Quả óc chó - tên khoa học Juglana regia L. thuộc họ Hồ đào (Juglandaceae); tên khác: hồ đào nhục, hạch đào nhân, khương đào, vạn tuế tử. Có vị ngọt, tính ấm, đi vào kinh phế, thận. Công hiệu: bổ thận cố tinh, ôn phế định suyễn, nhuận trường thông tiện, tiêu thũng tán độc…
Tác dụng thực dưỡng
Bổ hư cường thân, cung cấp dinh dưỡng: thử nghiệm động vật chứng minh, ăn uống chất béo hỗn hợp có chứa dầu quả óc chó, có thể làm tăng cân, albumin trong máu tăng, nhưng mức cholesterol tăng chậm hơn. Vì vậy, quả óc chó được xem là chất bổ dưỡng giàu chất béo khó tìm.
Tiêu viêm sát khuẩn, bổ dưỡng làn da: quả óc chó có tác dụng trực tiếp ức chế vi khuẩn chống viêm. Theo báo cáo lâm sàng, dùng kem bôi oxyt kẽm chế từ tinh dầu quả óc chó để điều trị viêm da, chàm, có hiệu quả đạt tỉ lệ 100%. Quả óc chó chứa nhiều dầu béo, có ích cho việc nuôi dưỡng da niêm, bảo vệ sức sống cơ thể.
Phòng chống ung thư: thử nghiệm chứng minh, những thành phần có hiệu quả của quả óc chó có tác dụng ức chế đối với các khối u của chuột. Quả óc chó cũng có tác dụng không kém đối với nhiều loại khối u như khối u thực quản, khối u dạ dày, khối u mũi họng, khối u phổi, khối u tuyến giáp, khối u lympho… Ngoài ra, quả óc chó đối với người bệnh ung thư còn có tác dụng trấn thống (giảm đau), tăng bạch cầu và bảo vệ gan.
Kiện não chống lão hóa: quả óc chó chứa nhiều protid và axít béo không bão hòa cần thiết cho cơ thể, những thành phần này đều là chất quan trọng cho tổ chức tế bào đại não, giúp tư dưỡng tế bào não, tăng cường chức năng não.
Làm sạch máu huyết, giảm cholesterol: quả óc chó làm giảm hấp thu của ruột non đối với cholesterol, cũng như làm tan cholesterol, loại bỏ những “chất bẩn” bám trong lòng mạch, làm sạch máu huyết, theo đó cung cấp cho cơ thể máu tươi tốt hơn. Do vậy, quả óc chó có tác dụng phòng ngừa xơ cứng động mạch, giảm cholesterol. Ngoài ra, quả óc chó còn dùng điều trị bệnh đái tháo đường týp 2.
Món ăn - bài thuốc
Quả óc chó - gừng: quả óc chó 300g, gừng tươi 300g, mật ong 100ml. Quả óc chó và gừng tươi lần lượt gọt vỏ, giã nhuyễn thành dạng hồ. Mật ong nấu cô, đổ vào quả óc chó và gừng tươi, trộn đều, múc ra, để nguội, vò thành viên như hạt đậu, mỗi tối trước khi ngủ uống 3 viên. Món thuốc có công hiệu trị ho bình suyễn, dùng cho người già ho lâu ngày không ngủ yên, hoặc chứng thở gấp khó ngủ.
Quả óc chó thơm giòn: quả óc chó 750g, bột mì 120g, gừng tươi băm vừa đủ, đường trắng 130g, dầu đậu phộng 1 lít. Quả óc chó bỏ trong nước đun, ngâm nửa giờ, vớt ra lột vỏ, bắc nồi lên bếp đổ dầu cho nóng, thêm vào quả óc chó, dùng lửa nhỏ chiên đến ngả màu vàng, vớt ra để ráo dầu. Chừa ít dầu dưới đáy chảo, sau khi tăng nhiệt thêm đường trắng, đường tan, thêm bột mì và gừng băm, đổ thêm vừa đủ nước đun, trộn đều, thêm quả óc chó đảo vài dạo, tắt bếp, sau khi nguội, rưới lên dầu đậu phộng vừa đủ, đảo vài dạo, cho nước thấm hết vào quả óc chó thì hoàn tất. Món ăn có công hiệu trị ho nhuận táo, thông tiện, thích hợp dùng cho các chứng ho suyễn hư hàn, lưng đau chân yếu, táo bón ruột táo, táo bón tuổi già và sản phụ táo bón. Phụ nữ làm đẹp và người già da khô cũng có thể dùng thường xuyên.
Quả óc chó - đậu Hòa Lan nhuyễn: quả óc chó 150g, đậu Hòa Lan tươi 750g, bột sắn dây, đường trắng, dầu đậu phộng với mỗi thứ vừa đủ. Đậu Hòa Lan thêm nước ninh nhừ, đổ vào thau, bỏ vỏ, cà nhuyễn; bắc chảo lên bếp, thêm dầu đậu phộng cho nóng, cho vào quả óc chó, chiên giòn, vớt ra cho ráo dầu, để nguội giã nhuyễn; Bắc nồi khác lên bếp, thêm nước vừa đủ, thêm đậu Hòa Lan nhuyễn, đường trắng, trộn đều, ninh sôi, dùng bột sắn dây và nước làm xốt, chứa trong chén, đặt lên quả óc chó nhuyễn thì hoàn tất. Món ăn có công hiệu kiện tỳ ích thận, thích hợp dùng cho người bệnh tỳ vị hư nhược, thận hư đau lưng, người khỏe mạnh cũng có thể dùng thường xuyên.
Chè quả óc chó: quả óc chó 50g, gạo tẻ 100g, đường phèn vừa đủ. Quả óc chó ngâm trong nước ấm, lột vỏ, thái nhỏ. Gạo tẻ vo sạch, gạo và quả óc chó cùng cho vào nồi, thêm nước vừa đủ, đun sôi bằng lửa mạnh, chuyển lửa nhỏ ninh thành chè, nêm đường phèn cho tan. Món chè kiện tỳ hòa trung, nhuận phổi sinh tân, thích hợp dùng cho người mỏi mệt suy nhược, ho khạc không đàm, gầy ốm yếu chi. Người thường dùng sẽ sống lâu, khỏe đẹp.
Quả óc chó chứa dầu hoạt trường, người đang tiêu chảy dùng thận trọng. Ngoài ra, quả óc chó dễ sinh đàm động phong trợ hỏa, người bệnh đàm nhiệt ho suyễn và âm hư nội nhiệt kiêng dùng.
LY.DS. BÀNG CẨM