Thành công của Maldives trong việc loại trừ cùng lúc ba bệnh lây truyền từ mẹ sang con – HIV, giang mai và viêm gan B – được WHO xem là cột mốc lịch sử của y tế toàn cầu. Quốc gia đảo nhỏ ở Ấn Độ Dương này đã đạt được kết quả nhờ chiến lược y tế cộng đồng toàn diện, bao gồm chương trình tiêm chủng mở rộng, xét nghiệm sàng lọc phụ nữ mang thai và cung cấp điều trị kịp thời cho cả mẹ lẫn trẻ sơ sinh. Thành tựu này không chỉ khẳng định nỗ lực bền bỉ của Maldives trong hơn một thập kỷ qua mà còn trở thành hình mẫu cho các nước đang phát triển trong cuộc chiến chống lại bệnh truyền nhiễm bẩm sinh.
Lây truyền từ mẹ sang con vẫn là nguyên nhân dẫn đến hàng triệu ca nhiễm trùng trên toàn cầu. Riêng tại Khu vực Đông Nam Á của WHO, ước tính năm 2024 ghi nhận hơn 23.000 phụ nữ mang thai mắc giang mai và hơn 8.000 trẻ sơ sinh bị giang mai bẩm sinh. Bên cạnh đó, khoảng 25.000 phụ nữ mang thai nhiễm HIV cần được điều trị để ngăn ngừa lây truyền cho con, trong khi viêm gan B vẫn ảnh hưởng đến hơn 42 triệu người trong khu vực.

Thực hiện sàng lọc, chẩn đoán sớm và điều trị cho phụ nữ mang thai nhiễm HIV, giang mai hoặc viêm gan B để loại trừ lây nhiễm từ mẹ sang con.
Tiến sĩ Catharina Boehme, Cán bộ phụ trách Văn phòng Khu vực Đông Nam Á của WHO, cho biết: 'Thành tựu của Maldives là minh chứng cho cam kết mạnh mẽ của quốc gia này trong việc thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân, bảo đảm mọi người dân – kể cả người di cư – đều được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng và công bằng. Đây là bước tiến quan trọng hướng tới mục tiêu ‘Khởi đầu khỏe mạnh, tương lai hy vọng’, nhằm cải thiện sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh, giảm các ca tử vong có thể phòng ngừa và nâng cao phúc lợi lâu dài. Tôi xin chúc mừng Maldives và mong quốc gia này sẽ tiếp tục tiên phong, duy trì và mở rộng những thành tựu đáng ghi nhận này'.
Chăm sóc tích hợp, bảo hiểm y tế toàn dân và hợp tác hiệu quả – nền tảng cho thành công
Trong nhiều năm qua, Maldives đã triển khai một cách tiếp cận toàn diện và tích hợp trong chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em. Hơn 95% phụ nữ mang thai tại quốc gia này được chăm sóc trước sinh, bao gồm xét nghiệm sàng lọc HIV, giang mai và viêm gan B gần như phổ cập. Song song đó, Maldives duy trì chương trình tiêm chủng mạnh mẽ, với hơn 95% trẻ sơ sinh được tiêm một liều vắc-xin viêm gan B ngay sau sinh và được tiêm đầy đủ các mũi vắc-xin cần thiết, giúp bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ nhiễm trùng suốt đời.
Nhờ các biện pháp này, không ghi nhận trường hợp trẻ sơ sinh nào nhiễm HIV hoặc giang mai trong hai năm 2022 và 2023. Một khảo sát quốc gia năm 2023 cũng xác nhận không có trẻ nhỏ (lớp một) nào bị nhiễm viêm gan B, vượt qua các tiêu chí loại trừ mà WHO đề ra.
Thành công này có được nhờ phạm vi bảo hiểm y tế toàn dân, đảm bảo dịch vụ chăm sóc trước sinh, tiêm chủng và chẩn đoán miễn phí cho tất cả cư dân, bao gồm cả người di cư. Maldives đã củng cố hệ thống y tế bằng chính sách y tế mạnh mẽ và đầu tư hơn 10% GDP cho lĩnh vực y tế, tạo nền tảng vững chắc để đạt được mục tiêu loại trừ ba bệnh lây truyền từ mẹ sang con.
Maldives khẳng định cam kết bền vững trong y tế – duy trì thành tựu "loại trừ ba bệnh"
Bộ trưởng Y tế Maldives Abdulla Nazim Ibrahim cho biết, sự công nhận mang tính lịch sử này là niềm tự hào to lớn của Maldives, đồng thời phản ánh cam kết kiên định của chúng tôi trong việc bảo vệ sức khỏe bà mẹ, trẻ em và các thế hệ tương lai. Việc đạt được mục tiêu loại trừ ba bệnh truyền nhiễm không chỉ là một cột mốc quan trọng của ngành y tế, mà còn là minh chứng cho cam kết của Chính phủ trong việc đầu tư vào hệ thống y tế bền vững, công bằng và chất lượng cao – không để ai bị bỏ lại phía sau.
Thành tựu này là kết quả của sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ Maldives, các cơ sở y tế tư nhân, tổ chức xã hội dân sự và các đối tác quốc tế, cùng phối hợp trong các hoạt động sàng lọc, cung cấp dịch vụ, tiếp cận cộng đồng và hỗ trợ kỹ thuật.
Bà Payden, Đại diện WHO tại Maldives, cho biết: "Thành tựu loại trừ ba bệnh truyền nhiễm của Maldives là minh chứng cho sức mạnh của đầu tư bền vững vào hệ thống y tế, đổi mới và chăm sóc sức khỏe cộng đồng. WHO tự hào được đồng hành cùng Chính phủ Maldives và sẽ tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật để duy trì kết quả này, đảm bảo mọi trẻ em trên khắp các đảo quốc đều có một khởi đầu khỏe mạnh".
Hướng tới tương lai bền vững, Maldives đặt mục tiêu tiếp tục củng cố hệ thống y tế bằng cách tích hợp thông tin y tế số, mở rộng các biện pháp can thiệp hướng tới nhóm dân số trọng điểm và người di cư, tăng cường sự tham gia của khu vực tư nhân và nâng cao chất lượng xét nghiệm. WHO sẽ tiếp tục hỗ trợ Maldives duy trì các nỗ lực loại trừ bền vững, góp phần thúc đẩy tiến độ đạt được các mục tiêu sức khỏe bà mẹ, trẻ em và vị thành niên trong khu vực.
Mời bạn xem thêm video:
Xét Nghiệm HIV Tại Cộng Đồng Và Tự Xét Nghiệm | SKĐS