Theo báo cáo của Văn phòng thường trực ban chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) tỉnh Hà Giang, đêm và rạng sáng ngày 18/6/2019 trên địa bàn một số xã ở huyện Bắc Quang, Vị Xuyên đã xảy ra mưa to và sét đánh chết 01 người (cháu bé mới sinh) và bị thương 01 người (bà Lều Thị Máy, mẹ cháu bé), trôi 556m2 mạ, sạt lở 26m đường bê tông. Chính quyền địa phương đã kiểm tra hiện trường và chỉ đạo khắc phục hậu quả.
Liên tiếp trong thời gian gầy đây, nhiều vụ sét đánh gây chết người và vật nuôi xảy ra. Cũng tại tỉnh Hà Giang, đêm 12/6 và rạng sáng 13/6 trên địa bàn huyện Mèo Vạc, Yên Minh, Quang Bình đã xảy ra mưa to kèm gió lốc, sấm sét làm 6 con trâu bị sét đánh chết. Tỉnh Cao Bằng có 2 trạm biến áp hư hỏng nặng do bị sét đánh.
Trước đó, tại Bình Thuận, cơn mưa kèm giông, sét đã tác động và đánh trúng vào hai học sinh đang chơi đá bóng trong sân vận động, làm một em tử vong tại chỗ và một em bị trọng thương, được chuyển đến bệnh viện cấp cứu.
Theo giới chuyên gia, tia sét luôn luôn nằm trong số 5 kẻ giết người hàng đầu liên quan tới thời tiết. Số người bị thương nhiều gấp 4 - 5 lần số người chết do sét đánh. Hầu hết số người bị thương hoặc chết do sét đánh đang ở ngoài trời để tham gia các hoạt động giải trí như câu cá, chèo thuyền, bơi lội, hoặc chơi thể thao. Một số khác thì đang làm việc ngoài trời tại các công trường xây dựng. Nông dân cũng thường bị sét đánh.
Người bị sét đánh có thể ngừng tim ngay lập tức. Một số trường hợp có thể không thấy các dấu hiệu tổn thương bên ngoài. Một số người có thể mất ý thức trong thời gian khác nhau. Họ có thể biểu hiện lú lẫn hoặc không nhớ chuyện gì xảy ra. Tia sét có thể văng ra khỏi một người, xả vào quần áo của họ, và để lại một vài dấu hiệu rõ của tổn thương.
Sét là "kẻ giết người hàng đầu" liên quan tới thời tiết. Ảnh minh họa.
Phòng tránh sét đánh thế nào?
Để tránh bị sét đánh, TS.BS Lương Quốc Chính - BV Bạch Mai từng khuyến cáo, sét có thể xuất hiện trước hoặc sau một cơn giông bão, người dân cần tránh ở ngoài trời với khoảng không mở (đồng không mông quạnh) trong cơn giông bão. Nếu bạn nghe thấy tiếng sấm thì bạn đang ở phạm vi mà sét có thể đánh. Bạn cần phải tìm nơi trú ẩn ngay lập tức nếu bạn đang ở bên ngoài. Sét có thể di chuyển 16 – 19 km phía trước hoặc phía sau cơn giông bão và dường như thoát ra từ bầu trời trong xanh.
Khi bạn đang ở dưới cơn bão, tránh khu vực cao nhất và các đối tượng cao. Không mang hoặc giữ các đối tượng cao bằng kim loại trong cơn giông bão. Bỏ bất cứ gậy đánh gôn, cần câu cá hoặc gậy bóng chày nào xuống. Bỏ các vật kim loại xuống như mũ bóng chày.
Nếu sét đã đánh xuống một khu vực, hãy nhớ rằng sét có thể tấn công cùng một vị trí 2 lần. Nếu bạn không tìm thấy nơi trú ẩn, hãy cúi mình trong tư thế bắt bóng. Đặt hai tay lên đầu gối hoặc che lên tai (bảo vệ tai khỏi tiếng sấm). Nếu bạn ở bệnh cạnh một người khác thì nên cách nhau 4,5 m
Phương tiện giao thông bằng kim loại kín đáo như ô tô con hoặc xe buýt có thể là nơi trú ẩn tốt. Đóng tất cả các cửa và không chạm vào bất cứ kim loại nào được kết nối với xe. Xe golf không phải là nơi trú ẩn thích hợp. Những người điều khiển máy xúc có thể ở lại bên trong cabin đóng kín cửa và không được ra ngoài tìm nơi trú ẩn.
Ngay cả khi bạn ở trong một tòa nhà, đóng kín tất cả các cửa sổ và tránh xa chúng. Không sử dụng điện thoại bàn và các thiết bị điện bao gồm cả máy tính. Sét có thể tấn công đường dây ngoài trời và lan truyền vào trong.
Trước khi bạn mạo hiểm ra khỏi khu vực trú ẩn , hãy đợi ít nhất 30 phút sau tiếng sấm hoặc sét đánh lần cuối cùng. Hãy ghi nhớ các khẩu hiệu an toàn đơn giản: “Nếu bạn có thể thấy nó (tia sét), chạy trốn nó (tìm nơi trú ẩn)”. “Nếu bạn có thể nghe thấy nó (tiếng sấm), dừng hoạt động của bạn".