Dự thảo danh mục thuốc bảo hiểm y tế (BHYT) mới nhất đang được Bộ Y tế xây dựng để có thể áp dụng vào năm 2015 khi Luật BHYT sửa đổi có hiệu lực sẽ bỏ nhiều loại thuốc. Trong đó, một số thuốc trị ung thư, viêm khớp, viêm gan, ngộ độc... không nằm trong danh mục được BHYT chi trả 100%. Hiện đang có nhiều ý kiến cho rằng, danh mục BHYT lần này “siết” quyền lợi của người tham gia BHYT. Để làm rõ hơn về những nội dung đang được dư luận quan tâm này, phóng viên báo SK&ĐS đã trao đổi với ThS. Tống Thị Song Hương - Vụ trưởng Vụ BHYT - Bộ Y tế.
PV: Bà có thể nói rõ hơn về dự thảo danh mục thuốc BHYT mới nhất này?
Bà Tống Thị Song Hương: Với dự thảo này, danh mục thuốc được BHYT chi trả dự kiến sẽ bao gồm 836 hoạt chất (tương đương 1.052 loại thuốc) ở đầy đủ các nhóm bệnh lý. Trong danh mục thuốc BHYT mới này, có 41 thuốc hoàn toàn mới được đưa vào đề nghị BHYT thanh toán. Đây đều là các thuốc mới, điều trị các bệnh lý tim mạch, ung thư, xương khớp, có chi phí điều trị cao và có chỉ định khá rộng rãi. Đặc biệt là có các loại thuốc mới điều trị ung thư đại tràng, ung thư vú giai đoạn sớm, thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp, điều trị vẩy nến có chi phí điều trị lên tới 200 - 800 triệu đồng/năm, với mức chi trả từ Quỹ BHYT là 50% chi phí.
PV: Thế nhưng, cùng với một số thuốc bị cắt giảm, tại dự thảo này nhiều loại thuốc điều trị ung thư, tim mạch, xương khớp... có chi phí lớn đang được quỹ BHYT thanh toán 50 - 100% sẽ được xem xét xếp vào nhóm 34 loại thuốc có giới hạn chỉ định với một số bệnh. Vậy theo bà, việc này có ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh?
Bà Tống Thị Song Hương: So với danh mục hiện hành, danh mục mới đã giảm cả về số lượng hoạt chất và số lượng thuốc được chi trả (danh mục thuốc được BHYT chi trả hiện có 900 hoạt chất với 1.143 thuốc). Theo đánh giá của nhiều chuyên gia về lĩnh vực BHYT, tài chính của một số nước cho rằng, danh mục thuốc BHYT chi trả hiện nay của chúng ta quá rộng, trong đó có nhiều thuốc biệt dược, thuốc generic rất hạn chế. Do đó, khi xây dựng danh mục thuốc mới này, chúng tôi đã loại ra khỏi danh mục nhiều loại thuốc đắt tiền, thuốc ngừng đăng ký lưu hành hoặc thuốc trùng nhau về hoạt chất, thuốc hỗ trợ điều trị...
Điểm mới của danh mục này là Bộ Y tế đã hướng đến các thuốc có hiệu quả trong điều trị với giá thành phù hợp. Trước đây, khi xây dựng danh mục thuốc BHYT, chúng ta thường bổ sung theo nhu cầu, nhưng hiện nay việc bổ sung hay loại trừ ra khỏi danh mục một số thuốc sẽ theo nguyên tắc tiếp cận trên chi phí và hiệu quả điều trị để cân nhắc đến khả năng chi trả của người bệnh cũng như khả năng chi trả của Quỹ BHYT.
Đối với một số thuốc điều trị ung thư, điều trị bệnh khớp đều là các thuốc mới, đắt tiền bị đưa khỏi danh sách hoặc giảm tỷ lệ chi trả từ Quỹ BHYT xuống còn 50%, theo tôi việc cắt giảm này khó có thể làm ảnh hưởng đến kết quả điều trị của bệnh nhân ung thư (là loại bệnh phải điều trị dài ngày, chi phí cao), bởi hiện danh mục thuốc BHYT chi trả có đến 57 thuốc điều trị ung thư, đủ đáp ứng yêu cầu điều trị thông thường. Đơn cử như thuốc gefitinib (dạng uống, điều trị ung thư phổi) có chi phí hơn 36 triệu đồng/tháng, thuốc erlotinib dạng uống điều trị ung thư phổi có chi phí hơn 40 triệu đồng/tháng điều trị, thuốc sorafenib (điều trị ung thư tế bào) chi phí tới 118 triệu đồng/tháng... Ngoài ra, trong Thông tư 09 cũng quy định Quỹ BHYT thanh toán cho thuốc chống ung thư ngoài danh mục. Như vậy quyền lợi của người bệnh luôn được các nhà hoạch định chính sách ưu tiên hàng đầu.
Các loại thuốc bị loại khỏi danh mục hoặc giảm tỷ lệ chi trả đều là các thuốc mới, chi phí cao (từ 40 - 100 triệu đồng/tháng điều trị), nếu để Quỹ BHYT chi trả 100% như trước sẽ khó đảm bảo cân đối quỹ. Việc danh mục thuốc BHYT lần này quy định cụ thể bệnh nào thì được thanh toán và thanh toán bao nhiêu... nhằm tăng cường kiểm soát việc lạm dụng thuốc.
PV: Liên quan đến vấn đề này, thưa bà đã có một số ý kiến của các thầy thuốc điều trị cho rằng, có nhiều thuốc trị một số bệnh đặc thù mang lại hiệu quả cao trong điều trị, nhưng lại không được đưa vào danh mục?
Bà Tống Thị Song Hương: Tôi cũng phải nói rõ rằng, trong quá trình xây dựng danh mục thuốc BHYT, Bộ Y tế đã thành lập Hội đồng chuyên gia theo từng chuyên ngành cụ thể (tim mạch, ung thư, đái tháo đường, bệnh thông thường...) để xin ý kiến các chuyên gia. Sở dĩ Bộ Y tế làm như vậy để tạo nên sự tương tác giữa người làm chính sách và các thầy thuốc trong việc hướng tới có một danh mục thuốc đảm bảo quyền lợi của người bệnh tham gia BHYT.
Tất nhiên, ai cũng mong muốn có nhiều thuốc tốt, thuốc mới cho nhu cầu điều trị, tuy nhiên trong điều kiện còn hạn chế về nguồn lực và Quỹ BHYT nên chúng ta cũng phải cân nhắc. Mặc dù vậy, tôi khẳng định trong danh mục thuốc mới này, các nhóm bệnh quan trọng như ung thư, tim mạch, đái tháo đường đã được bổ sung, thay thế nhiều thuốc mới.
PV: Xin trân trọng cảm ơn bà!
Thái Bình (thực hiện)
