Quảng Bình có cơ hội lớn tiến tới loại trừ sốt rét vào năm 2026

Tại Quảng Bình, để phòng, chống và loại trừ bệnh sốt rét, thời gian qua các sở, ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương phối hợp triển khai nhiều hoạt động mang lại hiệu quả rõ rệt. Đặc biệt, ngành y tế đi đầu triển khai nhiều chương trình với sự hỗ trợ của các đơn vị trong và ngoài tỉnh, địa phương này hiện không còn ghi nhận ổ dịch nào.

Theo thống kê, năm 2015 Quảng Bình ghi nhận 609 trường hợp mắc bệnh sốt rét. Đến năm 2023 trên địa bàn tỉnh này chỉ còn ghi nhận 2 ca sốt rét ngoại lai từ châu Phi trở về. Quảng Bình không có sốt rét ác tính, không có tử vong do sốt rét, không có dịch sốt rét xảy ra và phạm vi lưu hành bệnh sốt rét cũng dần được thu hẹp.

Đến cuối năm 2023, CDC Quảng Bình quyết định công nhận loại trừ bệnh sốt rét cho 2 đơn vị là thành phố đồng Hới và thị xã Ba Đồn. Từ đó thấy rằng tỉnh Quảng Bình đang có cơ hội lớn để tiến tới loại trừ sốt rét vào năm 2026.

"Sốt rét là một bệnh truyền nhiễm, do ký sinh trùng Plasmodium gây nên và do muỗi Anophen truyền từ người bệnh (người có ký sinh trùng sốt rét) sang người lành. Loại bệnh này có 4 hình thức truyền bệnh do muỗi đốt (đây là phương thức chủ yếu), truyền máu có nhiễm ký sinh trùng sốt rét, mẹ truyền sang con qua nhau thai bị tổn thương (hiếm gặp), tiêm chích bơm tiêm dính máu có ký sinh trùng sốt rét", bác sĩ Đỗ Quốc Tiệp, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Quảng Bình cho biết.

Theo lãnh đạo CDC Quảng Bình, mọi người đều có thể nhiễm sốt rét. Miễn dịch sốt rét không đầy đủ và ngắn do vậy có thể bị tái nhiễm ngay. Không có miễn dịch chéo nên một người có thể nhiễm đồng thời hai ba loại ký sinh trùng sốt rét.. Mọi người đều có thể mắc bệnh sốt rét nếu sống hoặc có qua lại địa bàn có sốt rét lưu hành và bị muỗi Anophen đốt.

Theo thống kê, mỗi năm toàn tỉnh Quảng Bình có hơn 200.000 người dân sống trong vùng sốt rét lưu hành được bảo vệ bằng hóa chất diệt muỗi, hơn 10.000 bệnh nhân được cấp thuốc điều trị sốt rét miễn phí.

Giám đốc CDC Quảng Bình nhận định, mặc dù đạt được những thành công nhất định, nhưng vẫn còn không ít khó khăn, thách thức, bệnh sốt rét vẫn là mối đe dọa và có nguy cơ quay trở lại. Nhiều vấn đề như ký sinh trùng sốt rét kháng thuốc, muỗi kháng hóa chất, khả năng phục hồi muỗi truyền bệnh ở các vùng đã ngừng các biện pháp can thiệp cùng với mầm bệnh có trong cộng đồng là nguyên nhân gây lây lan loại bệnh này.

Sự di biến động dân cư khó kiểm soát, trong đó phải kể đến là dân di cư tự do, giao lưu biên giới, người dân đi rừng, ngủ rẫy… Cùng với đó, môi trường tại các vùng sốt rét lưu hành có nhiều biến động do yếu tố khí hậu, thời tiết; điều kiện kinh tế - xã hội vùng sốt rét còn nhiều khó khăn… là những nguyên nhân có thể làm gia tăng bệnh sốt rét.

"Chúng ta không được chủ quan, lơ là và cần nỗ lực nhiều hơn nữa để củng cố các yếu tố bền vững tránh nguy cơ sốt rét quay trở lại", bác sĩ Đỗ Quốc Tiệp khuyến cáo.

Để tiến tới loại trừ sốt rét trên địa bàn toàn tỉnh vào năm 2025 (sớm hơn 5 năm so với lộ trình của Bộ Y tế đề ra), tỉnh Quảng Bình chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cụ thể trong thực hiện "Kế hoạch loại trừ bệnh sốt rét trên phạm vi toàn tỉnh vào năm 2025" đến các cấp ngành, đoàn thể, đơn vị chuyên môn, chính quyền các địa phương.

Cùng với đó, tỉnh này cũng đề ra nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để thực hiện trong công tác chỉ đạo điều hành như: truyền thông giáo dục sức khoẻ; củng cố mạng lưới y tế cơ sở; công tác kiểm tra, thanh tra; hoạt động tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành, đơn vị trên địa bàn toàn tỉnh.

"Việc phòng, chống và loại trừ sốt rét có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sức khỏe của người dân, góp phần làm giảm gánh nặng bệnh tật cho người dân, đặc biệt đối với xã miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đây là một nhiệm vụ trọng tâm và lâu dài không chỉ riêng ngành y tế mà còn là nhiệm vụ của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, các ban, ngành, đoàn thể và của cả cộng đồng", bác sĩ Đỗ Quốc Tiệp chia sẻ.

Khoảng 7 triệu người Việt sống trong vùng sốt rét lưu hành, phải nỗ lực để loại trừ bệnh này vào năm 2030

SKĐS - Để hoàn thành mục tiêu Việt Nam loại trừ bệnh sốt rét vào năm 2030, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương và các đơn vị liên quan tham mưu xây dựng kế hoạch hoặc Chiến lược Quốc gia; đồng thời tham mưu việc thành lập Hội đồng tư vấn thanh toán bệnh sốt rét vào năm 2030.