Những người làm việc văn phòng, hay phải đi tiếp khách có thói quen ăn uống không điều độ, cộng thêm tính chất công việc thường ngồi một chỗ, ít vận động, hay phải tiếp xúc với máy móc, thiết bị điện tử khiến thần kinh dễ bị căng thẳng… là những nguyên nhân khiến bệnh dạ dày hay “điểm mặt, chỉ tên” giới văn phòng.
Bệnh viêm loét dạ dày tá tràng là bệnh rất phổ biến, đây là căn bệnh không nguy hiểm nên nhiều người chủ quan. Theo thống kê, tại các nước phương Tây, tỷ lệ mắc bệnh viêm loét dạ dày tá tràng chiếm 10% dân số, còn tại Việt Nam, tỷ lệ này là khoảng 26% và là một trong số các căn bệnh đứng đầu trong các bệnh đường tiêu hóa.
Viêm loét dạ dày tá tràng là bệnh không gây tử vong nhưng nếu không điều trị dứt điểm và tuân thủ chế độ dự phòng, bệnh rất dễ tái phát hoặc dẫn tới những biến chứng nghiêm trọng khác. Một số biến chứng của viêm loét dạ dày tá tràng bạn có thể gặp phải khi bị bệnh lý bao gồm: xuất huyết dạ dày, ung thư dạ dày hay thủng dạ dày…
Hiểu đúng bệnh mới trị dứt điểm
TTND.BSCKII.TS. Nguyễn Hồng Siêm - Chủ tịch Hội Đông y Hà Nội, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Đông y Việt Nam cho biết, bệnh nào cũng vậy, kể cả dạ dày, theo quan điểm của đông y, nếu người thầy thuốc hiểu đúng bệnh tức là phải hiểu rõ căn nguyên gây ra bệnh mới trị đúng và dứt điểm.
Nội soi dạ dày cho bệnh nhân. Ảnh: TM
Về mặt đông y, người ta chia bệnh dạ dày ra làm 2 thể gồm thể thực chứng và hư chứng. Trong thể thực chứng tức là mới mắc nhưng chính khí còn tốt, tức là can khí phạm vị. TS. Siêm giải thích, theo lý luận của y học cổ truyền, khi can khí bùng lên ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa của tỳ vị (can mộc khắc tỳ thổ), theo ngũ hành, có tương sinh và tương khắc, trong đó tương khắc can khí phạm vị tức là hành mộc mạnh quá - khắc - sinh ra chứng đau dạ dày hay loét dạ dày hoặc là bệnh ở dạ dày. Nguyên nhân chủ yếu là do can vượng làm hại tỳ mà can chủ sự giận dữ, căng thẳng, điều này phù hợp với những đối tượng làm việc văn phòng, thường sử dụng đầu óc, hay phải đi tiếp khách, uống rượu bia nhiều.
Trong thể can khí phạm vị, người ta lại chia ra làm 3 loại bao gồm: hỏa uất (làm dạ dày đau nhưng nóng rát), thể khí uất (đau nhưng lan ra mạn sườn, sau lưng), còn thể huyết ứ (tây y gọi là xuất huyết dạ dày). Như trong thể huyết ứ lại chia làm 2 thể nhỏ, nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen. Khi dạ dày chảy máu, người bệnh sẽ bị nôn ra máu, sau đó vài ngày thì lại đi ngoài phân đen. Đông y gọi lúc chảy máu dạ dày là thực chứng của huyết ứ, nhưng lúc chảy máu xong thì là hư chứng. Hư chứng trong huyết ứ có biểu hiện hoa mắt, chóng mặt, sắc mặt xanh vàng, cơ thể mệt mỏi, ăn kém ngủ kém…
Thể hư chứng lớn là tì vị hư hàn hay là đau dạ dày mạn tính. Người bị đau dạ dày lâu năm, chân tay mệt mỏi không muốn hoạt động, bụng trướng, đi ngoài phân nát, nước tiểu trong, chân tay lạnh. Trước đây, các cụ ta thường chữa bệnh đau dạ dày theo thể can khí phạm vị nhưng đến nay, với sự phát triển của khoa học, người thầy thuốc có thể xác định chính xác bệnh nhân bị đau dạ dày loại nào, thể gì, từ đó kê đơn thuốc cho phù hợp.
Phòng bệnh dạ dày cho những người làm việc văn phòng
Theo TS. Siêm, do những người làm việc văn phòng bị căng thẳng thường xuyên, ăn uống không đúng giờ, ngủ không đủ giấc, lại thêm ít vận động, hay phải đi nhậu… nên dễ mắc bệnh dạ dày. Để phòng căn bệnh này, cần phải khắc phục được những vấn đề trên.
Nếu bị bệnh dạ dày, cần ăn chậm, nhai kỹ, không nên vừa ăn vừa làm việc hoặc xem máy tính, cần ăn những thực phẩm mềm, dễ tiêu, tránh đồ chua, cay, các chất kích thích, nhất là khi đói. Với những người chưa bị bệnh, có thể ăn theo cách trên để phòng bệnh, chú ý không ăn thực phẩm cứng, nhiều cạnh (như cơm cháy hay các loại xương nhỏ), không nên ăn quá no hoặc để dạ dày quá đói. Khi cần phải đi uống rượu bia, cần ăn một chút thức ăn trước khi uống rượu để tránh gây hại cho dạ dày.
TS. Siêm khuyên, giấc ngủ rất quan trọng với những người làm việc văn phòng, cần đảm bảo ngủ ít nhất 7 tiếng mỗi ngày vì ngủ cũng là một cách giảm stress, giảm căng thẳng thần kinh, tốt nhất nên ngủ đúng giờ và đủ giấc. Tuy nhiên, khi vừa ăn xong, không nên ngủ ngay bởi như vậy sẽ khiến thức ăn khó tiêu hóa. Nên vận động bằng các bài tập thể dục thể thao rất tốt cho bộ máy tiêu hóa.