thương nghiêm trọng hơn gây suy giảm, thậm trí mất thị lực vĩnh viễn hoặc phải bỏ mắt.

Chấn thương mắt có thể gặp trong nhiều hoàn cảnh khác nhau, phổ biến nhất là tai nạn sinh hoạt (chiếm khoảng 70%). Một trong những tình huống hay gặp ở trẻ em là do các trò chơi mang tính hành động như trường hợp của cháu A. Với một lực mạnh như vậy, dù là đạn nhựa nhưng cũng sẽ làm lòng đen mắt bị tổn thương rất nặng nề, chưa kể còn gây rối loạn tuần hoàn và dập nát các tổ chức bên trong gây chảy máu (xuất huyết) tiền phòng hoặc thậm trí có thể chảy máu nội nhãn mặc dù nhìn bên ngoài không thấy bị chảy máu!

Một trong những tổn thương thường gặp là bị chảy máu tiền phòng với các mức độ khác nhau. Bên cạnh đó, chấn thương còn có thể làm đứt chân mống mắt làm giãn, méo, lệch đồng tử và gây các triệu chứng: nhìn mờ, nhìn đôi … Một số biến chứng muộn sau chấn thương có thể gặp là đục nhân mắt, bong võng mạc … gây nhìn mờ nhiều và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng thị giác. Hoặc đôi khi chấn thương còn làm thay đổi cấu trúc giải phẫu bên trong nhãn cầu gây biến chứng tăng nhãn áp (thiên đầu thống thứ phát)…

Chuyên gia Hitec khuyến cáo gì?

Theo các chuyên gia nhãn khoa, điều trị chấn thương mắt rất phức tạp, tốn kém cả về thời gian và tiền bạc nhưng kết quả đôi khi không như mong muốn. Do vậy, phòng tránh chấn thương, bảo vệ mắt là biện pháp hiệu quả, thiết thực nhất: Người lớn cần có những kỹ năng sinh hoạt khoa học nhằm hạn chế tối đa các chấn thương mắt; Trẻ em và học sinh có thể chưa ý thức được điều đó nên những chấn thương do trẻ gặp phải phần lớn là do chưa được chỉ dẫn và cảnh báo với những trò chơi có nguy cơ gây tai nạn. Phụ huynh cần hướng dẫn cho trẻ những kiến thức và kỹ năng bảo vệ mắt cơ bản để có thể an toàn khi tham gia những trò chơi vừa mang tính giải trí vừa mang tính giáo dục cao:

- Cẩn thận trong các trò chơi/tình huống có nguy cơ gây chấn thương: Trò chơi bắn đạn nhựa/tên nhựa mang tính hành động, nằm trong top trò chơi mà trẻ thích thú nhất và có tác dụng giúp con tăng cường khả năng xác định vật tiêu cũng như tính kiên trì khi ngắm bắn. Tuy nhiên, trò chơi này chỉ thật sự an toàn khi chúng được sử dụng dưới sự kiểm soát của phụ huynh hoặc trẻ biết tuân thủ nguyên tắc: không bắn khi phía trước có người, không nhằm vào người phía trước để bắn hoặc dọa bắn, chỉ bắn vào tường hoặc khu vực dành riêng để bắn …

- Đeo kính bảo vệ mắt: Sử dụng kính mát khi ra ngoài giúp bảo vệ mắt tránh khỏi tia cực tím từ mặt trời cũng như các tác nhân gây hại từ môi trường, ngăn cản vật lạ bất ngờ bay vào mắt.

- Bảo hộ lao động: Với những người làm việc trong môi trường đặc thù, tiếp xúc nhiều với hoá chất, các tia bức xạ, mạt kim loại... cần đeo kính bảo hộđể hạn chế tối đa nguy cơ chấn thương mắt do dị vật bắn vào.

- Sử dụng kính áp tròng đúng cách: trừ kính áp tròng đêm, các loại áp tròng khác không đeo quađêm và cần vệ sinh kính đúng cách, sử dụng đúng thời hạn cho phép theo hướng dẫn của bác sỹ … để ngăn ngừa các nguy cơ gây thương tổn cho giác mạc (giống như 1 loại chấn thương mắt).

- Đặc biệt không tự ý mua thuốc điều trị khi chưa có đơn của bác sỹ chuyên khoa mắt