Cụ thể, thành phố ghi nhận 896 ca tay chân miệng, tăng 63,4% so với trung bình 4 tuần trước, nâng tổng số ca mắc từ đầu năm đến nay lên 23.411 trường hợp.
Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm rất dễ lây lan, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Bệnh có thể lây từ người này sang từ khác ngay từ giai đoạn ủ bệnh - khi chưa xuất hiện triệu chứng - và thậm chí vẫn có khả năng lây nhiễm trong vài tuần sau khi trẻ khỏi bệnh.
Hình thức lây truyền chủ yếu là qua tiếp xúc trực tiếp với dịch từ mụn nước, nước bọt hoặc giọt bắn chứa virus khi trẻ ho, hắt hơi, nói chuyện. Ngoài ra, virus còn có thể lây qua bề mặt đồ vật nhiễm khuẩn, thực phẩm nhiễm virus hoặc qua phân, chất nôn của người bệnh.
Do đó, khi trẻ mắc bệnh tay chân miệng, phụ huynh cần thông báo cho nhà trường và cho trẻ nghỉ học đến khi khỏi bệnh hoàn toàn, các mụn nước trên da khô lại.
Các dấu hiệu điển hình của bệnh tay chân miệng
Triệu chứng phổ biến gồm: Phát ban đỏ ở lòng bàn tay, bàn chân, loét miệng, họng, sốt, mệt mỏi và biếng ăn.
Các giai đoạn tiến triển của bệnh
- Giai đoạn ủ bệnh:
Kéo dài 3 – 7 ngày kể từ khi virus xâm nhập. Trẻ chưa có biểu hiện rõ rệt nhưng đã có khả năng lây bệnh.
- Giai đoạn khởi phát:
Diễn ra trong 1 – 2 ngày, trẻ bắt đầu sốt nhẹ, đau họng, mệt mỏi, biếng ăn, quấy khóc.
- Giai đoạn toàn phát:
Kéo dài 3 – 10 ngày với các triệu chứng rõ rệt: loét miệng (ở đầu lưỡi, má trong, vòm miệng), phát ban ở bàn tay, bàn chân, đầu gối, khuỷu tay, mông. Từ ngày thứ 2 – 5, nếu trẻ có các dấu hiệu bất thường như co giật, lừ đừ, khó thở, tím tái, run cơ, rung giật nhãn cầu… cần đưa đi cấp cứu ngay để phòng biến chứng nặng.
- Giai đoạn hồi phục
Nếu được chăm sóc đúng cách, trẻ sẽ hồi phục hoàn toàn sau 7 – 10 ngày từ khi khởi phát.
Số ca mắc tay chân miệng tại TP.HCM tăng hơn 60% so với trung bình tháng trước.
Biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời
Phần lớn các ca mắc đều nhẹ và có thể tự khỏi, nhưng bệnh rất dễ lây lan và tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được theo dõi kịp thời:
- Mất nước: Do trẻ đau miệng, biếng ăn, không uống đủ nước.
- Viêm màng não: Biểu hiện sốt cao, nhức đầu, cứng gáy, nôn ói. Cần phân biệt với viêm màng não do vi khuẩn.
- Viêm não: Biến chứng hiếm gặp nhưng nguy hiểm, có thể gây phù não, liệt, thậm chí tử vong.
- Viêm cơ tim: Một biến chứng rất hiếm nhưng nghiêm trọng.
Cần làm gì khi trẻ mắc bệnh tay chân miệng?
Nếu nghi ngờ trẻ mắc bệnh, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để thăm khám. Hầu hết trẻ sẽ được điều trị ngoại trú tại nhà. Bác sĩ có thể hẹn tái khám sau 1 - 2 ngày đầu.
Chăm sóc trẻ tại nhà:
- Cho trẻ uống đủ nước, nghỉ ngơi, giảm đau và hạ sốt.
- Súc miệng bằng nước muối loãng để giảm đau.
- Ăn thức ăn mềm, nguội, tránh thực phẩm nóng, cay hoặc chua như cam, cà chua.
- Dùng thuốc hạ sốt theo chỉ định (Paracetamol hoặc Ibuprofen, lưu ý không dung Ibuprofen nếu trẻ bị mất nước).
Dấu hiệu cần đưa trẻ đi viện ngay:
- Sốt cao không hạ.
- Lừ đừ, quấy khóc bất thường.
- Nhức đầu, run tay chân, co giật, đi đứng loạng choạng.
- Nôn nhiều, không uống được nước.
- Khó thở, thở mệt.
Các biện pháp phòng ngừa tay chân miệng hiệu quả
Virus gây bệnh qua dịch tiết mũi, nước bọt, phân, dịch mụn nước. Để hạn chế lây lan cần:
- Không dùng chung vật dụng cá nhân như muỗng, ly, khăn mặt…
- Rửa tay thường xuyên với xà phòng, đặc biệt sau khi đi vệ sinh hoặc thay tã.
- Vệ sinh đồ chơi, bề mặt tiếp xúc thường xuyên (tay nắm cửa, mặt bàn…)
- Che miệng khi ho, hắt hơi, bỏ ngay khăn giấy sau khi lau mũi.
