Tổng thống Mỹ vừa có một quyết định đầy tính nhân văn nhưng cũng khiến phe Cộng hòa phản đối quyết liệt khi thông qua các biện pháp hợp thức hóa cho hàng triệu người nhập cư không có giấy tờ, đang liên tục phải sống trong nỗi sợ bị trục xuất.
Quyết định của ông Obama cứu gần 5 triệu người nhập cư.
Quyết định của Barack Obama gây phản đối dữ dội tại Hạ viện, hiện do đảng Cộng hòa kiểm soát, nhưng nhận được nhiều thiện cảm đặc biệt từ các cử tri gốc Mỹ Latin. Trong bài phát biểu dài hơn mười phút, Barack Obama tuyên bố hợp thức hóa tạm thời đối với khoảng 4,7 triệu người không giấy tờ. Tất cả những ai sống bất hợp pháp hiện nay ở Mỹ từ hơn 5 năm và có một đứa con Mỹ hay có một nơi cư trú ổn định, có thể yêu cầu giấy phép làm việc 3 năm. Tổng thống Mỹ hết mình biện hộ cho những người không giấy tờ, làm việc vất vả để có được một chỗ đứng dưới ánh mặt trời và đồng thời lên án phe Cộng hòa, đã từ chối cải cách hệ thống pháp luật nhập cư và phản đối tính hợp pháp trong hành động của Tổng thống: “Các biện pháp mà tôi đưa ra không chỉ là hợp pháp, mà chúng cũng giống với những gì mà các Tổng thống Cộng hòa hay Dân chủ đã từng làm từ nửa thế kỷ nay. Đối với các thành viên Hạ viện nào nghi ngờ quyền của tôi hay chỉ trích tôi, khi tôi đang hành động để khiến hệ thống nhập cư của chúng ta vận hành tốt hơn, khi Hạ viện đã thất bại trong chuyện này, tôi chỉ có một câu trả lời: hãy bỏ phiếu thông qua một luật!”.
Các nghị sĩ Cộng hòa đã hứa hẹn sẽ chống lại các biện pháp Tổng thống đưa ra không được sự chấp thuận của Hạ viện, mà họ cho là vi hiến. Chủ tịch Hạ viện John Boehner bình luận: “Tổng thống từng nói, ông không phải là một ông vua hay một hoàng đế, vậy mà ông đã hành xử như vậy”.
Cũng trong bài diễn văn nói trên, Barack Obama nhắc lại rằng, Hoa Kỳ là một quốc gia của những người di cư: “Chúng ta luôn là một dân tộc của những người nhập cư” và việc trục xuất hàng loạt đi ngược lại bản sắc Mỹ: “Phải chăng chúng ta là một dân tộc khoan thứ cho thái độ đạo đức giả của một hệ thống xã hội, nơi người lao động làm những công việc đồng áng nặng nhọc hay dọn dẹp nhà cửa cho chúng ta không bao giờ có cơ hội hợp thức hóa tình trạng của họ? Hay chúng ta là một dân tộc mang lại cho những người này cơ hội được sống một cách hợp pháp và khả năng mang lại một tương lai tốt đẹp hơn cho con cái họ?... Chúng ta là một dân tộc dạ̣y dỗ những sinh viên xuất sắc nhất trong các trường đại học để rồi họ quay trở về nhà mình và lập ra các doanh nghiệp tại các quốc gia đối thủ với chúng ta? Hay chúng ta là một dân tộc cổ vũ họ ở lại đây, tạo ra các doanh nghiệp ở đây, tại chính nước Mỹ này? Đấy chính là ý nghĩa chủ yếu của cuộc tranh luận”. Tổng thống Obama cho rằng, sau 6 năm bế tắc trong lĩnh vực này và sự ngăn cản của phe Cộng hòa, cuối cùng ông phải hành động, bởi những người Mỹ gốc Latin, khối cử tri đang ngày càng trở nên đông đảo hơn, không còn chấp nhận chờ đợi thêm nữa. Các cử tri Mỹ gốc Latin, dù hy vọng nhiều hơn, nhưng thừa nhận đây là một bước đi theo hướng đúng. Nghe bài phát biểu của Tổng thống trước Nhà Trắng, cùng nhiều người khác, một cô gái gốc Latin thể hiện sự hài lòng qua một tấm khẩu hiệu cô mang trên tay: “Gracias, Presidente Obama/Cảm ơn Tổng thống Obama”.
Nhập cư luôn là vấn đề gây bất đồng ở Mỹ và cuộc khủng hoảng này đã lên đến cao trào khi cơ quan lập pháp tranh cãi với Nhà Trắng về khoản ngân sách mà chính quyền Tổng thống Barack Obama đề nghị để giải quyết vấn đề trên.
Theo Fox News, các chuyên gia pháp lý cảnh báo người nhập cư bất hợp pháp có thể gây ra một làn sóng kiện tụng làm tê liệt hệ thống tòa án Mỹ trong nhiều năm trời và tiêu tốn hàng triệu USD tiền thuế. Do đó, phe Cộng hòa cần kiềm chế thái độ thù địch với Tổng thống Obama và chấp thuận đề nghị cấp kinh phí khẩn cấp trên. Theo Yahoo!News, trong 9 tháng qua, hơn 52.000 trẻ em không có người lớn đi kèm - thậm chí một số chỉ mới biết đi - đã vào Mỹ một cách bất hợp pháp, tạo thêm gánh nặng cho cơ quan chức năng vốn đã quá tải của Mỹ.
(Theo Fox News, AFP)
Vũ Quỳnh