Theo kết quả kiểm toán Chương trình Nhà ở xã hội tại Hà Nội được Kiểm toán Nhà nước công bố mới đây, đến nay, một số dự án nhà ở xã hội (NƠXH) tại Hà Nội đã được bàn giao và đưa vào sử dụng, bước đầu tạo được sự quan tâm, tin tưởng của người dân. Tuy vậy, cũng qua kiểm toán cho thấy, hàng trăm căn hộ NƠXH đã được bán sai đối tượng.
Để lọt hàng trăm căn hộ NƠXH bán sai đối tượng
Theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước (KTNN) cho thấy, hiệu lực thực hiện các cơ chế ưu tiên đặc thù của thành phố đối với chủ đầu tư và dự án NƠXH còn nhiều hạn chế; quá trình lập, phê duyệt quy hoạch đô thị chưa xác định cụ thể quy mô, vị trí đất xây dựng dự án để đảm bảo phù hợp với mục tiêu phát triển NƠXH đã xác định.
Một số dự án thực hiện quy hoạch chưa kịp thời, hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật chưa được xây dựng đồng bộ, điển hình là Dự án Đầu tư xây dựng nhà ở cho người thu nhập thấp tại ô đất CT1, CT2 Khu đô thị mới Đại Mỗ; Dự án tại ô đất có ký hiệu CT thuộc Dự án Xây dựng khu chức năng đô thị Tây Mỗ; Dự án tại ô đất có ký hiệu B4-CT1 và B5-CT2 thuộc quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 khu vực Bắc Cổ Nhuế, Chèm; Dự án tại khu tái định cư Kiến Hưng.
Một góc dự án nhà ở xã hội tại Đặng Xá, Gia Lâm, Hà Nội.
Công tác kiểm tra, kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước chưa phát hiện và xử lý kịp thời một số sai sót trong việc xác định đối tượng mua nhà của chủ đầu tư; chủ đầu tư xây dựng giá bán còn có nội dung chưa tuân thủ quy định. Quy định và thực tế thực hiện thẩm định của hội đồng liên ngành chưa đảm bảo đầy đủ cơ sở để xác định tính đúng đắn, hợp lý của giá bán; chưa quy định rõ trách nhiệm, cơ chế phối hợp giữa các cơ quan có liên quan trong công tác kiểm tra, giám sát mục đích sử dụng NƠXH, dẫn đến không phát hiện, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm.
Cụ thể, theo Báo cáo số 1256/CAHN-PC64 ngày 30/6/2014 của Công an TP. Hà Nội về thông tin nhân khẩu đến 30/4/2014 tại 9 dự án NƠXH đã đưa vào sử dụng (thực hiện khảo sát theo đề nghị của KTNN), kết quả của Đoàn kiểm toán với đơn vị quản lý vận hành dự án tại 4/9 dự án NƠXH cho thấy các dự án đều có vi phạm về mục đích sử dụng căn hộ: 319 căn hộ do đối tượng khác sử dụng (chiếm 6,5%); 441 căn hộ chưa có người sử dụng (chiếm 9%); 5 căn hộ đã sử dụng không phải mục đích để ở (chiếm 0,1%); công tác tổ chức đánh giá kết quả thực hiện Chương trình NƠXH chưa hiệu quả, do chưa xây dựng được cơ chế báo cáo và cơ sở dữ liệu để phục vụ công tác đánh giá.
Cũng theo KTNN, quá trình rà soát cho thấy, các quy định của Chính phủ về NƠXH còn một số bất cập, như quy định về đối tượng, điều kiện và tiêu chí mua còn có nội dung chưa rõ ràng, cụ thể, tiềm ẩn rủi ro, xác định không đúng đối tượng; cơ chế xác định giá bán chưa đảm bảo sự phù hợp giữa giá bán với thu nhập và khả năng thanh toán của đối tượng được mua nhà.
Rà soát, xử lý sai phạm theo
quy định
Việc thực hiện chương trình nhà ở xã hội tại Hà Nội còn nhiều hạn chế, trong đó đáng kể là việc triển khai theo kế hoạch và mục tiêu đến năm 2015 so với mục tiêu đưa ra ban đầu chỉ đáp ứng được khoảng 36,7% nhu cầu, 15.500/42.232 căn hộ. Bên cạnh đó, việc xây dựng và điều chỉnh mục tiêu về NƠXH chủ yếu dựa trên số lượng nguồn cung hiện có của các dự án, chưa cân nhắc đến các giải pháp rút ngắn khoảng cách cung - cầu; tỷ lệ thực hiện thấp, dự kiến đến cuối năm 2015 chỉ hoàn thành được 38% mục tiêu giai đoạn.
Liên quan đến việc xử lý các sai phạm bị KTNN phát hiện tại các dự án xây dựng NƠXH, trao đổi với PV báo SK&ĐS, ông Võ Nguyên Phong, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho biết: Sẽ báo cáo UBND thành phố, theo đó sẽ rà soát lại toàn bộ các dự án xây dựng NƠXH trên địa bàn. Cũng theo ông Võ Nguyên Phong, tại Quyết định số 45/2010/QĐ-UBND ngày 13/9/2010 của UBND TP. Hà Nội quy định việc bán, cho thuê, thuê mua, quản lý và sử dụng NƠXH trên địa bàn TP. Hà Nội. Theo quyết định này, người kê khai gian dối để mua NƠXH, nếu phát hiện sẽ buộc phải trả lại nhà đã mua, thuê, thuê mua; Đối với người lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái các quy định liên quan đến xác nhận đối tượng cũng như việc bán, cho thuê, thuê mua và quản lý sử dụng NƠXH, tùy theo mức độ vi phạm sẽ bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Đối với chủ đầu tư phân phối sai sẽ bị thu hồi giấy phép kinh doanh, xử lý tùy theo tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị thu hồi dự án, đình chỉ hoạt động kinh doanh bất động sản trong vòng 2 năm.
Theo thống kê, hiện cả nước đã hoàn thành việc đầu tư xây dựng 98 dự án NƠXH và tiếp tục triển khai 129 dự án với quy mô xây dựng khoảng 55.000 căn hộ. Trong 98 dự án NƠXH đã hoàn thành việc đầu tư xây dựng có 35 dự án dành cho người thu nhập thấp, quy mô xây dựng khoảng 18.950 căn hộ; 63 dự án NƠXH dành cho công nhân với quy mô xây dựng 17.430 căn hộ. Trong 129 dự án NƠXH đang triển khai xây dựng, có 90 dự án NƠXH cho người thu nhập thấp, quy mô xây dựng khoảng 55.000 căn hộ. Cùng với đó, 39 dự án NƠXH cho công nhân khu công nghiệp với quy mô xây dựng khoảng 27.000 căn...
Trần Lâm
