Quả quất giàu vitamin C, tinh dầu, chất đường, chất xơ pectin, một số muối khoáng có tác dụng dinh dưỡng và phòng chữa bệnh. Quả quất chín thường dùng thay chanh, lá quất được dùng khi không có lá chanh. Chúng đều có tác dụng chữa bệnh hô hấp và tiêu hóa.
Quất hấp đường phèn là vị thuốc trị ho trong những ngày trời lạnh rất hiệu quả.
Một số cách dùng quả quất làm thuốc:
Chữa ho: quả quất chín 10g, hoa hồng bạch 10g, hạt chanh 10g. Tất cả rửa sạch cho vào bát cùng với một ít mật ong hay đường phèn, đem hấp cơm khoảng 20 phút, lấy ra nghiền nát, chắt lấy nước để uống.
Chữa ho gà: quất 10 quả, gừng tươi 6g, thiên trúc hoàng 6g. Tất cả sắc lấy nước uống ngày 1 lần.
Ho do phế nhiệt: dùng quả quất với củ cải ép lấy nước uống.
An thần, giảm ho: quất 2 quả (bỏ vỏ và hạt), bột ngó sen một ít, đường 100g, một ít hoa quất. Tất cả nấu chè ăn.
Nghẹn hoặc thỉnh thoảng bị nghẹn: vỏ quất 20g sấy khô tán bột, sắc lấy nước uống.
Nôn: vỏ quất sao 9g, gừng tươi nướng 3 lát. Săc uống.
Cảm mạo: lá quất 30g rửa sạch cho vào nồi, đổ 3 bát nước sắc còn 1 bát, hòa với ít đường cho dễ uống, uống nóng.
Trị trong ngực khí tắc, ngắn hơi: quất bì 600g, chỉ thực 120g, sinh khương 300g. Các vị rửa sạch cho vào nồi, đổ nửa lít nước sắc còn 200ml, chia 2 lần uống ấm.
Trị nôn, chân tay lạnh buốt: quất bì 160g, sinh khương 300g. Các vị rửa sạch cho vào nồi, đổ 700ml nước sắc lấy 300ml, chia uống ấm trong ngày.
Trị mỗi khi ăn bị ợ hơi: quất bì 40g ngâm nước bỏ cùi trắng, sấy khô, nghiền nhỏ, cho vào nồi, đổ 1 bát nước sắc còn nửa bát, uống ấm.
Trị áp-xe vú sau đẻ: quất bì 40g, cam thảo 4g, sắc uống.
Chữa viêm tuyến vú cấp: quất bì 40g, cam thảo 8g. Sắc uống chia 2 lần trong ngày.
Lương y Minh Chánh
