Tết đến xuân về và những cuộc vui... người ta thường uống bia. Bia nên gọi cho đầy đủ là rượu bia bởi vì bất cứ loại bia nào cũng chứa rượu tức cồn tuyệt đối với hàm lượng thường là 2 - 4%. Và mọi thứ nguy hại của rượu bia chính là tác dụng của rượu nếu uống không chừng mực.
Đối với cơ thể con người, rượu hay cồn được xem như là chất độc không hơn không kém. Khi uống thức uống có cồn, rất nhiều cơ quan trong cơ thể phải làm việc cật lực để giải độc và thường là thích ứng với sự độc này. Rượu bia là kẻ nham hiểm bởi vì nó không làm cho người sử dụng nó ngộ độc tức khắc (trừ trường hợp ngộ độc cấp tính) mà phá hủy cơ thể người dùng nó một cách ngấm ngầm, để đến lúc nào đó trở thành người nghiện rượu gục xuống trong cơn bạo bệnh không thể cứu chữa được. Cơ quan chịu tác động nhiều nhất của rượu bia là hệ thần kinh trung ương (uống rượu lâu dài sẽ bị nghiện rượu là bệnh được xếp vào nhóm “bệnh tâm thần” ngang hàng với nghiện ma túy), kế đến là gan (dễ bị xơ gan), rồi đến dạ dày tá tràng (bị viêm loét dạ dày - tá tràng, xuất huyết tiêu hóa),...
Uống nhiều rượu dễ dẫn đến xơ gan.
Nhiều người trông thấy kẻ uống rượu bia như bị “kích thích” khi bắt đầu say xỉn, nói năng có khi bất chấp, dám có những hành động bình thường không dám làm nên tưởng rằng rượu có tác dụng “kích thích”. Thực ra, rượu bia chỉ có tác dụng “ức chế” (trong dược lý học, rượu được xếp vào nhóm thuốc gây mê tức nhóm thuốc ức chế hệ thần kinh trung ương). Rượu bia ức chế vùng vỏ não điều khiển sự tự chủ, biết kềm chế của chúng ta. Nếu vùng vỏ não này bị ức chế, ta sẽ tung hê, dám làm những việc trước đây không dám làm, vì thế cứ tưởng là bị kích thích. Uống nhiều rượu bia sẽ làm tê liệt hệ thần kinh tự chủ, sự phán đoán và ý thức đạo đức. Hậu quả tất nhiên của việc lạm dụng rượu bia sẽ đến là hành vi bạo lực, tai nạn giao thông và tệ nạn xã hội...
Hiện nay có cách uống rượu bia mới, nhìn qua tưởng là vô hại nhưng suy xét kỹ thì có thể gây hại khôn lường. Đó là uống rượu bia pha với nước ngọt. Nước ngọt đây là nước giải khát có đường (sucrose). Khi pha với rượu bia làm cho vị bia không còn đắng mà thật quyến rũ đối với những đấng mày râu “hảo ngọt” (hảo ngọt đây là thích vị ngọt thật sự chứ không ám chỉ người thích các “em gái ngọt ngào”). Có người thích pha rượu bia với ngước ngọt tăng lực vì thích ngoài vị ngọt còn muốn sự “tăng lực” hỗ trợ cho bia. Có người thích pha rượu bia với nước ngọt trong suốt như nước giải khát “7 up” để người khác không biết mình đã pha bia với nước ngọt và vị của sự pha này cũng khá là ngon (đặc biệt đối với người mới bắt đầu uống rượu bia chưa quen với bia nguyên chất).
Đối với người không uống rượu bia thường xuyên, lâu lâu mới uống và uống không nhiều thì việc pha ngọt cho rượu bia không có gì đáng lo ngại. Nhưng nếu uống thường xuyên như vậy chính vị ngọt khoái khẩu làm cho số lượng uống nhiều thì hệ lụy xấu sẽ xảy ra.
Đường chứa rất nhiều trong nước ngọt có thể trở thành tội đồ. Trong dạng thuốc sirô, đường là “chất dẫn” rất tốt, giúp cho tác dụng nhiều loại thuốc có tác dụng nhanh hơn và tốt hơn. Cũng như vậy, đường có trong rượu bia pha nước ngọt làm cho rượu bia phân tán nhanh khắp nơi trong cơ thể người uống, đặc biệt là hệ thần kinh, do đó làm cho người ta dễ say xỉn nhanh và nhiều hơn.
Đường là chất dinh dưỡng tạo năng lượng nên dùng chừng mực. Nếu người uống rượu bia pha nước ngọt quá nhiều sẽ dễ bị thừa cân béo phì. Đặc biệt, nếu người đó đã bị rối loạn chuyển hóa hoặc đã bị tiền đái tháo đường sẽ dẫn đến đái tháo đường týp 2 thật sự.
Chính do khoái khẩu khi uống rượu bia pha nước ngọt dễ dẫn đến uống rượu bia thường xuyên hơn. Và cũng do một tính chất gây lệ thuộc của rượu là làm “lờn rượu”, tức càng ngày càng phải uống nhiều hơn để cảm thấy thế mới đã. Thế là, chẳng chóng thì chầy người thích uống rượu bia pha nước ngọt sẽ đi đến nghiện rượu bia. Và cũng như nghiện ma túy, nghiện rượu bia rất khó cai nghiện để dứt bỏ và biết bao hệ lụy xảy ra do sư nghiện này.
PGS. TS Nguyễn Hữu
