Đề xuất giao Quỹ bình ổn xăng dầu cho Bộ Tài chính quản lý
Sáng 6/4, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Hội nghị ĐBQH chuyên trách xem xét, cho ý kiến về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau đối với dự án Luật Giá (sửa đổi).
Tại Hội nghị, nhiều ĐBQH đã nêu ý kiến, đóng góp để hoàn thiện dự thảo luật liên quan đến quy định về Quỹ bình ổn giá, trong đó có Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
Trong đó, ĐBQH Dương Khắc Mai (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông) cho biết, dự thảo luật quy định theo hướng đây là một trong các biện pháp bình ổn giá, không quy định điều khoản riêng về nội dung này. Đại biểu tán thành với quy định trong dự thảo luật, tuy nhiên quá trình thực hiện cần có sự đổi mới để đảm bảo tính công bằng, minh bạch khi áp dụng luật.
Còn ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp) tán thành việc dự thảo luật có quy định về mặt hàng bình ổn giá, trong trường hợp đặc biệt thì không giao cho Chính phủ, mà giao UBTVQH quyết định các mặt hàng theo đề xuất của Chính phủ để đảm bảo khách quan. Giá là vấn đề tác động trực tiếp, ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp, do đó cần quy định cụ thể ngay trong luật để đảm bảo công khai, minh bạch, hạn chế sự can thiệp của nhà nước.
Đối với Quỹ bình ổn xăng dầu, đại biểu cho rằng nên giao Nhà nước, đặc biệt là Bộ Tài chính quản lý, không giao doanh nghiệp, để đảm bảo tính công bằng. Chính phủ cũng cần nghiên cứu để có phương pháp quản lý tốt hơn. Về lâu dài, cần có lộ trình để dần đảm bảo giá xăng dầu được điều chỉnh hợp lý theo giá thị trường.
Cũng liên quan đến vấn đề này, ĐBQH Tạ Văn Hạ (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam) nhận định, quy định về quỹ là cần thiết nhưng cần có quy định rõ cơ chế quản lý, vận hành quỹ này một cách công khai, minh bạch, hài hòa lợi ích 3 bên nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân.
Đại biểu dẫn chứng Quỹ bình ổn giá xăng dầu vừa qua có nhiều bất cập. Đây là quỹ ngoài ngân sách, được trích lập và sử dụng bởi doanh nghiệp nhưng lại theo quyết định của cơ quan nhà nước là Bộ Công thương. Quỹ này thực chất là sử dụng tiền của dân nhưng quản lý lại bởi doanh nghiệp trích lập do đó khó bảo đảm công khai, minh bạch, rõ ràng. Đại biểu cho rằng để quản lý Nhà nước can thiệp bằng công cụ chính sách và bằng dự trữ nhà nước là điều cần phải được xem xét nghiêm túc.
Nên duy trì Quỹ bình ổn xăng dầu
Báo cáo một số vấn đề lớn dự án Luật Giá (sửa đổi) gửi đến các ĐBQH chuyên trách nêu, nhiều ý kiến tán tán thành duy trì Quỹ bình ổn xăng dầu, một số ý kiến đề nghị không tiếp tục duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu; Có ý kiến đề nghị lấy ý kiến nhân dân về sự cần thiết duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
Về vấn đề này, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách và Cơ quan soạn thảo cho rằng, trong điều kiện hiện nay nên duy trì Quỹ bình ổn xăng dầu vì các lý do:
Thứ nhất, Quỹ bình ổn là một trong những công cụ điều tiết giá xăng dầu trong nước, là biện pháp kinh tế, không phải là can thiệp hành chính;
Thứ hai, thị trường xăng dầu của Việt Nam vẫn chưa hoàn toàn vận hành theo quy luật thị trường, còn có sự điều hành của Nhà nước..;
Thứ ba, khi giá xăng dầu thế giới biến động thì Quỹ bình ổn đã phát huy vai trò "điều hòa", góp phần giảm tần suất và mức điều chỉnh tăng giá bán xăng dầu, giảm biên độ biến động giá, từ đó giảm thiểu các tác động tiêu cực đến sản xuất, kinh doanh, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.
Đối với đề nghị lấy ý kiến nhân dân về sự cần thiết duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Thường trực Ủy ban Tài chính, ngân sách cho biết, trong quá trình xây dựng dự thảo Luật, Cơ quan soạn thảo đã gửi xin ý kiến rộng rãi trên trang điện tử của Bộ Tài chính, trong đó có nội dung xin ý kiến đánh giá về sự cần thiết của Quỹ bình ổn giá, bao gồm cả Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
Ý kiến của nhân dân còn nhiều ý kiến đa chiều, tuy nhiên đa số ý kiến của các Bộ, ngành, địa phương (trong đó có Bộ Công Thương, Hiệp hội xăng dầu Việt Nam) nhất trí về sự cần thiết của quỹ bình ổn giá và đề nghị giữ quy định về quỹ bình ổn giá, bao gồm cả Quỹ bình ổn giá xăng dầu.