Dạo qua thị trường sách hiện nay, dễ nhận thấy dòng tiểu thuyết lãng mạn dành cho độc giả tuổi mới lớn lấn át hơn cả. Không chỉ tác giả trẻ mà phần lớn những tác giả gạo cội cũng đắm đuối với chủ đề “mới lớn”. Giới trẻ đam mê đọc tiểu thuyết, đó là một sở thích tự nhiên và dễ hiểu, tuy nhiên, phía sau những câu chữ lãng mạn, giàu hình ảnh, người lớn lại tỏ ra đăm chiêu: Những tác phẩm đó có thực sự ảnh hưởng tốt đến con cái họ hay không?
 Nhiều bậc phụ huynh lo lắng vì những gì con họ đọc ngày hôm nay. |
Suy cho cùng, việc xác định những quy chuẩn dành riêng cho mảng tiểu thuyết lãng mạn cho giới trẻ lại thuộc về trách nhiệm của nhà xuất bản. Cũng giống như phim ảnh, việc phân vùng độc giả vô cùng quan trọng đối với dòng tiểu thuyết lãng mạn. Đối với lứa tuổi dễ xao xuyến và "cả tin" thì việc "gắn mác" cho sách lại càng trở nên cấp thiết. Tiếc là không mấy ai quan tâm đến việc này. Dạo qua một vòng các phố sách, hiệu sách lớn nhỏ tại Hà Nội, nhiều người sẽ tỏ ra lo lắng trước sự lấn át của loại tiểu thuyết lãng mạn được dịch từ tiếng Trung Quốc trên kệ sách văn học. Mô típ quen thuộc là một chàng trai có ngoại hình nổi bật, tài giỏi, giàu có nhưng lạnh lùng sẽ gặp và yêu một cô gái cá tính, thông minh hay hơi... ngốc nghếch hoặc một tiểu thư giàu có, mơ mộng sẽ gặp được một chàng trai phong trần, nghèo khó nhưng cá tính và mạnh mẽ. Truyện thường kết thúc có hậu, cặp nhân vật chính vượt qua rất nhiều trở ngại sẽ đến được bến bờ hạnh phúc... Nói chung, không mấy đặc sắc.
Bên cạnh đó, các câu chuyện tình yêu thường đưa người đọc đến một không gian lãng mạn. Ở đó, mọi chi tiết đều được lý tưởng hóa, các nhân vật dù gặp bất cứ hoàn cảnh khó khăn nào vẫn có đủ bình tĩnh, sự thông thái và cả may mắn để vượt qua. Chính điều đó làm cho người đọc, nhất là giới trẻ ảo tưởng về cuộc sống thực tại. Từ chỗ mơ mộng hão huyền, rất có thể họ sẽ có tâm lý thất vọng, chán nản trước hiện thực khắc nghiệt... Một điều đáng ngại trong các tiểu thuyết lãng mạn dạng này là quan điểm “thoáng” về tình dục. Sự dễ dãi “cho đi” của các nhân vật nữ không khỏi khiến phụ huynh lo lắng cho con em mình.
Tất nhiên, không phải tiểu thuyết lãng mạn nào cũng "gắn mác" nguy hiểm, nếu bỏ qua những kiểu tiểu thuyết tình yêu "làng nhàng" và dễ dãi thì nhìn chung, các tác giả viết cho teen rất tài năng, mỗi tác phẩm của họ đều đạt được những giá trị nhất định. Suy cho cùng, sự lãng mạn là gia vị không thể thiếu trong cuộc sống mỗi con người, nhất là giới trẻ, họ cần ước mơ, cần hoài bão dù biết rằng những câu chuyện, những hình ảnh trong tiểu thuyết chỉ là "đỉnh cao" của sự tưởng tượng.
Tham khảo trên những trang web dành cho tuổi teen, bạn có thể tìm thấy nhiều cuộc bình chọn thú vị: Những tiểu thuyết lãng mạn hay nhất dành cho teen; Những cuốn sách đáng đọc nhất; Những tiểu thuyết tình yêu bất hủ nhất... Thực tế, những bình chọn này không "tầm thường" chút nào, có những cuốn tiểu thuyết được nêu ra thực sự “đáng nể” như: Sẽ có thiên thần thay anh yêu em - Minh Hiểu Khê; Hãy hỏi Alice - Vô danh; Thiếu nữ đánh cờ vây - Shan Sa (Sơn Táp); Đường còn dài, còn dài... - Nguyễn Thiên Ngân; Anh trai em gái - Tào Đình; Công ty - Phan Hồn Nhiên; Gõ ba lần anh yêu em - nhiều tác giả... Mặc dù số đông độc giả lựa chọn những tác phẩm trên cho danh sách "đáng đọc" nhưng trong số đó, không hẳn tiểu thuyết nào cũng "an toàn tuyệt đối" nếu chưa thực sự được gắn mác cảnh báo. Không thể phủ nhận sức lan tỏa của Thiếu nữ đánh cờ vây - Shan Sa (Sơn Táp), nhưng những tình tiết "nhạy cảm" trong cuốn sách này lại làm người ta ái ngại, vì sự tiếp nhận của độc giả lứa tuổi 20 sẽ khác với cách tiếp nhận của độc giả tuổi 16-18. Không ít độc giả trẻ đã sốc với tiểu thuyết này vì các em chưa sẵn sàng tiếp nhận nó, nói cách khác, các em chưa đủ tuổi để lý giải hết những phán đoán cách hành động của nhân vật trong tiểu thuyết. Trong khi đó, nhiều bậc phụ huynh tỏ ra bất bình: Đây thực sự là tiểu thuyết cho teen hay chỉ là một kiểu "vẽ đường cho hươu chạy"...?
Tuy nhiên, cũng thật khó để kết luận người cầm bút có lỗi hay không? Họ có quyền được đi đến tận cùng khả năng phóng bút. Một lần nữa, xin nhấn mạnh đến vai trò và trách nhiệm của đội ngũ phân loại và "gắn mác" cho tác phẩm văn học. Khi mà thị trường sách nói chung, mảng tiểu thuyết lãng mạn cho teen nói riêng chưa tìm ra được những "chiếc ghế nóng" để làm việc này thì giới trẻ sẽ còn gặp nhiều khó khăn khi họ phải tự lựa chọn sách cho mình. Tiểu thuyết lãng mạn dành cho các bạn trẻ cũng có thể được coi là một loại hình sách giải trí như hầu hết loại sách giải trí khác. Tuy nhiên, các nhà xuất bản cần có một cách làm việc nghiêm túc để lựa chọn những tác phẩm “đáng đọc” cho giới trẻ.
Vương Ngân