Trước đây, hình thức và nguyên tắc phân loại rác thải y tế được áp dụng theo thông tư 58/2015 thì hiện tại, hoạt động này áp dụng theo thông tư mới nhất là 20/2021/TT-BYT có nhiều sửa đổi bổ sung.
Cụ thể, trong y tế, chất thải rắn thải ra được chia thành 4 nhóm chính bao gồm:
Nhóm 1: Chất thải có tính nguy hại lây nhiễm như bông băng, gạt, găng tay thấm máu, vật sắc như kim, dao, lưỡi lam, đinh, chất thải chứa máu, khuẩn bệnh,…
Nhóm 2: Chất thải nguy hại không lây nhiễm như hóa chất, dược phẩm gây độc tế bào, thiết bị vỡ hỏng chứa thủy ngân, dung dịch rửa X-Quang, chất thải có cảnh báo từ nhà sản xuất
Nhóm 3: Chất thải y tế rắn thông thường như rác sinh hoạt của cán bộ nhân viên, người nhà bệnh nhân, vỏ chai, lọ đựng thuốc không gây hại,…
Nhóm 4: Chất thải y tế rắn thông thường khác gồm loại rác thu gom phục vụ cho mục đích tái chế, tái sử dụng.
Phân loại rác thải y tế giúp hạn chế lây nhiễm môi trường và ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng. Đồng thời cũng giúp tiết kiệm thời gian và chi phí, tăng tính hiệu quả trong công tác xử lý chất thải về sau.
Thông tư 20/2021/TT-BYT cũng quy định về thiết bị, dụng cụ chứa rác thải y tế. Để dễ dàng phân biệt, nhóm rác y tế được phân loại sẽ đi theo màu sắc thiết bị cố định để phân tách và có hướng dẫn trực tiếp ngay tại vị trí đặt gồm: Màu vàng dùng cho chất thải lây nhiễm nguy hại; Màu đen dùng cho chất thải nguy hại không lây nhiễm, độc tế bào; Màu xanh dùng cho chất thải rắn thông thường; Màu trắng dùng cho chất thải thông thường khác có thể tái chế.
Trong đó, từng thiết bị, dụng cụ chứa, bao bì cần đảm bảo các yếu tố nhận diện trên thân: Màu sắc thùng rác y tế, túi rác y tế phải đúng theo quy định thông tư; Ký hiệu, logo biểu tượng sinh học tương ứng 4 nhóm chất thải y tế chính; Bên dưới phải có tên gọi nhóm chất thải y tế to, rõ dễ nhận biết; Vạch mức giới hạn "không đựng quá vạch này" nằm ở vị trí 3/4 thùng; Dụng cụ chứa phải kín, thùng có nắp đậy, thùng đựng vật sắc phải có tính kháng thủng.
Bảng hướng dẫn chi tiết nhóm chất thải và cách thức phân loại chất thải y tế tại các cơ sở, bệnh viện.
Về quy trình quản lý phân loại rác thải y tế sẽ được thực hiện theo 5 bước gồm:
Bước 1 (phân định). Không giống với nhóm rác thải sinh hoạt, rác thải y tế thường sẽ được phân chia cụ thể và chi tiết hơn nhằm giúp giảm tải công đoạn xử lý. Nhất là đối với chất thải có nhiễm khuẩn, chất thải lây nhiễm sẽ được phân chia rõ ràng thành nhiều nhóm nhỏ khác.
Bước 2 (phân loại). Theo quy định, việc phân loại được thực hiện ngay tại thời điểm phát sinh và vị trí phát sinh sẽ có bản hướng dẫn tại chỗ. Người phân loại thực hiện theo đúng nghị định thông tư đã được ban hành.
Bước 3 (thu gom). Tại các khu vực nhỏ lẻ nơi đặt công cụ chứa phân bổ ở các phòng ban, rác thải y tế sẽ được cáng bộ nội bộ tiến hành thu thập vào thùng lớn hơn để tập trung. Sau đó chúng có thể được sàn lọc 1 lần nữa trước khi được đóng gói tại khu vực chuyên dụng tập trung trong khuôn viên.
Bước 4 (đóng gói). Chất thải sau khi được phân loại sẽ được đóng gói và dán nhãn trước khi được bàn giao. Việc đóng gói chất thải phải đảm bảo kín, không rơi vãi, không thủng và sẽ được lưu trữ hoặc chuyển giao ngay tùy thuộc quy định mỗi đơn vị. Thời gian lưu trữ chất thải lây nhiễm không vượt quá 1 tuần, nên xử lý gấp.
Cuối cùng là bước 5 (chuyển giao). Lúc này, đơn vị sử dụng dịch vụ xử lý rác y tế thường sẽ ký kết với nhà cung cấp có chức năng và có sự thỏa thuận từ trước về thời gian, địa điểm và hình thức. Vào mỗi thời điểm, chất thải được đóng gói bàn giao cho cơ quan có chức năng phù hợp.
Xem thêm video được quan tâm:
Núi rác lộ thiên tra tấn người dân ở phường Bích Động, Bắc Giang.
