Sống ngoài không gian
Hai anh em sinh đôi Scott Kelly và Mark Kelly đều là phi hành gia và là anh em sinh đôi cùng trứng nên giống hệt nhau. Vừa qua, ông Scott đã thực hiện nhiệm vụ du hành ngoài không gian 1 năm (từ tháng 3/2015 - 3/2016), trong khi ông Mark ở lại trái đất. Sau nhiệm vụ, hai anh em đã tham gia nghiên cứu khoa học của Cơ quan Vũ trụ Mỹ (NASA). Kết quả đối chiếu cho thấy 1 năm sống ngoài không gian đã khiến DNA của ông Scott không còn giống với người anh song sinh. Nồng độ ôxy khác biệt, năng lực của hệ miễn dịch - phản ứng viêm, sự trao đổi chất dinh dưỡng… đã có những thay đổi nhất định và biểu hiện qua sự thay đổi gene. Một số thay đổi trở lại bình thường sau vài giờ nhưng một số vẫn tồn tại cho đến 6 tháng sau và thậm chí không về mức bình thường cho đến nay. Tỷ lệ các gene thay đổi lâu dài lên đến 7%, bao gồm các gene liên kết với hệ miễn dịch, sửa chữa DNA, các mạng lưới hình thành xương, sự lưu thông oxy và carbonic…
Ngoài ra, người ta còn phát hiện các telomere trong DNA của ông Scott đã dài ra. Telomere được ví như phần nắp ở đầu các DNA, chúng bị ngắn lại sau mỗi lần phân chia và tạo nên sự lão hóa. Nhiều nghiên cứu trước đó cho thấy ngăn chặn sự ngắn lại của telomere có thể giúp con người trường sinh, đẩy lùi sự lão hóa. Nhiều động vật có khả năng giữ telomere và sống rất lâu. Rất tiếc là sau 2 ngày trở về trái đất, các telomere của ông Scott đã ngắn lại ở mức bình thường, phù hợp với tuổi của ông. Nhưng với nhiều nhà khoa học, điều đó đã đủ để họ tiến hành các nghiên cứu về mối liên hệ giữa cuộc sống ngoài không gian và sự trường sinh bất lão.
Anh em song sinh: Mark - người ở lại trái đất (trái) và ông Scott - người vừa từ không gian trở về sau 1 năm.
Và sản xuất thuốc “trường sinh”
Một nhóm nhà nghiên cứu do GS. David Sinclair đứng đầu đã khám phá ra một loại thuốc mang tính cách mạng trong việc đảo ngược quá trình lão hóa của con người. Loại thuốc này theo dự kiến sẽ giúp những đoạn ADN bị tổn thương qua thời gian được “sửa chữa” hay tái tạo, thậm chí có thể bảo vệ được các phi hành gia khỏi tác động từ bức xạ của mặt trời trong chiến dịch chinh phục sao Hỏa. Nhóm nghiên cứu sau khi phát hiện ra một tín hiệu quan trọng trong quá trình phục hồi ADN và lão hóa tế bào đã tiếp tục nghiên cứu và phát triển loại thuốc này.
Các nhà khoa học đã thử nghiệm trên chuột cho thấy loại thuốc này có thể trực tiếp sửa lại các đoạn ADN bị tổn thương, kể cả do phóng xạ hay từ quá trình lão hóa. Ông David Sinclair - Trưởng nhóm nghiên cứu cho biết: “Các tế bào của chuột già không thể phân biệt được với chuột trẻ sau 1 tuần dùng thuốc”. “Chúng ta đang tiến gần hơn với thuốc chống lão hóa an toàn và hiệu quả. Có lẽ sẽ phải mất 3 - 5 năm nữa mới có thể đưa thuốc này ra ngoài thị trường”, ông David chia sẻ thêm.
Công trình nghiên cứu này đã thu hút sự chú ý của NASA vì hiện tại, NASA đang gặp những vấn đề khó khăn về sức khỏe của các phi hành gia. Họ sẽ phải trải qua sự lão hóa nhanh chóng ảnh hưởng từ bức xạ vũ trụ, cơ bắp yếu đi, trí nhớ ngắn hạn do não bị tổn thương khi trở lại trái đất. Cụ thể, trong một chuyến đi sao Hỏa sắp tới, các chuyên gia dự đoán tình hình sẽ tệ hơn nhiều khi 5% tế bào của phi hành gia sẽ chết và cơ hội ung thư sẽ tiếp cận tới 100%.
Chính vì vậy, công trình nghiên cứu loại thuốc chống lão hóa của GS. David sẽ giúp ích cho các phi hành gia trong nhiệm vụ chinh phục sao Hỏa. Không những thế, trẻ em ung thư cũng sẽ được giúp ích từ loại thuốc này. Theo TS. Lindsay Wu - cộng sự của David, 96% trường hợp người bị ung thư từ nhỏ nhưng đã được chữa khỏi sẽ có thể trạng cực yếu khi đến tuổi 45.
TS. Lindsay cho biết: “Tất cả những vấn đề suy giảm thể trạng này là do các tế bào bị đẩy nhanh quá trình lão hóa. Và thật tuyệt khi chúng ta có thể làm điều gì đó để khắc phục tình trạng này”. Nhưng loại thuốc chống lão hóa mà các nhà khoa học đang nghiên cứu mới chỉ đang dừng ở mức phục hồi tế bào bị tổn thương và chưa thể đánh bại được khả năng bất tử của loài bọ gấu nước - loài động vật có thể sống sót ở nhiệt độ thấp vào khoảng âm 273 độ C hay nhiệt độ cao tới 151 độ C. Ngoài ra, loại bọ gấu này có hệ miễn dịch miễn nhiễm với mức độ bức xạ gấp 1.000 lần so với những loài động vật thông thường.
Như vậy, cùng với những nỗ lực của các nhà khoa học, con người có thể chạm tới ngưỡng “bất tử”, tuy nhiên, cả việc sống ngoài không gian hay dùng thuốc trường sinh có thực sự có tác dụng hay không thì vẫn còn cần nhiều nghiên cứu chuyên sâu hơn để khẳng định.