Polyp dạ dày là khối tế bào hình thành trên lớp lót bên trong dạ dày. Polyp dạ dày thường không gây ra bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Bệnh thường được phát hiện ở các bệnh nhân khi nội soi đường tiêu hóa trên và chiếm tỷ lệ khá cao - đến 25%.
Các dạng polyp dạ dày
Polyp dạ dày hình thành để phản ứng sưng viêm hoặc tổn thương đến lớp niêm mạc của dạ dày. Các loại polyp dạ dày phổ biến là:
Polyp tăng sản: tạo thành như một phản ứng viêm mạn tính trong các tế bào lót mặt trong của dạ dày. Polyp tăng sản là phổ biến nhất ở những người bị viêm dạ dày. Sự kết hợp này có thể liên quan đến Helicobacter pylori (H. pylori), một loại vi khuẩn lây nhiễm vào các lớp lót bên trong của dạ dày. Polyp tăng sản hầu hết không có khả năng trở thành ung thư dạ dày. Nhưng polyp tăng sản lớn hơn 2cm đường kính thì có nguy cơ trở thành ung thư.
Polyp tuyến: tạo thành từ các tế bào tuyến trên lớp niêm mạc bên trong của dạ dày. Polyp tuyến xảy ra ở những người bị hội chứng di truyền hiếm được gọi là bệnh polyp u tuyến gia đình, nên cắt bỏ bởi vì những khối u này có thể trở thành ung thư.
Polyp tuyến là phổ biến trong số những người thường xuyên dùng thuốc làm giảm axit trong dạ dày (thuốc ức chế bơm proton). Polyp tuyến dạ dày không phải là một mối lo ngại cho những người này trừ khi kích thước lớn hơn 1cm đường kính. Nguy cơ ung thư là rất nhỏ, nhưng một số quan điểm khuyên nên có thể ngừng thuốc ức chế bơm proton hay cắt bỏ các polyp hoặc kết hợp cả hai biện pháp.
U tuyến (Adenoma): mà còn hình thành từ các tế bào tuyến trên lớp niêm mạc bên trong của dạ dày. U tuyến là loại phổ biến nhất của polyp dạ dày, nhưng cũng là loại có nhiều khả năng trở thành ung thư dạ dày. U tuyến có liên quan đến viêm dạ dày và bệnh polyp u tuyến có tính chất gia đình.
Đối tượng nào dễ mắc?
Nguy cơ khối u dạ dày tăng lên theo tuổi. Polyp dạ dày thường gặp hơn ở những người 50 tuổi trở lên; bị bệnh viêm loét dạ dày do vi khuẩn: Helicobacter pylori (H. pylori) vi khuẩn là nguyên nhân phổ biến của viêm dạ dày góp phần tăng sản và polyp u tuyến; hội chứng ung thư ruột kết: bệnh polyp adenomatous gia đình là một hội chứng di truyền làm tăng nguy cơ ung thư ruột kết và các điều kiện khác, chẳng hạn như khối u dạ dày; sử dụng một số loại thuốc lâu dài: chất ức chế bơm proton (PPI), các thuốc dùng để điều trị bệnh trào ngược dạ dày - thực quản (GERD) có liên quan đến khối u tuyến fundic. PPI bao gồm esomeprazole (nexium), lansoprazole (prevacid), omeprazole…
Dấu hiệu nhận biết
Polyp dạ dày không có những triệu chứng đặc hiệu. Nhưng khi phát triển to, polyp dạ dày có thể bị loét trên bề mặt gây xuất huyết, viêm nhiễm, đau tức. Trong một số trường hợp hiếm hoi, polyp làm bít tắc đường giữa dạ dày xuống ruột non.
Một số bệnh nhân có các triệu chứng tương tự như viêm loét dạ dày: tiêu chảy thường xuyên, tiêu ra máu, ăn không tiêu… Ngoài ra còn có thể có triệu chứng: đau bụng hoặc đau khi ấn vùng bụng; chảy máu; thiếu máu.
Lời khuyên bác sĩ
Điều trị phụ thuộc vào loại polyp dạ dày được phát hiện: Nếu khối polyp nhỏ mà không phải là u tuyến có thể không cần điều trị. Các khối u thường không gây ra các dấu hiệu và triệu chứng và hiếm khi trở thành ung thư. Bác sĩ có thể khuyên bệnh nhân nên nội soi định kỳ để theo dõi polyp dạ dày.
Đối với polyp dạ dày kích thước lớn hơn 0,5cm, cần phải được cắt bỏ. Hầu hết các polyp dạ dày có thể được cắt bỏ bằng dụng cụ chuyên biệt trong khi nội soi ống mềm, việc cắt bỏ polyp đề phòng nguy cơ biến chứng chảy máu và ung thư hóa; u tuyến cũng thường được cắt trong khi nội soi; các polyp kết hợp với bệnh polyp u tuyến có tính chất gia đình cũng được cắt bỏ bởi nguy cơ có thể trở thành ung thư; Nếu bị polyp dạ dày có vi khuẩn H. pylori, cần điều trị bằng thuốc kháng sinh. Điều trị khỏi nhiễm H. pylori có thể làm cho polyp tăng sản biến mất và cũng có thể ngăn chặn khối u tái phát.
Vấn đề khó khăn trong điều trị polyp dạ dày là không thể phân biệt được polyp lành tính hay polyp tuyến có tiềm năng hóa ác qua việc nội soi dạ dày. Do đó, khi điều trị, cần cắt bỏ tất cả các polyp dạ dày, đặc biệt những polyp lớn hơn 1cm. Đối với những bệnh nhân có nhiều polyp nhỏ, nên cố gắng cắt ít nhất 5 polyp có kích thước lớn nhất. Một khi đã cắt bỏ polyp và quan sát bằng giải phẫu bệnh sẽ dễ dàng xác định được týp polyp. Bên cạnh đó, người bệnh nên theo dõi các polyp tăng sản lành tính bằng nội soi khi chúng có kích thước lớn 1-2cm thông qua việc tuân thủ khám bệnh định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.