Theo Đông y, rau mùi có vị cay, tính ấm, mùi thơm, tác dụng phát tán thấu chẩn (làm ra mồ hôi, làm cho nốt ban mau phát ra ngoài), giảm độc, làm nhẹ trạng thái nhiễm độc toàn thân (nhất là đối với bệnh sởi trẻ em); kiện vị tiêu thực (làm mạnh dạ dày, kích thích tiêu hóa), dùng cho người bị tiêu chảy, ăn khó tiêu... Hạt mùi, lá mùi dùng cho trẻ em mắc bệnh sởi thời kỳ đầu, sởi chưa phát, hoặc sốt kéo dài mà sởi chưa mọc hoặc mọc quá ít - dễ sinh những biến chứng nguy hiểm. Rau mùi có tác dụng thúc sởi mọc nhanh và đều, tăng tuần hoàn ngoại vi làm cho độc sởi được phát ra ngoài, trạng thái nhiễm độc được giảm nhẹ. Có thể dùng ngoài hoặc uống.
Dùng ngoài: hạt rau mùi 100 - 120g, tán nhuyễn, nấu với 150 - 200ml nước và 100ml rượu trắng, sôi khoảng 5 phút (hoặc cả thân lá giã nát để sắc, không sắc lâu), đậy kín, để nước thuốc hơi ấm khoảng 37 - 390C, tẩm vào gạc bông sạch để lau cổ, chân tay, lưng, ngực và bụng (theo thứ tự trên trước dưới sau: lưng trước, bụng sau).
Uống: hạt mùi khô 12 - 15g, nấu với 100ml, khoảng 5 phút, lọc lấy nước, chia một - hai lần, cho uống ấm sau bữa ăn. Hoặc dùng 20g hạt mùi khô, ngâm trong khoảng 10 phút, thêm ít đường. Chia uống ấm hai lần/ngày.
Lưu ý, trẻ cần phải tiêm ngừa bệnh sởi theo quy định của ngành y tế. Trong thời kỳ có dịch sởi, có thể dùng 4 - 8g hạt rau mùi khô, sắc nước cho trẻ uống 7 - 10 ngày. Việc điều trị sởi ở trẻ em đòi hỏi cần có phương pháp chăm sóc tốt, chế độ dinh dưỡng hợp lý và giữ vệ sinh cho trẻ, chống bội nhiễm và các biến chứng. Đặc biệt, không dùng hạt mùi, rau mùi lúc sởi đã mọc đều, thời kỳ toàn phát và hồi phục của bệnh sởi. Lưu ý, bệnh nhân sởi có loét dạ dày chỉ được dùng ngoài, không uống.
Tắm nước cây mùi nói chung (cả hạt mùi, lá mùi) là một trong những phương pháp chữa bệnh nhờ tác động lên cơ thể qua hệ thần kinh, mạch bạch huyết và mạch máu dưới da. Dù vậy, việc tắm này phải có chỉ định rõ ràng với từng bệnh, từng thể trạng. Ở trẻ nhỏ, làn da rất nhạy cảm, khả năng bảo vệ kém nên sẽ không tránh khỏi chuyện dị ứng khi tắm lá. Hạt mùi, lá mùi chứa nhiều tinh dầu nên có tính kích ứng da cao. Chưa kể, trong quá trình tắm, việc kỳ cọ gây trầy xước da; hoặc da trẻ bị phát ban nhiều, trầy xước, lở loét... sẽ làm bệnh nặng hơn và rất dễ dẫn đến nhiễm khuẩn, nguy hiểm. Riêng với trường hợp bệnh sởi bị biến chứng ở đường hô hấp như viêm phổi, việc hít quá nhiều tinh dầu từ hạt mùi, lá mùi sẽ làm bệnh tiến triển nhanh, có thể dẫn đến suy hô hấp.
Lương y Đinh Công Bảy
Tắm lá và hạt mùi đúng cách, giúp da trẻ sạch, khỏe mạnh. Nhưng đó chỉ là một trong các phương pháp hỗ trợ phòng và chữa bệnh sởi. Quan trọng nhất vẫn phải chủng ngừa, không tiếp xúc với người mắc bệnh. Trước khi tắm lá, cần tham khảo ý kiến thầy thuốc.
