Một số trường hợp viêm xoang cấp do dị ứng nhất là trong khói, bụi có hóa chất, phấn hoa, vi sinh vật và các chất gây dị ứng khác. Vì vậy, viêm xoang lúc này vừa có tính nhiễm trùng vừa có tính chất bị dị ứng với các dị nguyên lạ.
Bệnh viêm xoang cấp thường xảy ra nhất ở nhóm xoang trước. Trong đó, đau là dấu hiệu cố định, với nhiều dạng khác nhau, cũng là dấu hiệu quan trọng, khu trú ở vùng quanh hốc mắt, góc trong hốc mắt và vùng trước trán, cảm giác nặng vùng mặt kèm với đau. Thường hơi thở có mùi hôi, nghẹt mũi và cảm giác không phân biệt mùi hay còn gọi là mất mùi, là dấu hiệu thường xuyên đi kèm với viêm xoang cấp. Khi sờ nắn vùng hốc mắt có điểm đau chói, soi mũi thấy rõ dịch tiết mủ khu trú ở khe mũi giữa. Toàn thân có sốt, ớn lạnh, mệt, ngủ ít, tiểu nhiều. Nội soi mũi xoang, thấy được mủ chảy ra hay đọng ở các lỗ thông xoang ở khe mũi giữa, hình ảnh phù nề hay tắc các lỗ thông mũi xoang, mủ chảy theo khe mũi trên xuống họng. Chụp X-quang từ tư thế Blondeau và Hirtz, hình ảnh mờ toàn bộ ổ xoang. Chụp CT-Scanner cùng đầu mặt chẩn đoán xác định và phân biệt các nguyên nhân khác ở xoang.
Đối với viêm xoang cấp, chủ yếu là điều trị nội khoa suốt giai đoạn cấp. Kháng sinh, kháng viêm và những chất phân tán thường cho kết quả tốt bằng đường uống và tại chỗ. Để điều trị thông xoang, dẫn lưu áp dụng trong trường hợp giảm áp lực để làm dịu cơn đau, điều trị liên tục từ 2 đến 3 tuần. Điều trị dự phòng cần điều trị cơ địa người bệnh để tránh bệnh tái phát, nhất là điều trị dị ứng, sửa lại những bất thường ở mũi như vẹo vách ngăn bằng phẫu thuật.
Để phòng ngừa bệnh viêm xoang hiệu quả, cần lưu ý một số điểm sau: đeo khẩu trang trước khi ra đường; giữ môi trường xung quanh luôn sạch sẽ; tránh xa khói bụi, chất thải; ăn uống đủ chất dinh dưỡng. Đối với người mẫn cảm, cần chú ý phòng tránh phấn hoa, nấm mốc, nước hoa, thức ăn lạ, nhiều gia vị, nhiệt độ thay đổi. Khi tắm hoặc đi bơi, nếu bị nước vào tai hoặc mũi, cần biết cách để cho nước ra ngoài. Hiện nay, một số bể bơi có vệ sinh kém nên khi đi tắm phải cẩn thận tránh để nước vào xoang, dễ gây viêm xoang. Khi có các triệu chứng ban đầu như hắt hơi, chảy nước mũi, tắc mũi, cần được điều trị ngay tránh trường hợp biến thái thành bệnh viêm xoang. Đối với bệnh nhân viêm xoang, việc uống nhiều nước sẽ là một giải pháp nhanh chóng làm loãng các dịch nhầy đang bị ứ đọng trong các hốc mũi. Từ đó sẽ được đẩy ra ngoài dễ dàng hơn. Mỗi ngày, nên uống đủ lượng nước cần thiết là 2 - 2,5 lít. Tuy nhiên, nên hạn chế sử dụng nước lạnh mà thay vào đó nên dùng nước ấm để uống.
Khi nghi ngờ bị viêm xoang hoặc viêm đường hô hấp cần đi khám bác sĩ ngay, tốt nhất là bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng.
- Cần điều trị theo đơn của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc nhất là kháng sinh, không dùng lại đơn thuốc cũ, đơn thuốc của người khác.
- Chú ý giữ ấm, thực hiện tốt vệ sinh đường hô hấp trên, nên nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý, có thể mua tại các qyầy thuốc.
- Đeo khẩu trang, hạn chế sự xâm nhập của bụi.
PGS.TS.TTƯT BÙI KHẮC HẬU