Rủi ro là điều không mong muốn

Tại buổi tọa đàm về chủ đề “Giảm thiểu các tai biến trong y khoa” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức ngày 19/11, PGS.TS. Nguyễn Viết Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế chia sẻ, trong điều trị khám chữa bệnh, rủi ro y khoa là điều khó tránh khỏi và không ai mong muốn. Theo các chuyên gia của ngành y tế, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến những tai biến trong y khoa, mà hiện nay ngành y đang dần dần khắc phục...

Áp lực quá tải

Phân tích nguyên nhân dẫn đến tai biến y khoa, theo Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến, chính áp lực quá tải BV đã làm ảnh hưởng đến chất lượng điều trị. Việc BV nào cũng xảy ra tình trạng nằm ghép giường 2 - 3 người bệnh/giường khiến tai biến dễ xảy ra hơn vì có thể tiêm nhầm, uống nhầm thuốc hoặc điều trị nhầm phác đồ, nhất là trường hợp nếu người bệnh trùng tên nhau. Đồng quan điểm này, GS.TS. Bùi Đức Phú, Giám đốc BV T.Ư Huế cho rằng, tình trạng BV quá tải hiện nay cũng là một trong số những nguyên nhân dẫn tới các tai biến trong y khoa. Tình trạng từ 2 - 3 bệnh nhân nằm điều trị trên một giường bệnh ở nhiều BV hiện nay sẽ gây áp lực rất lớn đến chất lượng khám chữa bệnh, thời gian khám chữa bệnh của bác sĩ đối với bệnh nhân sẽ bị rút ngắn, kiến thức y khoa không đạt yêu cầu. Các bác sĩ rất khó có thể có thời gian làm đúng theo quy trình khám chữa bệnh, bên cạnh đó, quá tải BV còn dẫn đến tình trạng ô nhiễm trong BV, không kiểm soát được tình trạng nhiễm khuẩn cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến tai biến y khoa. GS.TS. Bùi Đức Phú cũng nhấn mạnh thêm, việc quá tải tại các bệnh viện sẽ rất khó để các nhân viên y tế, bác sĩ làm đúng theo các quy trình khám chữa bệnh của Bộ Y tế, điều đó cũng sẽ dẫn đến việc xảy ra tai biến trong y khoa.

Ở góc nhìn khác, BS. Phạm Cầm Kỳ - Giám đốc BV Sản Nhi  Ninh Bình cho biết, chất lượng đào tạo bác sĩ hiện nay cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng xảy ra tai biến trong y khoa. BS. Kỳ đặt vấn đề: Nếu như ở các nước tiên tiến trên thế giới, việc đào tạo bác sĩ phải diễn ra 10 - 15 năm, thì ở Việt Nam chỉ đào tạo có 6 năm, như thế liệu có đảm bảo chất lượng?!

Trong quá trình điều trị, tai biến y khoa có thể xảy ra ngoài mong muốn. Ảnh: T Minh

Nhiều giải pháp giảm thiểu tai biến y khoa

Nói về trình tự giải quyết khi xảy ra tai biến, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến cho biết, vấn đề này đã được Bộ Y tế quy định rõ. Khi xảy ra tai biến, chính BV đó sẽ phải thành lập Hội đồng chuyên môn để xem lỗi ở đâu và xử lý theo đúng quy định. Nếu chưa thỏa đáng thì tiếp tục kiến nghị lập Hội đồng chuyên môn trên Sở, Bộ để giải quyết và tìm ra nguyên nhân dẫn đến tai biến. Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến, trên thực tế hiện nay khi xảy ra bất kể tai biến y khoa nào ở BV, người nhà thường đổ lỗi và buộc tội cho cá nhân. Đó là việc không nên, vì nhiều vụ tai biến lỗi chưa hẳn đã xuất phát từ phía bác sĩ. Vì thế, trách nhiệm của BV là phải tìm ra được những lỗi tai biến để đề phòng cho những trường hợp sau.

Qua phân tích các nguyên nhân dẫn đến các tai biến trong y khoa, các chuyên gia tham gia buổi tọa đàm đã cho rằng, để hạn chế tai biến y khoa, ngoài việc khắc phục quá tải BV thì điều quan trọng nhất vẫn là phải nâng cao tay nghề và y đức của đội ngũ nhân viên y tế. Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến nhấn mạnh, bác sĩ phải có tâm, có tầm và thường xuyên trau dồi nghề nghiệp chuyên môn, khi đó mới mong hạn chế được tai biến y khoa. Dẫn ví dụ từ thực tế những tai biến y khoa ở các phòng khám tư nhân thời gian qua như Phòng khám Maria, vụ Thẩm mỹ viện Cát Tường... đều là do phòng khám, bác sĩ quảng cáo quá năng lực, phạm vi chuyên môn, hành nghề quá phép. Các chuyên gia cũng cho rằng, kinh nghiệm và giảm thiểu tai biến y khoa là hai vấn đề liên quan đến nhau. Điều này một mặt đòi hỏi quá trình đào tạo các sinh viên ngành y phải được siết chặt từ đầu vào cho đến quá trình đào tạo, có kiểm tra, đánh giá. Mặt khác, các y bác sĩ khi hành nghề phải nắm chắc khả năng chuyên môn của mình thì mới thực hiện.

Thái Bình