Theo PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng - Nguyên Phó trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Bạch Mai, Rotavirus là nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy ở trẻ. Hầu hết trẻ em từ 1 đến 5 tuổi đều có ít nhất một lần mắc bệnh. Đối tượng dễ bị tổn thương nhất là trẻ nhỏ từ 6 tháng đến 2 tuổi.
Đặc điểm và con đường lây truyền của Rotavirus
PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng cho biết, Rotavirus lây truyền chủ yếu qua đường ăn uống. Virus xâm nhập vào cơ thể khi trẻ tiếp xúc với bề mặt có chứa virus và đưa tay lên miệng, sau đó gây rối loạn vận động đường tiêu hóa và dẫn đến tiêu chảy cấp. Một điều đáng lưu ý là Rotavirus không thể bị tiêu diệt bằng xà phòng thông thường mà cần sử dụng dung dịch diệt khuẩn có cồn.
Sự nguy hiểm của Rotavirus nằm ở khả năng gây rối loạn nước và điện giải nhanh chóng. Nếu không được điều trị kịp thời, trẻ có thể rơi vào tình trạng nguy kịch, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Dấu hiệu nhận biết sớm và cách xử lý
Để phân biệt tiêu chảy do Rotavirus với các nguyên nhân khác, cha mẹ cần quan sát kỹ các triệu chứng. Theo PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng, một số dấu hiệu điển hình của tiêu chảy do Rotavirus bao gồm:
• Tần suất đi ngoài: Trẻ đi vệ sinh nhiều lần trong ngày, có thể lên tới 20 lần.
• Sốt: Khoảng 50% trường hợp trẻ sốt nhẹ (≤ 38 độ C).
• Biểu hiện mất nước: Da khô, mắt trũng, trẻ không thể tự uống nước.
Khi nhận thấy trẻ có các dấu hiệu trên, cha mẹ cần giữ bình tĩnh và đánh giá tình trạng. Trong trường hợp tiêu chảy không quá nặng, có thể bù nước và điện giải cho trẻ bằng dung dịch oresol tại nhà. Bệnh thường có thể tự khỏi sau khoảng 3-8 ngày.
Cách phòng ngừa hiệu quả nhất khi trẻ bị tiêu chảy cấp do Rotavirus là cho trẻ uống vắc xin Rotavirus theo đúng lịch trình.
Vì Rotavirus rất dễ lây truyền, PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng khuyến cáo cha mẹ cần cách ly trẻ bị bệnh để tránh lây nhiễm cho các trẻ khác. Sau khi trẻ đi vệ sinh, cần vệ sinh bồn cầu bằng dung dịch diệt khuẩn có cồn.
Đặc biệt, cha mẹ tuyệt đối không sử dụng kháng sinh, các loại thuốc truyền miệng hay phương pháp dân gian để chữa tiêu chảy do Rotavirus, vì những phương pháp này không có tác dụng và có thể gây nguy hiểm cho trẻ. Nếu trẻ có các dấu hiệu nặng như mệt mỏi, không ăn uống, da khô, sốt cao hay nôn nhiều, cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.
Phòng ngừa tiêu chảy do Rotavirus
Cách phòng ngừa hiệu quả nhất là cho trẻ uống vắc xin Rotavirus theo đúng lịch trình. Ngoài ra, khi có dịch bệnh hoặc nguy cơ lây nhiễm cao, cần vệ sinh nhà cửa bằng dung dịch Cloramin B và thường xuyên rửa tay chân cho trẻ.
Lời khuyên từ chuyên gia: Đầu tư vào vắc xin là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe con trẻ trước mối nguy hiểm của Rotavirus. Bên cạnh đó, duy trì vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ sẽ giúp giảm thiểu rủi ro mắc bệnh.
