Sóng nhiệt là khoảng thời gian kéo dài của hiện tượng thời tiết nóng bất thường, thường kéo dài từ vài ngày đến hơn một tuần. Sóng nhiệt hình thành khi không khí tĩnh (ít di chuyển) tại một địa phương hay một vùng. Sóng nhiệt có thể gây ra các bệnh như chuột rút, suy kiệt, đột quỵ do nhiệt..., thậm chí tử vong.
Sóng nhiệt bắt đầu được quan tâm ở một số nước: Mỹ, Cannada, các nước châu Âu khi nó trở thành một nguyên nhân chính của những rủi ro về sức khỏe, môi trường... Khoa học đã nhận thấy, sóng nhiệt ở Chicago (Mỹ) năm 1995 làm 600 trường hợp tử vong; sóng nhiệt ở châu Âu năm 2003 làm 50.000 người tử vong. Ở Mỹ, sóng nhiệt gây tử vong cao hơn các thiên tai khác như bão, lốc xoáy, động đất...
Sóng nhiệt là nắng nóng kéo dài vài ngày - hàng tuần ở một vùng kèm theo đứng gió.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, sóng nhiệt gây nên tình trạng không thoải mái cho tất cả mọi người, đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, người già và những người mắc bệnh. Nhiệt độ cao có thể gây ra các bệnh như chuột rút do nhiệt, đột quỵ do nhiệt và thậm chí tử vong. Sóng nhiệt dẫn đến nóng đột ngột, làm cho cơ thể con người bị mất nước và mất muối, là nguyên nhân chủ yếu gây ra các trường hợp tử vong do thời tiết.
Nhiệt độ quá nóng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân sống ở các vùng cao thường xuyên lạnh, vì họ kém thích nghi và ít chuẩn bị để đối phó với tình trạng nhiệt độ quá cao. Trẻ em, người lớn tuổi, những người mắc bệnh và người nghèo là những đối tượng dễ bị tổn thương hơn so với những người khác trong đợt sóng nhiệt.
Cấp cứu người bị đột quỵ: đưa nạn nhân vào chỗ mát, chườm lạnh, gọi cấp cứu.
Hiện nay, do biến đổi khí hậu thường xuyên hơn, nghiêm trọng hơn và theo đó, sóng nhiệt sẽ dài hơn trong những ngày hè. Vì vậy, những tác động của sóng nhiệt lên sức khỏe ngày càng gia tăng về tần suất và số lượng người mắc. Biến đổi khí hậu có thể dẫn đến tình trạng ở thành thị thường nóng hơn so với môi trường xung quanh ở nông thôn. Điều đó làm tăng nhu cầu về điện trong mùa hè, để dùng máy điều hòa nhiệt độ, quạt... sẽ làm tăng ô nhiễm không khí và phát thải khí nhà kính từ các nhà máy điện, khu đô thị. Sóng nhiệt thường đi kèm với khoảng thời gian dài, không khí bị “tù đọng” dẫn đến gia tăng ô nhiễm không khí và gây ảnh hưởng đến sức khỏe do ô nhiễm không khí.
Lời khuyên của thầy thuốc
Khi nghe dự báo thời tiết về một đợt nắng nóng (sóng nhiệt), cần tránh vận động thể lực kéo dài trong môi trường nắng nóng. Những ngày nắng nóng, nên uống nhiều nước, có thể nước muối pha loãng hoặc cả nước giải khát có muối (chanh muối), tốt nhất là dung dịch ORS. Khi đi ngoài trời nắng nên đội mũ rộng vành, mặc áo dài tay. Làm mát da khi có sốt tăng hơn bình thường...
Sóng nhiệt bắt đầu được quan tâm ở một số nước: Mỹ, Canada, các nước châu Âu khi nó trở thành một nguyên nhân chính của những rủi ro về sức khỏe, môi trường...
Trong quá khứ, các nhà khoa học đã nhận thấy: sóng nhiệt ở Chicago (Mỹ) năm 1995 làm 600 trường hợp tử vong; sóng nhiệt ở châu Âu năm 2003 làm 50.000 người tử vong. Ở Mỹ, sóng nhiệt gây tử vong cao hơn các thiên tai khác như bão, lốc xoáy, động đất...
Mời bạn đọc đón đọc bài 2 "3 bệnh thường gặp do sóng nhiệt" vào lúc 8h ngày 18/06/2015
ThS. Phạm Thanh Xuân
