Sáng ngày 9/7, Đoàn công tác của Bộ Y tế do GS.TS Nguyễn Thanh Long- Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc với lãnh đạo UBND các tỉnh Tây Nguyên, Quảng Nam và Quảng Ngãi về công tác phòng chống dịch bạch hầu.
Cùng dự buổi làm việc có Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên và lãnh đạo các vụ/cục/văn phòng thuộc Bộ Y tế; Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên...
GS.TS Nguyễn Thanh Long- Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại buổi làm việc
Gần 50% ca bệnh bạch hầu không có triệu chứng
Báo cáo tại cuộc họp, ông Đặng Quang Tấn – Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết từ đầu năm đến nay, 4 tỉnh Tây Nguyên (Đắk Lắk, Đắk Nông, Kon Tum, Gia Lai) đã ghi nhận 66 trường hợp, tăng 3 ca so với cuộc họp khẩn của Bộ Y tế về phòng chống bạch hầu cách đây 2 ngày.
Phân tích sâu về 53 ca đầu tiên mắc bệnh, Cục trưởng Đặng Quang Tấn cho hay, có tới 25 ca không có biểu hiện triệu chứng (người lành mang trùng, phát hiện qua xét nghiệm sàng lọc).
"Việc có tới gần 50% ca bệnh không có triệu chứng, chứng tỏ bệnh đã lưu hành trong cộng đồng, nguy cơ lây bệnh từ người này sang người khác qua tiếp xúc là rõ ràng" – ông Tấn nhận định.
Trong số các trường hợp mắc bệnh, chủ yếu là người trên 7 tuổi (chiếm 85%), ghi nhận có người 50-60 tuổi cũng mắc bệnh. Đa số trường hợp mắc bệnh không được tiêm vắc xin phòng bạch hầu đủ mũi, đúng lịch. Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ có xác minh chỉ có 3 trường hợp/53 người (5,6%).
Điều tra dịch tễ để truy vết rất quan trọng trong phòng, khống chế dịch bạch hầu
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên lưu ý, các tỉnh Tây Nguyên cần làm tốt cồng tác truyền thông để làm sao thay đổi được nhận thức, hành vi của người dân về phòng chống bệnh này.
"Trên thực tế có tình huống cán bộ y tế đã đến tận nhà vận động nhưng người dân vẫn không đi tiêm chủng, do đó trong công tác truyền thông cần đa dạng các hình thức, trong đó chú trọng tuyên truyền bằng ngôn ngữ của đồng bào, tuyên truyền bằng cách cầm tay chỉ việc theo kiểu “đi từng ngõ, gõ từng nhà”..."- Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh
Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh phải làm tốt công tác truyền thông thay đổi nhận thức của người dân phòng chống dịch bạch hầu bằng hình thức phù hợp.
Viện trưởng Viện Dịch tễ Tây Nguyên cho biết, tuần này và tuần sau sẽ triển khai xét nghiệm bạch hầu tại Đắk Lắk và Đắk Nông. Viện sẵn sàng cung ứng 500.000 liều vắcxin cho Tây Nguyên trong 1 ngày nhưng khó khăn là người dân phần lớn ở vùng sâu vùng xa, chưa có ý thức tiêm phòng.
PGS.TS Phan Trọng Lân- Viện trưởng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh cũng thông tin dù tiêm vắc xin nhưng vẫn có vi khuẩn trong người nên vẫn có khả năng lây lan. Vắc xin chỉ giảm tình trạng bệnh nặng, biến chứng và tử vong. Với bạch hầu phải phát hiện sớm. Vì thế điều tra dịch tễ để truy vết rất quan trọng giúp những người đã tiếp xúc được dùng kháng sinh dự phòng.
Về nội dung này, TS Hà Anh Đức- Chánh văn phòng Bộ Y tế cho biết, Bộ Y tế và Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh tiếp tục sử dụng ứng dụng BlueZone và ứng dụng nCoV đã triển khai hiệu quả công tác truy vết trong phòng chống dịch bệnh COVID-19 để truy vết, xem lại toàn bộ yếu tố dịch tễ của bệnh nhân mắc bệnh bạch hầu tại khu vực Tây Nguyên và cài ứng dụng BlueZone cho khu vực này.
Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Trọng Khoa- Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, sáng hôm nay , hội đồng chuyên môn đã họp để cập nhật phác đồ điều trị bệnh bạch hầu. Bộ Y tế cũng đã tổ chức tập huấn điều trị bạch hầu kết hợp sốt xuất huyết, COVID-19 cho 4 tỉnh khu vực Tây Nguyên, chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh tăng cường phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh, cách ly kịp thời, khoanh vùng triệt để ổ dịch… chuẩn bị sẵn các khu cách ly, buồng cách ly, phương tiện vật tư tiêu hao, thuốc men…
Hơn 10 triệu liều vắc xin phục vụ tiêm chủng cho hơn 4,7 triệu người ở 4 tỉnh Tây Nguyên
Lắng nghe các ý kiến thảo luận tại buổi làm việc, GS.TS Nguyễn Thanh Long- Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh dịch bạch hầu xảy ra rải rác, nhưng năm nay khác các năm trước là quy mô xảy ra trên diện rộng (hiện đã xuất hiện tại 4 tỉnh Tây Nguyên).
“Quan điểm chỉ đạo của Thủ tướng đối với dich bệnh này là làm thế nào để dập dịch nhanh nhất, không để dịch lan rộng và đảm bảo yếu tố bền vững cho giai đoạn sau”- GS.TS Nguyễn Thanh Long nói
Quyền Bộ trưởng cũng nhấn mạnh bệnh bạch hầu là bệnh cổ điển, tất cả các cơ chế sinh bệnh học đều đã biết, tử vong chủ yếu do biến chứng viêm cơ tim. Bệnh này có vắc xin và thuốc điều trị đặc hiệu. Do đó, Quyền Bộ trưởng yêu cầu các cơ quan tâp trung nỗ lực khống chế, quyết liệt ngăn chặn và kiểm sát dịch bệnh này.
“Tuy nhiên, song song với phòng chống dịch bạch hầu cần phải chú trọng phòng chống dịch COVID-19, khộng thể chủ quan, lơ là, nếu chúng ta để xảy ra một ca bệnh thì tốc độ lây lan rất nhanh”- GS.TS Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh
GS.TS Nguyễn Thanh Long cho biết: Bộ Y tế sẽ tổ chức chiến dịch tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu trên quy mô lớn, trước hết tại 4 tỉnh Tây Nguyên là Đắc Nông, Đắc Lắc, Gia Lai, Kon Tum có ca bệnh, sau đó là Lâm Đồng, Quảng Ngãi, Quảng Nam. Tiêm theo chiến dịch nên tất cả người dân từ 2 tháng tuổi đều được tiêm chủng.
Tiêm chủng phòng chống dịch bạch hầu cho người dân
Theo đó, toàn bộ trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên sẽ được tiêm phòng. Với trẻ 2-3-4 tháng thì tiêm vắc xin 5 trong 1 đang tiêm rộng rãi, trên 7 tuổi thì tiêm vắc xin Td (chứa thành phần uốn ván, bạch hầu). Chúng ta phải quyết liệt thực hiện chiến dịch này.
“Chúng ta đã thực hiện rất thành công chiến dịch tiêm chủng phòng bệnh sởi và đạt kết quả tốt. Tuy nhiên chiến dịch này khác chiến dịch tiêm chủng vắc xin sởi là để ngăn chặn dịch bệnh bạch hầu lây lan và tạo tiền đề vững chắc phòng chống dịch các năm tiếp theo”- GS.TS Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh
Dự kiến sẽ có khoảng hơn 10 triệu liều vắc xin cung cấp cho 4 địa phương này với hơn 4,7 triệu người được tiêm vắc xin
Cũng theo Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, muốn ngăn chặn nhanh, giảm tử vong, cách phát hiện sớm, điều trị triệt để rất quan trọng. Theo đó, các địa phương cần thực hiện đúng phương châm phong chống dịch: phát hiện, cách ly, khoanh vùng, dập dịch, nhưng quan trọng nữa là phải điều trị sớm. Ngay khi phát hiện ra ca bệnh, ngay lập tức phải cho người trong địa bàn (thôn, xã) uống thuốc điều trị dự phòng, giúp ngăn ngừa được biến chứng, lây lan.
Một điểm rất quan trọng trong việc phòng chống dịch bạch hầu được GS.TS Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh là muốn thành công, phải huy động cấp uỷ chính quyền, tất cả ban ngành đoàn thể, giao trách nhiệm cho chính quyền địa phương.
Về vấn đề điều trị, ngoài việc giao Bệnh viện Bạch Mai trực tiếp thành lập các tổ công tác, cần thiết lập hệ thống khám chữa bệnh từ xa để hỗ trợ điều trị... Đồng thời Quyền Bộ trưởng giao Bệnh viện Bạch Mai phụ trách công tác mua sắm huyết thanh đặc trị cho bệnh nhân bạch hầu biến chứng, tập huấn chuyên môn ngay cho bệnh viện các tỉnh do nhiều địa phương có dịch không ghi nhận bệnh nhân bạch hầu từ nhiều năm nay, có khó khăn trong chẩn đoán ban đầu.
Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng cho biết, Bộ Y tế sẽ cấp khẩu trang phòng chống dịch cho các địa phương có dịch ở Tây Nguyên.
