Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long: Việc sản xuất và làm chủ nguồn cung cấp vắc xin phòng COVID-19 trong nước hết sức quan trọng

Ngày 22/7, Bộ Y tế tổ chức hội thảo triển khai nghiên cứu sản xuất, thử nghiệm lâm sàng, cấp phép đăng ký, sử dụng vắc xin COVID-19 tại Việt Nam. Thông tin tại hội thảo cho biết, có 4 nhà sản xuất trong nước  nước (VABIOTECH, POLYVAC, IVAC, NANOGEN) đang trong quá trình nghiên cứu, phát triển vắc xin COVID-19 bước đầu cho thấy kết quả khả quan, cố gắng cuối năm thử nghiệm lâm sàng

GS.TS Nguyễn Thanh Long dẫn chứng như IVAC, sử dụng công nghệ nuôi cấy trứng gà có phôi, IVAC đã sản xuất được vắc xin cúm, nay đang ứng dụng công nghệ này để sản xuất vắc xin COVID-19.

"Chúng tôi thấy cách làm này có tính khả quan, sẽ sớm đưa vắc xin này vào thử nghiệm lâm sàng vào cuối năm nay", Quyền Bộ trưởng Bộ Y tê nói.

Hay với VABIOTECH đã phối hợp với trường đại học Oxford của Anh, tiến hành nghiên cứu tiền lâm sàng trên động vật, có kết quả hết sức khả quan, đáp ứng miễn dịch tốt.

Phát biểu tại hội thảo, GS.TS Nguyễn Thanh Long cho biết trong thời gian qua cả thế giới đang căng mình chống dịch COVID-19. Đến nay, số ca mắc bệnh trên thế giới đã vượt mốc 15 triệu với trên 600.000 người tử vong. Đại dịch chưa có dấu hiệu dừng lại, chưa có nước nào ngăn chặn thành công.

Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh tại hội thảo trong bối cảnh đại dịch đang diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia trên thế giới, việc nghiên cứu sản xuất và làm chủ nguồn cung cấp vắc xin phòng COVID-19 trong nước là hết sức quan trọng.

Đây cũng là bài toán thách thức lớn với toàn thế giới. Cũng vì thế, việc sản xuất vắc xin là ưu tiên của tất cả các quốc gia, viện nghiên cứu, nhà sản xuất với hy vọng có thể ngăn chặn, khống chế, kiểm soát dịch bệnh và đưa cuộc sống trở về bình thường.

“Có nhiều ý kiến khác nhưng nếu không có vắc xin thì khó có thể cuộc sống bình thường như trước đây. Đây là thách thức lớn với toàn cầu, toàn nhân loại”- GS.T Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh.

Việt Nam hiện ghi nhận 401 ca mắc COVID-19, chủ yếu là ca bệnh xâm nhập. Nước ta đã qua gần 100 ngày không phát hiện trường hợp lây nhiễm trong cộng đồng.

Theo Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, nhiều bài học thành công, kinh nghiệm của Việt Nam được bạn bè quốc tế ghi nhận nhưng chúng tôi nhận thấy nếu không có vắc xin, với việc giao lưu đi lại thương mại bình thường thì cuộc sống không trở về bình thường như mong muốn.

Việt Nam hiện đang kiểm soát tốt dịch bệnh COVID-19, tuy nhiên, cách ly xã hội hay giãn cách xã hội chỉ là biện pháp tạm thời để hạn chế số ca lây nhiễm mới và ngăn chặn sự phát triển, bùng phát của đại dịch COVID-19. Tuy còn nhiều điều về vi rút SARS-CoV-2 mà chúng ta vẫn cần tiếp tục tìm hiểu, nhưng giải pháp hiệu quả nhất để thực sự đẩy lùi dịch bệnh này là vắc xin phòng COVID-19.

“Cũng chính vì điều này, Bộ Y tế rất quan tâm, chỉ đạo trong thời gian qua để làm sao Việt Nam sớm có vắc xin”- Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế nói.

Theo GS.TS Nguyễn Thanh Long trong bối cảnh đại dịch đang diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia trên thế giới, việc nghiên cứu sản xuất và làm chủ nguồn cung cấp vắc xin phòng COVID-19 trong nước là hết sức quan trọng.

Các đại biểu tham dự hội thảo

Việt Nam đã có Hệ thống quản lý chất lượng vắc xin (NRA) theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới do đó nếu thành công vắc xin COVID-19 trong nước có thể xuất khẩu góp phần phòng đại dịch cho các nước trên thế giới.

Tuy nhiên, việc sản xuất vắc xin COVID-19 sẽ khó thành hiện thực nếu không có sự chung tay của Chính phủ, các cơ quan quản lý, các nhà sản xuất vắc xin, các nhà nghiên cứu, các hội đồng đạo đức trong nghiên cứu y sinh học, các nhà tài trợ, các đơn vị hỗ trợ kỹ thuật.

Đến nay, trên toàn cầu có 24 loại vắc xin tiến tới thử nghiệm giai đoạn 3, đã có những vắc xin đánh giá có kết quả khá tốt. Cả thế giới đều đang rất nỗ lực để sớm có được vắc xin COVID-19, mọi thủ tục quy trình đã được thảo luận rút ngắn để đảm bảo vấn đề chất lượng và thời gian.

Có ba loại vắc xin cho kết quả thử nghiệm đầy khả quan, có đáp ứng miễn dịch tốt với chủng coronavirus mới, đó là các loại CanSino Biologics của Trung Quốc; loại thứ hai là vắc xin hợp tác giữa Đại học Oxford và Công ty Dược Astrazeneca và loại thứ ba là của Pfizer với German binotech BioNTech.

Rất nhiều nhà khoa học, nhà sản xuất vắc xin tham gia hội thảo nhằm thảo luận khung pháp lý cho việc xản suất, thử nghiệm và cấp phép vắc xin COVID-19.

GS.TS Nguyễn Thanh Long cho biết, Việt Nam là 1 trong 42 quốc gia có thể sản xuất vắc xin. Với dịch bạch hầu ở Tây Nguyên, một số tỉnh miền Trung, Việt Nam hoàn toàn chủ động được việc sản xuất, cung cấp đủ cho nhu cầu của các địa phương.

Tương tự với COVID-19, chúng ta cũng đặt vấn đề sản xuất để đảm bảo an ninh vắc xin. Việt Nam cũng là một trong 38 quốc gia có cơ quan quản lý vắc xin theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới, mở ra cơ hội hợp tác, xuất khẩu vắc xin với các nước.

Với COVID-19, trong nước hiện 4 nhà sản xuất, cơ quan nghiên cứu đang tập trung cho vấn đề này. Mỗi nhà sản xuất đi theo hướng khác nhau, bước đầu cũng cho thấy kết quả khả quan.

“Chúng ta kỳ vọng có thể tự chủ được vắc xin. Vấn đề là cần thúc đẩy nhanh quá trình nghiên cứu vắc xin để có vắc xin cho người Việt Nam, đồng thời có cơ chế đặc biệt để có thể tiếp cận nguồn vắc xin trên thế giới nhanh nhất”- Quyền Bộ trưởng cho biết.

Các nhà nghiên cứu của VABIOTECH đang tiến hành lấy mẫu máu chuột để đánh giá kháng thể đáp ứng miễn dịch sau tiêm

Về vấn đề cấp phép và thử nghiệm lâm sàng, Bộ Y tế yêu cầu các đơn vị rút ngắn toàn bộ tất cả các quy trình hành chính, tuy nhiên quy trình về chuyên môn, khoa học thì phải tuân thủ tuyệt đối, để làm sao đạt được mục tiêu vừa sớm có vắc xin, vừa đảm bảo được chất lượng, hiệu quả của vắc xin

Bộ Y tế cũng chuẩn bị những đề án mang tính đầu tư cũng như quỹ vắc xin làm sao để người dân Việt Nam được tiếp cận, sử dụng vắc xin sớm nhất dù ở trong nước tự sản xuất hay tiếp cận từ nước ngoài

Thông tin tại hội thảo, TS Nguyễn Ngô Quang, Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ (Bộ Y tế) cho biết, Việt Nam đang dự thảo đẩy nhanh quá trình thẩm định, cấp phép đăng ký sử dụng vắc xin COVID-19 để năm 2021 có thể có vắc xin

Theo đó, Bộ Y tế sẽ đề xuất rút ngắn thời gian các quy trình: Nghiên cứu sản xuất; Kiểm định; Thử nghiệm lâm sàng, Cấp phép lưu hành; Theo dõi sử dụng vắc xin . Cụ thể, ở một số khâu, việc theo dõi, kiểm định sẽ được rút ngắn về hồ sơ, thời gian và song song tiến hành nhiều khâu.

Ví dụ như trong khâu thử nghiệm lâm sàng sau khi có kết quả giai đoạn 1 có thể chuyển sang thử nghiệm giai đoạn 2 và tiếp tục theo dõi giai đoạn 1.

"Tuy nhiên, dù rút ngắn thời gian nhưng vẫn phải đảm bảo chất lượng của vắc xin, có tác dụng phòng nhiễm virus COVID-19 dựa trên những bằng chứng khoa học, tuân thủ theo các nguyên tắc về đạo đức trong nghiên cứu y sinh học”- TS Quang nhấn mạnh

.